Ekim ayında ne oldu?

Koca bir ayı geride bıraktık. Ekim ayında neler olmuş bir hatırlamaya ne dersiniz? Ekim ayına girerken piyasaların yine siyaset kaynaklı iki temel endişesi vardı: Yüksek Seçim Kurulu’nun seçimleri iptal edip etmeyeceği, dolayısıyla yeni bir seçime gidilip gidilmeyeceği ve Irak'a asker gönderme kararının meclisten çıkıp çıkmayacağı...Fakat bu iki endişe de kısa sürede ortadan kalktı. Yüksek Seçim Kurulu seçimlerin tekrarlanmasına gerek olmadığını söyledi ve hükümet de Meclis'ten Irak'a asker gönderme kararını rahatlıkla çıkardı ve bu gelişmeler piyasaların büyük ölçüde rahatlamasını sağladı.Ekim ayının ilerleyen günlerinde de olumlu haberler devam etti. IMF ile yürütülen ekonomik program çerçevesinde gerçekleştirilen altıncı gözden geçirme çalışması tamamlandı. 2004 bütçesi açıklandı, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart and Poors Türkiye'nin kredi notunu artırırken Moody's de Türkiye'nin görünümünü negatiften pozitife çevirdi. 15 Ekim’de Merkez Bankası yılın altıncı faiz indirmini gerçekleştirerek kısa vade faizi yüzde 26 seviyesine çekti. Fakat ayın son günlerinde Türkiye'nin Irak'a asker göndermesine karşı Irak'tan yükselen itiraz seslerinin artması ve hükümetin 8,5 milyar dolarlık krediyi askıya aldığı yönündeki haberler piyasalarda dengeyi bir miktar bozdu. IMKB 100 endeksi ekim ayına 13 bin 444 puan seviyesinden başladı. Ay içinde en yüksek 16 bin 442 , en düşük 13 bin 007 puan seviyesini gören endeks ekim ayını yüzde 14  değer artışı ile 15 bin 374 puan (Perşembe kapanışı) seviyesinden tamamladı. Borsada ay boyunca toplam işlem hacmi 15,7 milyar dolar olurken günlük ortalama işlem hacmi ise 877 milyon dolar olarak gerçekleşti.Bono piyasasında ise en çok işlem gören 18 Ağustos 2004 vadeli kağıdın ortalama bileşik faizi aya yüzde 35,43 seviyesinden başladı ve ayın ilk günlerinde yüzde 36'lı seviyelerin üzerine çıktı. Merkez Bankası’nın faiz indirimi ve diğer olumlu beklentilerle fonlama maliyeti olan yüzde 29,68 seviyesinin altını dahi gördü. Bu kağıdın ortalama bileşik faizi ayı yüzde 31.5 seviyesinden tamamladı. İMKB bünyesındeki bono tahvil pazarında aylık toplam işlem hacmi 30 milyar 43 milyon dolar olurken günlük ortalama işlem hacmi ise 1,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ekim ayında en çok dikkat çeken piyasa döviz piyasası oldu. Mayıs ayından beri süren dolar arzının kesilmesi, yerli ve yabancı bankaların yılsonu ve açık kapatma amaçlı alımları gibi etkenler dövizde yönü yukarı çevirdi. Merkez Bankası kurda ayın ikinci haftasında belirginleşen oynaklığı önlemek için önce günlük döviz alım ihalelerinde miktarı 60 milyon dolara düşürdü ardıdan da ihalelere ara verdi. Bankalararası piyasada ekim ayına 1 milyon 400 bin lira seviyesinin altında başlayan dolar ay içinde 1 milyon 520 binli seviyelerinin üzerine çıkmasına rağmen ayı 1 milyon 480 bin seviyesinden tamamladı. Merkez bankası rezervleri 17 ekim itibariyle 559 milyon dolarlık artışla 34 milyar 429 milyon dolar oldu. DTH’lara baktığımızda ise tutarın 263 milyon dolarlık azalışla 46 milyar 44 milyon dolar seviyesine gerilediğini görüyoruz. Tl mevduat ise yine aynı tarih itibariyle 1.8 katrilyon liralık artışla 71,6 katrilyon liraya çıktı. Bu arada merkez bankası ekim ayı içinde gerçekleştirdiği ve 23 Ekim’de son verdiği döviz alım ihaleleri ile piyasadan 1.3 milyar dolarlık alım yaptı. Hazine ekim ayı içinde 530 milyon dolarlık dış, 10,1 katrilyon liralık da iç borç ödemesi gerçekleştirdi. Bunun 8,8 katrilyon lirası ise piyasaya gerçekleşti. Hazine buna karşılık içerden 7,9 katrilyonu piyasadan olmak üzere toplam 8,5 katrilyon lira borçlanma gerçekleşirdi. Böylelikle hazine’nin itfasına karşılık borçlanma oranı ekim ayında yüzde 84 olarak gerçekleşti.