Cari iÅŸlemler dengesi 319 milyon dolar fazla verdi

Türkiye'nin cari iÅŸlemler dengesi, bu yılın Ocak-Mayıs döneminde 319 milyon dolar fazla verdi. Merkez Bankası, bu yılın Ocak-Mayıs dönemine iliÅŸkin ödemeler dengesi bilançosunu açıkladı. Bilançoya göre, dış ticaret açığı 2001 yılının Ocak-Mayıs döneminde, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 67.7 azalarak, 2 milyar 414 milyon dolar oldu. Türkiye'nin Ocak-Mayıs döneminde dış ticaret açığında yaÅŸanan geliÅŸmelere neden olarak, ihracat gelirlerinin yüzde 10.3, bavul ticaretinin yüzde 18.7 artmasına karşın, ithalat harcamalarının (CIF) da yüzde 16.5 oranında azalması gösterildi. DiÄŸer taraftan 2001 yılı Ocak-Mayıs döneminde, diÄŸer mal ve hizmetler ile karşılıksız transferlerden elde edilen net gelirler yüzde 15.9 oranında azalarak, 2 milyar 733 milyon ABD Doları oldu. Böylelikle, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 4 milyar 234 milyon dolar açık veren cari iÅŸlemler dengesi, 2001 yılının aynı döneminde 319 milyon dolar fazla ile sonuçlandı. Türkiye'nin, 2000 yılının Ocak-Mayıs döneminde 7 milyar 482 milyon dolar olan dış ticaret açığı, bu yılın aynı döneminde, yüzde 67.7 oranında azalışla, 2 milyar 414 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti. Söz konusu dönemde Türkiye'nin ihracat geliri 14 milyar 119 milyon dolar, ithalat harcamaları ise 16 milyar 533 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti. Merkez Bankası'nın açıkladığı ödemeler dengesi bilançosuna göre, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 1 milyar 87 milyon dolar tutarında bavul ticareti gelirinin ilave edilmesiyle, 12 milyar 960 milyon dolar olan ihracat geliri, 2001 yılının aynı döneminde, 1 milyar 290 milyon dolar olan bavul ticaretinin katkısı ile 14 milyar 119 milyon dolar oldu. 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 783 milyon dolar tutarındaki altın ithalatı da dikkate alındığında, ithalat harcamaları 20 milyar 442 milyar dolara ulaşırken, 2001 yılının aynı döneminde 289 milyon dolar tutarındaki altın ithalatı da dahil olmak üzere, ithalat harcamaları 16 milyar 533 milyon dolara geriledi.TURÄ°ZM GELÄ°RLERÄ° YÃœZDE 14.8 ARTTI Bilançoya göre, turizm gelirleri, bu yılın Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, yüzde 14.8 oranında artarak, 2 milyar 88 milyon dolar oldu. Faiz gelirleri de söz konusu dönemler itibarıyla yüzde 31 oranında artarak, 1 milyar 349 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti. DiÄŸer mal ve hizmet gelirleri ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 25.6 oranında azalarak, 3 milyar 380 milyon dolar oldu. DiÄŸer mal ve hizmet giderleri incelendiÄŸinde faiz giderlerinin yüzde 32.2 oranında artmasına karşın, turizm giderleri yüzde 12.9, diÄŸer mal ve hizmet giderleri ise yüzde 35.4 oranında azaldı. Sonuç olarak, bu kalemler sırasıyla 3 milyar dolar, 678 milyon dolar ve 2 milyar 74 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti. 2001 yılı Ocak-Mayıs döneminde, karşılıksız transferler kalemi içinde yer alan işçi gelirleri yüzde 27.8 oranında azalarak, 1 milyar 331 milyon dolar oldu. SERMAYE HAREKETLERÄ° Söz konusu dönemde, doÄŸrudan yatırım iÅŸlemlerinde, yurtdışında yerleÅŸik kiÅŸilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırım, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyar 250 milyon dolar artarak, 1 milyar 927 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti. Yurtiçinde yerleÅŸik kiÅŸilerin yurtdışında yaptıkları net yatırım ise 458 milyon dolar azalarak, 318 milyon dolar oldu. Sonuç itibariyle, doÄŸrudan yatırımlar net 1 milyar 609 milyon dolar giriÅŸ gösterdi. Portföy yatırımları kalemine iliÅŸkin geliÅŸmeler incelendiÄŸinde; uluslararası sermaye piyasalarından, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 2 milyar 787 milyon dolar tutarında tahvil ihracı yoluyla borçlanma gerçekleÅŸtirilirken, bu yılın aynı döneminde ise 169 milyon dolar tutarında net geri ödeme yapıldı. DiÄŸer taraftan, menkul kıymet yatırımlarında yurtiçinde yerleÅŸiklerin yurtdışında menkul deÄŸer alım-satımlarının, söz konusu dönemler itibariyle, 78 milyon dolar net alım ve 618 milyon dolar net satımla sonuçlandığı gözlendi. Buna karşın, yurtdışında yerleÅŸiklerin net menkul deÄŸer alım satımları aynı dönemlerde, 138 milyon dolar net alım ve 3 milyar 267 milyon dolar net satım gösterdi. Sonuç olarak, portföy yatırımları, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 2 milyar 571 milyon dolar net giriÅŸ, 2001 yılının aynı döneminde ise 2 milyar 818 milyon dolar tutarında net çıkışla sonuçlandı. UZUN VADELÄ° SERMAYE HAREKETLERÄ° Uzun vadeli sermaye hareketlerinde, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 969 milyon dolar net giriÅŸ olurken, 2001 yılının aynı döneminde 1 milyar 333 milyon dolar net çıkış gerçekleÅŸti. Bu baÅŸlık altında yer alan kalemlerden, uzun vadeli döviz kredisi kullanımları 5 milyar 983 milyon dolardan 4 milyar 243 milyon dolar düzeyine indi. Söz konusu azalış, diÄŸer sektörlerin, bankaların ve genel hükümetin borçlanmasındaki, 1 milyar 63 milyon dolar, 352 milyon dolar ve 325 milyon dolarlık azalıştan kaynaklandı. Anapara geri ödemeleri 2001 yılı Ocak-Mayıs döneminde 5 milyar 281 milyon dolardan 5 milyar 589 milyon dolara çıktı. Kredi mektuplu döviz tevdiat hesaplarında, 2000 yılının Ocak-Mayıs döneminde 267 milyon dolar tutarında, 2001 yılının aynı döneminde ise 13 milyon dolar tutarında artış gözlendi. KISA VADELÄ° SERMAYE HAREKETÄ° Kısa vadeli sermaye hareketleri-varlıklar bölümünün, verilen krediler kaleminde 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 85 milyon dolar tutarında, 2001 yılının aynı döneminde ise 128 milyon dolar yurtdışına kredi açıldı. Bankaların yurtdışı muhabirleri nezdindeki döviz mevcutları kaleminde 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 915 milyon dolar, 2001 yılının aynı döneminde 645 milyon dolar azalış gösterdi. Kısa vadeli sermaye hareketleri yükümlülükler toplam olarak incelendiÄŸinde 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 1 milyar 357 milyon dolar artış olurken, bu yıl aynı dönemde 3 milyar 746 milyon dolar azalış görüldü. Bunun içinde, bankalarca saÄŸlanan krediler kaleminde 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde net 809 milyon dolar kullanım gerçekleÅŸirken, 2001 yılının aynı döneminde 1 milyar 942 milyon dolar geri ödeme yapıldı. DiÄŸer sektörlere ait ticari krediler kaleminde, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde net 744 milyon dolar kullanım, 2001'in aynı döneminde ise net 861 milyon dolar geri ödeme gerçekleÅŸti. Nakit döviz kredilerinde geçen yılın Ocak-Mayıs döneminde net 258 milyon dolar geri ödeme gerçekleÅŸirken, bu yılın aynı döneminde net 219 milyon dolar kullanım oldu. Sonuç olarak, kısa vadeli yükümlülükler kapsamında yer alan saÄŸlanan krediler kalemi, sırasıyla 1 milyar 320 milyon dolar net kullanım ve 2 milyar 562 milyon dolar net geri ödeme gösterdi. Mevduat hesapları, 2000 yılı Ocak-Mayıs döneminde 37 milyon dolar artış gösterirken, 2001 yılının aynı döneminde, özellikle, yurtdışında yerleÅŸik bankaların bankalar nezdindeki hesaplarında gözlenen azalışa baÄŸlı olarak, 1 milyar 184 milyon dolar tutarında azalış görüldü. Resmi rezervler ise 2000 yılının Ocak-Mayıs döneminde, 850 milyon dolar artarken, 2001 yılının aynı döneminde 1 milyar 353 milyon dolar azaldı. Â