DerviÅŸ: Para geliyor çarçur etmeyelim

Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nda konuÅŸan Devlet Bakanı Kemal DerviÅŸ, IMF'den saÄŸlanacak ek kaynağın ÅŸartsız olamayacağını belirterek, ‘‘Bu borçların daha uzun vadeli kaynaklardan hızla saÄŸlıklı kazanma amacıyla kullanılması ÅŸarttır. Parayı çarçur edersek ülkenin iyiliÄŸine olmaz’’ dedi. Devlet Bakanı Kemal DerviÅŸ, Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) saÄŸlanacak ek kaynağın ÅŸartsız olamayacağını söyleyerek, ‘‘Şartsız kaynak istemek olmaz. Bu borçların daha uzun vadeli kaynaklardan hızla saÄŸlıklı kazanma amacıyla kullanılması ÅŸarttır. Parayı çarçur edersek ülkenin iyiliÄŸine olmaz’’ dedi. Faizlerin her hafta 2-3 puan düşmesi gerektiÄŸini kaydeden DerviÅŸ, enflasyon hedeflemesinin gelecek yıla ertelendiÄŸini açıkladı. Zorlukların süreceÄŸini belirten DerviÅŸ, ‘‘BaÅŸka çaresi yok. Sizin desteÄŸinizle bu yılı iyimserlikle bitirebiliriz’’ dedi. Hazine ile Maliye'nin gelir bütçesi dün TBMM Plan-Bütçe Komisyonu'nda görüşüldü. Verilen önergeyle Halk Bankası'na esnaf ve sanatkarların kredilerinin yeniden yapılandırılması amacıyla 50 trilyon liralık bir kaynak eklendi. Görüşmelere birlikte katılan DerviÅŸ ile Maliye Bakanı Sümer Oral, komisyon üyesi milletvekillerinin eleÅŸtiri bombardımanına uÄŸradı. DerviÅŸ, 2000 yılında kur çapası politikası tercih edilince dövizin çok ucuzladığını ve adeta yapay bir cennet yaratıldığını söyleyerek, ‘‘Şu anda tam tersi yaÅŸanıyor. Döviz aşırı pahalı. Ä°kisinin ortasında gerçekçi bir kur bulmalıyız. Spekülatif faaliyetler yerine uzun vadeli yabancı sermayeyi davet etmeliyiz’’ diye konuÅŸtu.DerviÅŸ'in sunuÅŸ konuÅŸması ile milletvekillerinin eleÅŸtirilerinin ardından yaptığı ikinci konuÅŸmada altını çizdiÄŸi konular özetle şöyle:ÇARÇUR ETMEYELÄ°M: Ä°stenen borçtur, hibe deÄŸil. EÄŸer borcun iyi kullanılmayacağını düşünecek olursak ülkeye iyilik etmiÅŸ olmayız. Åžartsız kaynak istemek olmaz. Yapısal reformlar da ithal edilmiÅŸ ya da icad edilmiÅŸ birÅŸey deÄŸil. IMF'nin dayatmasıyla olmuÅŸ birÅŸey deÄŸil. Türk bürokratlarının hazırladığı birÅŸey.ÖZELLEÅžTÄ°RMEDE GÃœVEN EKSÄ°KLİĞİ: ÖzelleÅŸtirmede 2002 yılında 1.7 milyar dolar gelir hedefleniyor. Bunun 1.2 milyar doları ÖzelleÅŸtirme idaresi fon dengesiyle gelecek, 700 trilyon lirası da kamu ortaklığı fonu aracılığıyla Hazine'ye gerecek tutar. Bu, yüksek deÄŸil. Ama dünya konjonktürü, 11 Eylül çok ÅŸeyi etkiledi. Genelde bir güven eksikliÄŸi var. Bundan fazlasını hedeflemek gerekecek. Her özelleÅŸtirme iyidir diye birÅŸey yok. Dolayısıyla sermaye getirmek gerekiyor. ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi ile Hazine eÅŸgüdümün artması gerekiyor. FAÄ°ZLER HIZLI DÜŞMEMELÄ°: Faizleri dızla düşürmenin yararlı olmayacağına biz de katılıyoruz. Faizi piyasanın belirleyeceÄŸini unutmamak lazım. Her hafta 2-3 puan düşmesinde büyük yarar var. Enflasyon hedeflemesin bu ay geçecektik. 11 Eylül dolayısıyla deÄŸiÅŸiklikler oldu. Seneye geçmemiz lazım. Tabi bu sihirli deÄŸnek deÄŸil. ZÄ°RAAT YETKÄ°SÄ°NÄ° POSTAYA DEVREDÄ°YOR: Ziraat Bankası'nın bankacılık dışında da önemli görevleri var. Posta Ä°ÅŸletmeleri'yle çalışıyor. Son aÅŸamaya geldi. Yakında Ziraat'ın yüklendiÄŸi iÅŸi o yapacak. Ziraat Bankası çiftçi borçlarıyla ilgili düzenleme yaptı. Banka yönetimi bir kaç hafta önce çiftçi borçlarına yönelik ciddi bir çalışma yaptı. Bunun dışında, bütün borçların ertelenmesi veya silinmesi diye bir ÅŸey düşünmüyoruz.YABANCI SERMAYE: Yabancı sermaye için daha verimli çalışmalıyız. EÅŸgüdüm eksikliÄŸinden dolayı ciddi sorunlarımız var. Japonya müthiÅŸ tasarruf yapan bir ülke. Yabancı sermayenin bir kısmını oradan getirmek çok yararlı olur.ÖDEMELER DENGESÄ° SEVÄ°NDÄ°RÄ°CÄ°: Ödemeler dengesinde sevindirici geliÅŸmeler var. Geçen yıl 10 milyar dolar açık veren cari iÅŸlemler dengesi, 2002 yılında 2 milyar dolar fazla verecek. Ä°hracat 30 milyar doları aÅŸacak. Türk üreticilerinin yarışma kapasitesini artıran bir kur sayesinde, Türkiye'deki üretim büyüyecek. Bilançoların yeni kura alışmasının zor ol ve çok zarara yol açıyor. Ama yavaÅŸ, yavaÅŸ bu bilançolardaki dengeler yeniden kuruluyor. Daha istikrarlı ve daha daha fazla Türk Lirası‘nın deÄŸer kaybına yol açmayacak, yarışılabilir bir kurla 2002 yılındaki ödemeler dengesine çok daha güçlü bir ÅŸekilde girebiliriz. Döviz havalesi yasağı kalkacakRevlet Bakanı Kemal DerviÅŸ, dün Plan Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuÅŸmada, Türk vatandaÅŸlarınının birbirlerine döviz havalesi yapmasını yasaklayan Türk Parası Kıymetini Korumaya Yönelik 32 Sayılı Karar'da deÄŸiÅŸiklik yapılacağını da açıkladı. DerviÅŸ, ‘‘Merkez Bankası 32 sayılı karar üzerinde çalışıyor. Bize de baÅŸvuru geldi. Ben de açıkça yasaklanmayan bir iÅŸlemin serbest olabileceÄŸi kanısındayım’’ dedi.Çalışamayan ÅŸirket kapanmalı Bir süredir zor durumdaki ÅŸirketlerin yaÅŸatılması için ‘‘İstanbul Yaklaşımı’’ olarak adlandırılan giriÅŸimler sürerken, Devlet Bakanı Kemal DerviÅŸ, çalışmayan ÅŸirketlerin kapanması gerektiÄŸini söyledi. DerviÅŸ, şöyle konuÅŸtu: ‘‘Devlet harcamalarını çok dikkatli yapılması lazım. Borç kamburundan adım adım üç yıl içinde kurtulacağız. Bu süre içinde devlet desteÄŸi yoksula gitmeli. Ama çalışmayan ÅŸirketlerin kapanması lazım. Bu millet çalışmayan ÅŸirketlere kıt kaynaklarını aktarma lüksü yok. Sürüncemede bırakılmaması lazım. Sanki iÅŸleyecekmiÅŸ gibi devam ettirilmesi sakıncalıdır.’’Masalı bırakın kalbimiz sıkışıyorPlan Bütçe Komisyonu üyeleri, Devlet Bakanı Kemal DerviÅŸ ile Maliye Bakanı Sümer Oral'ı, topa tuttu. Oral sunuÅŸ konuÅŸmasını yaparken, DYP'li Celal Adan, ‘‘Masal anlatmayı bırak. OturduÄŸumuz yerde kalbimiz sıkışıyor. Sen geçen yıl da buraya gelip aynı masalları anlattın. ArkadaÅŸlarımız birer birer batıyor. DerviÅŸ ile ikiniz istifa edin de kurtulalım’’ dedi. Salonda buz gibi bir hava eserken, Komisyon BaÅŸkanı Metin Åžahin, Adan'a ‘‘Söz isterseniz veririm’’ diye uyardı. ANAP'lı YaÅŸar Topçu ise DerviÅŸ'e ‘‘Milletvekillerini ÅŸikayet etmeyi bırakın. (Bazı milletvekilleri) dediniz. Siz yurtdışında Türkçe'yi unutmuÅŸ olabilirsiniz ama ‘bazı' belirsizlik edatıdır. Herkese söylemiÅŸ olursunuz’’ dedi. Topçu, Derviş’in de bazı holdinglerle birlikte hareket ettiÄŸi yolunda dedikodular olduÄŸunu söyleyerek, ‘‘Bunları söylesem herhalde hoÅŸunuza gitmezdi. Dedikodu olduÄŸu için ben de söylemiyorum’’ dedi. Para beklentisi piyasaları uçurduIMF’den ek kaynak beklentisine giren piyasalarda moraller yerine geldi. Ä°MKB, 470 puanlık artışla 10.636 puandan kapanıp 5 Temmuz 2001'den sonra gördüğü en yüksek kapanış deÄŸerine ulaÅŸtı. Merkez Bankası dolar satış kuru, 28 Eylül tarihinden bu yana gördüğü en düşük seviye olan 1 milyon 540 bin liraya indi. 28 Eylül'de 1 milyon 525 bin lira olan dolar satış kuru, Ekim ayıyla birlikte yükselme trendine girmiÅŸti. Dolar, Ekim ayında 1.6 milyon lirayı aÅŸarak ay oratlamasında da 1.6 milyon liranın üzerinde kalıp, en yüksek deÄŸeri olan 1 milyon 644 bin lirayı da yine Ekim ayında görmüştü. Bu ay başından itibaren gözle görülür biçimde düşme trendine giren dolar kuru, dün son 1.5 ayın en düşük seviyesine indi. Alman Markı da dün 700 bin liranın altına ienerek günü 692 bin liradan tamamladı.Siyasetçi serbest piyasaya saygılı olsunDevlet Bakanı Kemal DerviÅŸ, daha önce tartışma yaratan kamu bankalarına siyasi müdahale konusundaki ÅŸikayetini dün de ÅŸu sözlerle yineledi:‘‘Siyaset ve siyasetçi elbette ekonomiye yön vermeli. Yoksa demokrasi olmaz. Ancak piyasa kurallarının kabul edilmesi, saygı duyulması lazım. Bankaların piyasa kuralları içinde çalışınca, artık siyasetçinin banka yönetimine karışması olmaz. Kamu bankaları her gece 13-14 milyar dolarlık fon yönetiyor. Herkesin bu düzene saygılı olması lazım. Kamu bankalarının aktif gelirleri pasif maliyetlerinin 15 puan üzerinde. Eskiden tam tersiydi.’’Â