Büyük yatırıma teÅŸvik geliyor

Yabancı yatırımcıların Türkiye'ye çekilmesi ve yerli yatırımcıların da komÅŸu ülkelere kaçışının önlenmesi için büyük yatırıma "vergi tatili" geliyor.Vergi Konseyi'nin geçen yıl önerdiÄŸi büyük yatırımlara dönük teÅŸvik tedbirleri için Gelirler Genel Müdürlüğü ile Vergi Konseyi yetkilileri ortak bir çalışma yürütüyor. Ana ilkelerde mutabakata varılan söz konusu çalışma, Hazine MüsteÅŸarlığı ve Devlet Planlama TeÅŸkilatı'nın (DPT) görüşünün alınmasından sonra vergi kanunlarında deÄŸiÅŸiklik öngören tasarıya eklenerek, BaÅŸbakanlığa gönderilecek.      Vergi Konseyi BaÅŸkanı Mustafa Uysal'ın verdiÄŸi bilgiye göre, yeni düzenleme ile hem Türkiye'nin bir yatırım üssüne dönüştürülmesi, hem de yabancı yatırımcılar için yatım merkezi olması amaçlanıyor. Buna yönelik çeÅŸitli vergisel teÅŸviklerin hayata geçirilmesi öngörülüyor. Büyük yatırımların teÅŸviki çalışmalarında Vergi Konseyi, 150 milyon euro ve bunun üzerinde olan yerli ve yabancı yatırımlar için vergi tatili önerisinde bulundu. Bu öneride söz konusu yatırımlardan 10 yıl süreyle kurumlar vergisi alınmaması, bunu takip eden 5 yıllık dönemde de kurumlar vergisinin yarı yarıya tahsil edilmesi yeraldı. Gelirler Genel Müdürlüğü ile yürütülen çalışmalarda, vergi tatili kabul görürken, bunun 2 kademeli uygulanması görüşü ağırlık kazandı. Buna göre, 50 milyon ile 150 milyon euro arasındaki yatırımlara daha kısa, 150 milyon euro'nun üzerindeki yatırımlara ise 10 yıl gibi daha uzun vadeli süreli kurumlar vergisi muafiyeti uygulanması üzerinde duruluyor. Buna iliÅŸkin süreler, Hazine ve DPT ile yapılan deÄŸerlendirmeler sonrasında kesinleÅŸecek.Bu tür yatırımlara bedelsiz arsa tahsisi gibi çeÅŸitli kolaylıklar da hayata geçirilebilecek. Aynı ÅŸekilde yabancı yatırımcıların teknolojilerini de getirmesi için de, lisans bedelleri konusunda düşükvergi uygulanabilecek.          HOLLANDA MODELİ     Bir baÅŸka düzenleme ile de Hollanda modeli ülkemizde de hayata geçirilerek, Türkiye, yatırım merkezi olacak. Getirilecek yeni vergi düzenlemeleri ile DoÄŸu Avrupa, Balkanlar, OrtadoÄŸu ve Türk Cumhuriyetlerine yatırım yapacak yabancı yatırımcıların Türkiye'yi yatırım merkezi yapması saÄŸlanacak. Bu kapsamda da, yabancı yatırımcıların kar paylarını Türkiye'ye getirmesihalinde bunlar vergilendirilmeyecek, bunların tekrar yurt dışına götürülmesi halinde ise stopaj ÅŸeklindeki vergilemede düşük oran uygulanacak.          TÃœRKÄ°YE YATIRIM FAKÄ°Rİ     Bu arada Vergi Konseyi BaÅŸkanı Uysal, iÅŸsizlik oranının ciddi boyutlara ulaÅŸtığı Türkiye'de yerli yatırımcıların Bulgaristan, Romanya, Macaristan, Suriye gibi çevre ülkelere yatırıma yöneldiÄŸini, yabancı sermayenin de Türkiye'ye fazla raÄŸbet göstermediÄŸini belirtti. Bu aÅŸamada yerli ve yabancı yatırımcının önünü açma zorunluluÄŸu bulunduÄŸunu kaydeden Uysal, Türkiye'nin yatırım potansiyelinin sadece 20'de birini deÄŸerlendirebildiÄŸini bildirdi. Çin'e 2000 yılında 100 milyar, 2001'de 70 milyar, 2002'de 66 milyar dolar doÄŸrudan yabancı sermaye yatırımı yapıldığına dikkat çeken Uysal, şöyle devam etti: "DoÄŸrudan yabancı yatırımın kiÅŸi başına milli gelire oranı bakımından da Türkiye, çok düşük seviyede kalıyor. Bu oran bizde binde4, Bulgaristan'da yüzde 8.4, Slovakya'da yüzde 10.4, Çek Cumhuriyeti'nde ise yüzde 9. Bu rakam bizde yüzde 10 olsa, yılda 25 milyar dolarlık yatırımı ifade eder." Yabancı yatırımcı ne istiyor? Güven istiyor. GeçmiÅŸte yüzde 200 yatırım indirimi verdik, sıfır vergi alacağız dedik. Sonra yüzde 20 vergi koyduk. Adam vergi yükümüze bakıyor, yüksek buluyor. Ä°stihdam vergilerine bakıyor. Türkiye'de yüzde 42 olan istihdam üzerindeki vergi yükü, Ä°rlanda ve Japonya'da yüzde 24, Meksika'da 16, Yeni Zelanda'da yüzde 20."      Uysal, bu ÅŸartlarda yatırımcıya ciddi anlamda bir güvence ve vergi kolaylığı getirilmesi gerektiÄŸini de belirterek, bunun yolunun vergi tatilinden geçtiÄŸini söyledi. Bugün yabancı yatırımlardan ciddi anlamda pay alan Orta ve DoÄŸu Avrupa'daki 25 ülkeden 19'unun, 17 Asya ülkesinin 13'ünün, Afrika'daki23 ülkeden de 16'sının vergi tatili uyguladığını anlatan Mustafa Uysal, bu yöndeki bir düzenleme ile Türkiye'nin de yerli ve yabancı büyük yatırımcılar için cazip hale geleceÄŸini savundu. Saydamlıkta 74 puanı olan Türkiye'nin saydamlık endeksinin eÅŸdeÄŸervergisinin yüzde 36'yı bulduÄŸuna da iÅŸaret eden Konsey BaÅŸkanı, Türkiye'nin bu tabloyu tersine döndürecek adımları acilen atmasının zorunluluÄŸuna da dikkat çekti. Hollanda Modeli ile de Türkiye'nin yatırım merkezi haline dönüşeceÄŸini vurgulayan Uysal, "Ne olacak? Adam gelip ofisini burada açacak. Senin altyapını kullanacak. Finansal piyasalarından yararlanacak. Turizm amaçlı katkı saÄŸlayacak. Türkiye'ye ayağı alıştığı için belki burada da yatırım yapacak" diye konuÅŸtu. Â