DÄ°BS deÄŸiÅŸimi ne iÅŸe yarar

Hazine PerÅŸembe akÅŸamı bir açıklama yayımladı ve itfalarının dengeli dağılımını saÄŸlamak ve vadeyi uzatmak için kısa vadeli kağıtları uzun vadelilerle deÄŸiÅŸtireceÄŸini açıkladı. Ayrıntılar aÅŸağıda. Ama son ihalede istese 1 katrilyon lira daha fazla borçlanıp elini rahatlatabilecekken, faizi düşürmeye oynayan Hazine’nin bu çabası pek de anlamlı görünmüyor. Zaten bankalar da bu deÄŸiÅŸime pek hevesli deÄŸil.Hazine MüsteÅŸarlığı Türkiye’nin en eleÅŸtirilemez kurumlarından biri. Hani Merkez Bankası özerk diyoruz ama hiç olmazsa birileri haklı haksız Merkez Bankası’nı eleÅŸirebiliyor, karşı fikirlerini sunabiliyor. Oysa Hazine’nin stratejileri veya politikaları hakkında kimse tek bir eleÅŸtiriyi dillendirmeyi bile aklına getirmiyor. Hazine dün bir açıklama yaptı ve kısa vadeli kağıtlarla uzun vadelileri deÄŸiÅŸtireceÄŸini bunun için de zaman zaman ihaleler açacağını söyledi. Bu açıklama ile ilgili ayrıntıları aÅŸağıda bulacaksınız. Ama ÅŸunu da söylemeden geçmemek gerek, bu hafta içinde gerçekleÅŸtirdiÄŸi iki ihalede 5,5 hatta 6 katrilyona kadar üstelik fonlama maliyetinin altında bir faizden borçlanma ÅŸansına sahip olan Hazine’nin bunu yapmak yerine faiz düşüşü gazını pompalaması, yani az borçlanarak faizi aÅŸağıya çekme çabası anlaşılır gibi deÄŸil. Çünkü her iki ihale çerçevesinde bakılırsa gelen teklifin sadece yüzde 60’ı karşılandı. Yosa faizde bir puanlık bir artışa tahammül edilebilseydi belki de 28 Ocak kağıdını deÄŸiÅŸtirmek gerekmeyecekti. Bu ihalelerin ayrıntılarına bakarsak ÅŸunları görüyoruz: 182 bono ihalesindeBileÅŸik faiz : yüzde 30,53Net satış: 1.120 katrilyon TLROT satışı: Kamulara 48 trilyon TL, Özel bankalar  260.7 riyon TLGelen teklif  1.613 katrilyon TLToplam satış: 1,428 katrilyon TLGelen teklifi karşılama oranı yüzde 79,3 385 günlük tahvil ihasesindeBileÅŸik faiz : yüzde 30,29Net satış: 1.548 katrilyon TLRot Satışı: Kamulara 454.5 Trilyon TL, Özel bakalar  647.5 trilyon TLGelen teklif:  3.995 katriyon TLToplam Satış: 2.650 katrilyon TLGelen teklifin karşılanma oranı: yüzde 51,27Hazine ne dedi?Hazine MüsteÅŸarlığı iç borç servisinin dönemler arasında dengeli dağılımını saÄŸlamak ve vadeyi uzatmak için zaman zaman DÄ°BS deÄŸiÅŸim ihaleleri yapacağını açıkladı. Bu kapsamda ilk deÄŸiÅŸim 28 Ocak kağıdında gerçekleÅŸecek. Hazine 14 Ekim'de düzenleyeceÄŸi ihalede 28 Ocak 2004 vadeli kağıt karşılığında 27 Ekim 2004 vadeli kağıdı ihraç edecek. Ä°hraçta 27 Ekim kağıdının birim fiyatı 75 bin 977 lira olarak belirlendi. Bu fiyat yüzde 30, 53 bileÅŸik faize denk geliyor. Hazine MüsteÅŸarlığı açıklamasında deÄŸiÅŸim ihalesinin tek fiyat sistemine göre yapılacağı ve  ihale öncesi rekabetçi olmayan tekliften satış yapılmayacağı belirtilirken ihale sonrasında ortalama fiyattan opsiyon satışı gerçekleÅŸebileceÄŸi belirtildi. Açıklamada ayrıca deÄŸiÅŸim ihalesine sadece piyasa yapıcısı bankaların katılabileceÄŸi belirtildi. 10.4 katrilyon liralık itfa28 Ocak kağıdının toplam itfası ise 10. 4 katrilyon lira seviyesinde bulunuyor.  Bunun 1, 7 katrilyonu kamulara, geri kalan kısmı ise özel bankalara gerçekleÅŸtirilecek. Bankacılar deÄŸiÅŸim ihalesine yüksek talep gelirse hazine'in elinin rahatlayacağını belirtirken ihaleye gelecek talebin 2-2, 5 katrilyon lira arasında olacağını tahmin ediyor. Fakat deÄŸiÅŸim tutarının daha alt seviyelerde kalacağı da yine bankacıların tahminleri arasında. Yani Hazine bu deÄŸiÅŸimden pek de isediÄŸini bulamayacak. Bunun en önemli nedeni ise deÄŸiÅŸim sonucu bankaların kar marjının düşük kalacağı beklentisi. Çünkü bankalar, bu deÄŸiÅŸimden kar edebilmek için yüzde 30, 5'ten aldıkları 27 Ekim kağıdı karşılığında maliyetlerini, Hazine’ye sattıkları 28 Ocak kağıdının faizine yansıtacak. Yani 28 Ocak kağıdının fiyatını yükseltecek. Fakat Hazine'nin perÅŸembe günü kapanış itibariyle ortalama bileÅŸik faizi yüzde 28, 6 seviyesinde bulunan 28 Ocak kağıdının faizinin deÄŸiÅŸim ihalesinde çok fazla düşmesini, ya da baÅŸka bir deyiÅŸle fiyatının yükselmesini istemeyeceÄŸi belirtiliyor. Yani tek başına deÄŸiÅŸim, bankalar açısından kar etmeye yeterli olmayacak. Erken itfa vergiden muafBankalar açısından deÄŸiÅŸimin net görülen tek avantajı ise vergi . DÄ°BS deÄŸiÅŸimi erken itfa kapsamına girdiÄŸi için bankalar 28 Ocak kağıdının satışından elde ettikleri gelir karşılığında 2003 yılı içinde BSMV ödemeyecek. Alınacak 27 Ekim kağıdının vergisi de 2004 yılı bilançosuna yansıtılacak. Yani bir anlamda deÄŸiÅŸime vergi teÅŸviÄŸi gelmiÅŸ olacak. Bunun yanı sıra bir avantaj da 2004 yılı içinde de faizin aÅŸağı yönden hareket edeceÄŸi beklentisini taşıyan bankalar açısından geçerli. Bu ihalede yüzde 30,5’ten kağıt alan bankalar, faiz düşüşüne oynayarakr ilerde kar etmeyi düşünebilir. Bu beklenti elbette ki Merkez Bankası’nın gelecekteki faiz inidirimlerini de kapsayan bir beklenti. Kısa vadede de Merkez Bankası’ndan bu hafta gelecek bir faiz indirimi durumu deÄŸiÅŸtirebilir. ÖrneÄŸin 3 puanlık bir indirimle fonlama maliyeti yüzde 30'lu seviyelere gerileyecek. Böylelikle bankalar deÄŸiÅŸimden kar elde edemeseler bile merkez bankasının olası indirimi sonrası faiz düşüşünden bir miktar ek kar etme ÅŸansına kavuÅŸacak. EÄŸer cuma günü ya da gelecek hafta pazartesi günü merkez bankasından bir faiz indirimi gelirse bu deÄŸiÅŸim ihalesine gelecek talebi artırabilir. Â