Devleti destekledim, battım

Demirbank'ın eski sahibi Cıngıllı Holding'in Yönetim Kurulu Başkanı Halit Cıngıllıoğlu, Demirbank'ın ekonomik istikrar programına destek vererek portföyüne aldığı Hazine bonoları yüzünden krize girdiğini söyledi. Cıngıllıoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, Demirbank'ın uygulanmakta olan istikrar programının en büyük destekçisi olduğuna dikkat çekerek, ‘‘Bu desteği ile geçen yıl sonunda yüzde 110'larda olan faizlerin bu yıl içinde yüzde 30'lar seviyesine inmesine en büyük katkıyı sağmayan özel bankadır’’ dedi. Cıngıllıoğlu, Demirbank'ın bu katkısıyla Hazine'nin sadece faiz gelirlerinden 20 milyar dolar tasarruf sağladığını belirterek, şöyle devam etti:

‘‘Ne olduysa tam olarak anlaşılamayan bir şekilde faizlerin aşırı derecede yükselmesiyle baş gösteren kriz bütün bankacılık sektörünü etkilemiştir. Ancak Demirbank'ın etkilenmesinin asıl sebebi, uygulanan ekonomik istikrar programına destek vererek porföyüne aldığı Hazine bonolarıdır. Programa inanılarak ve destek verilerek yüzde 35-40 faiz getirili portföye dahil edilen Hazine bonoları mali kriz süresince zaman zaman bileşik faizde yüzde 1.6 milyar seviyelerine kadar ulaşan aşırı yüksek faizlerle finanse edilmek zorunda kalınmıştır. Sözkonusu faizlerin mevcut ekonomik ortam, programda ulaşılan sonuçlar ile ilişkisi tamamen kopmuş ve rasyonel sınırlardan çok uzaklaşmıştır. Enflasyon ve faizlerin yüzde 30'lara indiği ve herşeyin programa uygun ve düzgün gittiği bir ortamda ne olmuştur da faizler birden çıldırmış ve Cumhuriyet tarihinde hiç görülmeyen seviyelere yükselmiştir. Bu durum programa destek verenleri de yıpratmıştır.’’

Demirbank'ın programa destek vererek Hazine bonosu alırken faizlerin yükselebileceğini de düşünüp hesapladığına dikkat çeken Cıngıllıoğlu, şunları söyledi:

‘‘Ama burada nazara alınabilecek yükseliş aklın ve mantığın kabul edebileceği seviyelerdir. Yani yüzde 30'lar seviyesinde olan faizin yüzde 40-50'lere, hatta yüzde 100'lere de çıkması öngörülebilir. Nitekim Demirbank bunların hepsini öngörmüştür ve bunları rahatlıkla göğüsleyebilecek güçtedir. Ancak iktisat bilimine göre faizlerin yüzde 30'lardan yüzde 1000'ler, on binler, yüz binler ve hatta 1.6 milyarlar seviyesine ulaşmasını hiçbir güçlü kuruluşun öngörmesi mümkün değildir.’’

Demirbank'ın HSBC ile ortaklık görüşmesinin kriz ortamı öncesinde sonuçlanma aşamasına geldiğini belirten Cıngıllıoğlu, bu fırsatın kaçırılmasının ülke için büyük bir kayıp olduğunu söyledi.

Demirbank'ta kötü niyet yok

BDDK, daha önce Fon'a geçen bankalardan Yaşarbank dışındakilerin tamamında uygulanan 4. maddeyi Demirbank'ta uygulamadı. Bankalar Kanunu'nun 14. maddesinin 4. fıkrası banka ortaklarının, banka kaynaklarını doğrudan veya dolaylı olarak kendi lehine kullanarak bankayı zarara uğrattığı tespit edildiği takdirde uygulanıyor. Yaşarbank dışındaki bankalarda, 14'e 3 ve 4'ü uygulanarak sadece bankaya el konulmakla kalınmamış, ortakları ve yöneticilerine de yargı yolu açılmıştı. Banka sahiplerinin bütün mal varlıklarına el konulurken, yurtdışına da çıkma yasağı getirilmişti.

Demirbank'ın Fon'a devredilmesinde ise, 14. maddenin 3. fıkrasının yanı sıra 5. madde de uygulandı. Bu madde, sigorta kapsamında bulunan mevduat tutarını aşmamak kaydıyla bankanın zararının da Fon tarafından üstlenilmesini içeriyor.