DPT: İlk çeyrekte tüketimle büyüdük

Tüketim ve yatırım talebiyle ilgili göstergeler, 1996 yılının tamamında olduğu gibi 1997 yılının ilk çeyreğinde de iç talebe dayalı büyüme yapısının devam ettiğini ve büyümenin özel tüketim ve toplam sabit sermaye yatırımlarındaki artışlardan kaynaklandığını ortaya koydu.

Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) Temmuz ayı Konjonktür Değerlendirme Raporu’na göre, bu dönemde özel harcanabilir gelirde sağlanan yüksek oranlı reel artışlar, özel tüketimin canlılığını korumasında etkili oldu. İstihdamda sağlanan artışın yanı sıra memur maaşları ve işçi ücretlerindeki reel artışlar, tarımsal gelirdeki büyüme ve reel faiz gelirlerindeki yükselme, özel harcanabilir gelir artışında önemli rol oynadı.

Tüketim talebine ilişkin göstergeler, özel tüketim artışının 1997 yılının ilk yarısında da devam ettiğini gösterdi. 1997 yılının ilk 5 aylık döneminde dayanıklı tüketim malları üretimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28.8, dayanıklı tüketim malları satışları ise yüzde 33 oranında arttı.

OTOMOBİL SATIŞLARI

Rapora göre, 1997 yılının Ocak-Mayıs döneminde otomotiv sanayiinde üretim, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.4 oranında artarken, otomobil satışlarında yüzde 36.7 artış kaydedildi. Bu dönemde yerli otomobil satışları yüzde 14.5, ithal otomobil satışları ise yüzde 130.8 arttı. Tüketim malları ithalatı 1997 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.9 oranında artış gösterdi.

Trafiğe kaydı yapılan ticari ve ulaşım araçlarının sayısı, 1997 yılının Ocak-Nisan döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 51.5 arttı. Yatırım teşvik belgesine bağlanan yatırımlarda, 1997 yılının Ocak-Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 46.7 oranında artış kaydedildi.

Sektörler itibariyle bakıldığında, turizm, enerji ve madencilik sektörlerinde, imalat sanayinin ise kimya, deri-kösele ve demir-çelik alt sektörlerinde ortalamanın üzerinde üretim ya da kapasite kullanım artışlarının gerçekleştiği gözlendi.

1996 yılında ve 1997 yılının ilk çeyreğinde makina-teçhizat yatırımları canlılığını korurken, inşaat yatırımları özellikle özel kesimin bina inşaat yatırımlarında gözlenen düşüşe bağlı olarak durgunluk gösterdi. Nitekim 1997 yılının ilk üç aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre, özel kesimde metrekare olarak hesaplanan tamamlanmış inşaatlar yüzde 3 oranında azaldı. Aynı dönemde kamu kesimi inşaat katma değeri ise sabit fiyatlarla yüzde 12.3 oranında arttı.