Enerjide yatırım alarmı!

Enerji sektörünün 1,5 milyar dolardan fazla bir ticaret hacmini elinde tutan vana pazarı, 300 milyon dolar ihracat rakamına, 2015’in ilk altı ayında ise 750 milyon dolara yakın ticaret hacmine ulaştı. Sektörün önemli halkalarından biri olan vana pazarının güçlü oyuncularından Vastaş’ın yaptığı açıklamaya göre petrol krizine bağlı olarak vana ticaret hacminde düşüş söz konusu. Vastaş Yönetim Kurulu Başkanı Nedim Ergin, 2013 yılında 361 milyon dolar olan Türkiye vana ihracat rakamının 2014’te 300 milyon dolar olmasıyla ilgili, “2013 -2014 ihracat rakamları karşılaştırıldığında, 34 bin 100 tondan 32 bin 600 tona yüzde 4,2 azaldığını görüyoruz. Fakat bunu sadece Türkiye'nin payının azalması olarak okumamak gerekiyor. Zira dünyada petrol krizine bağlı olarak birçok yatırım donduruldu.” dedi. Ancak İran pazarının açılması, İran ile ticaretin kolaylaşması ile sektörün de hızla canlanacağını sözlerine ekledi.

Potansiyel 650 milyon doların üstünde
Petrol - doğalgaz hatları, hidroelektrik santraller, jeotermal projeler başta olmak üzere enerjinin her alanında kendine yer bulan vana üreticilerine göre, enerji talebi ve bununla orantılı olarak enerji yatırımları yükselme eğiliminde. “Sanayi kapasite kullanımı durağan olmasına rağmen, talepte azalma beklenmiyor” diyen Vastaş Yönetim Kurulu Başkanı Nedim Ergin, enerji yatırım programlarının yüksek olduğunu, jeotermal EE yatırımları, fosil - kojenerasyon santralleri ve nükleer yatırımların yanı sıra güneş ve RES (Yenilenebilir enerji sistemleri) yatırımlarının da yoğun olduğunu; bu yatırımlara ve potansiyele bakıldığında da, 650 milyon doların üzerindeki işlem hacminin az olduğunu söylüyor. Ortadoğu ve Batı Asya’dan Avrupa’ya yönelecek enerji boru hatları önümüzdeki 10 yıl içinde 50 milyar dolar yatırım gerektirdiğini söyleyen Ergin, “Bu yatırım gerçekleşmezse, Rusya mevcut hatlarını arttırarak Avrupa’nın talebini karşılayacak duruma gelecek ve Türkiye saf dışı kalacak.” dedi.

Siyasi güvenin sağlanması gerekiyor
Türkiye’nin elektrik ihtiyacının karşılanabilmesi için 10 yıl içinde nükleer, güneş, rüzgar ve hidro elektrik santralleri yapılacak. Bu yatırımlar çoğunlukla yap-işlet-devret yapılanması ve devlet garantisi ile yürütülüyor. Ancak enerji, siyasi krizlerden en çok etkilenen sektörlerin başında geliyor. Bu nedenle güven ortamının bir an önce sağlanması sektör adına büyük önem taşıyor.

Yerli üretici desteklenmiyor
Türkiye, 2015’in ilk altı ayında 506,5 milyon dolar vana ithalatı gerçekleştirdi. Yerli üretici olmasına rağmen ithalatın çok yüksek olduğunu söyleyen Ergin, “Yerli üretici yeterince desteklenmiyor, ayrıca Avrupa'da olduğu gibi Türkiye'de de çok sayıda yerli vana firması üretimden çok ticaret yapmak zorunda bırakılıyor ” dedi.Türkiye’nin enerji sektöründeki gücünün artırması için yerli üretimin güçlenmesi gerektiğinin altını çizdi.