Devlet harcamalarına günlük takip geliyor

Maliye Bakanlığı'nın Dünya Bankası desteğiyle yürüttüğü ‘‘Kamu Mali Yönetim Projesi’’ yılbaşında devreye girecek. Bu proje, devletin bütün harcamalarının Maliye tarafından günlük takibini öngörüyor.

Devletin her türlü harcaması ve borçları, Dünya Bankası ile ortaklaşa yürütülen Kamu Mali Yönetim Projesi sayesinde günlük takibe alınıyor. Türkiye'de yıllardır tartışılan harcama reformunun da adımı olacak bütçe ve muhasebe reformu, yeni yılda start alıyor. Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) ‘‘devlet bütçesi ve muhasebe sisteminin dünya standartlarına uygun olmadığı’’ yolundaki uyarısının ardından 1994 yılında hazırlıkları başlatılan Kamu Mali Yönetim Projesi'ne ilişkin çalışmalar, uygulama aşamasına geldi.

A.A.'nın haberine göre, Dünya Bankası'nın 62 milyon dolarlık finansman desteği sağladığı projenin gümrük ayağından sonra bütçe ve muhasebe ayağı da faaliyete geçiyor.

UYGULAMA NE GETİRECEK?

Devletin bütçe ve muhasebe sistemini silbaştan değiştirecek olan projenin yeni yılda pilot uygulaması başlıyor. 2000 yılında proje, elektronik ortamda test edilecek, 2001 yılı başında ise tümüyle hayata girecek.

Kamu Mali Yönetim Projesi'nin bütçe ve muhasebe ayağı, mevcut sistemi şu şekilde değiştirecek:

Bütçenin kod yapısı değişecek. Çok detaylı bir kod sistemine geçilecek. Halen bir kalem altına toplanan pek çok harcamaya ilişkin dökümler, bütçede ayrı ayrı yer alacak.

Yeni sistem, devlet fonksiyonlarının maliyetini de çıkaracak. Örneğin, halen sadece Milli Eğitim ve üniversitelerin harcamaları toplamından oluşan eğitim harcamaları, yeni sistemde diğer kamunun eğitim harcamalarını da içerecek. Yeni sistemde, kamunun temizlik, akaryakıt, su gibi giderleri de tek tek dökülecek. Bu, bazı hizmetlerin kamu ya da özel sektör eliyle yürütülüp yürütülmemesinde de belirleyici olacak.

Kurumların geçmiş harcamaları için ayrıntılı döküme sahip bulunması, geleceğe yönelik doğru ve ayrıntılı tahminleri de mümkün kılacak.

Merkezde bir mali kütük oluşacak. Bu amaçla 1700 saymanlık ve 100 bütçe daire başkanlığı, bilgisayar ortamında Maliye'ye bağlanacak. Bütün harcamalar ve borçlar mali kütükle günlük izlenecek.

Devlet muhasebesi de değişecek. Halen devlet adına faturası kesilmiş, ancak parasızlıktan ödemesi yapılmadığı için kayıtlara geçirilmemiş borçlar da, yeni sistemde kayıtlarda görülecek.

Devletin de her yıl sonunda şirklerdeki gibi bir bilançosu yayınlanacak. Bu bilançoda, bütün malvarlığı, hazine arazileri dahil gayrimenkulleri, o yıl içinde alınmış olup da birden fazla yıl ömrü bulunan arabalar, demirbaşlar ve diğer bütün mallar bulunacak.

Söz konusu proje kapsamında Hazine Müsteşarlığı, Telsiz İşleri Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi ve Karayolları Genel Müdürlüğü'nün bazı il müdürlüklerinin 1999 yılı bütçeleri, yeni yılda hem yeni sisteme göre, hem de eski sisteme göre hazırlanacak.

Ne işe yarayacak?

Maliye, devletin her kademesindeki harcamayı kalem kalem bilecek.

Geçmiş harcamalar bilinince, hedefler ona göre belirlenecek.

Bilgisayar ortamında bir mali kütük oluşacak.

Devlet muhasebesi değişecek, gizli kalmış borçlar ortaya çıkacak.

Her yıl sonunda şirket bilançosu gibi devlet bilançosu dökülecek.

Bu bilançoda hazine arizeleri dahil gayrimenkuller de görülecek.