Bankacılık vitrinini Fon'dakiler bozdu
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 26, 2001 02:02
Fon bankaları tüm bankacılık sektörünün görüntüsünü bozuyor. Yılın 9 aylık döneminde Türk bankacılık sektörü 3.3 milyar dolar zarar etti. Ancak, Fon'daki bankalar çıkarıldığında sektör aynı dönemde 697 milyon dolar kára geçiyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), 2001 yılının 9 aylık dönemi itibarıyla Türk bankacılık sektörünün genel görünümü bir rapor olarak açıkladı. Rapora göre, mali gücünü kaybettiği için Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na geçen bankalar, tüm bankacılık sektörün bilançosuna ciddi zararlar vermeye devam ediyor.
Bankacılık sektörü, Fon bankaları hariç tutulduğunda, yılın ilk yarısındaki 381 milyon dolar olan zararını, dokuz aylık dönemde 697 milyon dolar kára çevirmeyi başardı. Fon bankaları dahil edildiğinde Haziran ayı itibariyle 4 milyar dolar olan zarar, Eylül sonunda 3.3 milyar dolara geriledi.
Bankacılık Sektörü Değerlendirme Raporunda, bu yılın ilk çeyreğinde 3.1, ikinci çeyreğinde 6.4 milyar dolar olarak gerçekleşen sermaye çıkışının, üçüncü çeyrekte önemli ölçüde azalarak 1.1 milyar dolara indiği kaydedildi.
Eylül 2001 itibariyle bankaların toplam aktifleri 110 milyar 763 milyon dolar olarak belirlenirken, Haziran-Eylül dönemine göre yüzde 8.6, 2000 yılı Aralık ayına göre ise yüzde 28.5 oranında daraldı.
Kamu bankalarının toplam aktifleri 30 milyar 101 milyon dolar olarak hesaplanırken, Haziran-Eylül döneminde yüzde 5.5 oranında azaldı.
Aynı dönemde özel bankaların toplam aktifleri de yüzde 4.5 oranında daralırken, 59 milyar 403 milyon dolar olarak belirlendi.
Fon bankalarının toplam aktiflerinde ise bu dönemde yaşanan daralma yüzde 30.5'i buldu. Fon bankalarının aktifleri 12 milyar 965 milyon dolara kadar geriledi.
Eylül ayı itibariyle Haziran ayına göre banka sayısında ve istihdamdaki daralma devam ederken, banka sayısı 72'den 68'e, personel sayısı da 155 bin 299'dan 147 bin 453'e geriledi. Böylece bu dönemde banka sayısında yüzde 5.6, çalışan sayısında yüzde 5.1 oranında azalış oldu. Aynı dönemde şube sayısı da 7 bin 530'dan, 7 bin 321'e indi. Şube sayısındaki azalış da yüzde 2.8 olarak hesaplandı.
Bankalardan SPK'ya ‘haksız rekabet’ mektubu
Türkiye Bankalar Birliği (TBB), halka açık bankaların, Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK), bu yıl sonundan itibaren halka açık şirketlerce uygulanmasını istediği enflasyon muhasebesine dahil edilmemesini istedi.
ANAP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın'ın geçen hafta yaptığı, ‘‘SPK'nun çıkardığı, Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzenlenmesine İlişkin Esaslar Tebliği, özellikle bankacılık kesiminde haksız rekabete neden olacak ve yeni dalgalanmalar oluşturabilecek’’ açıklamasından sonra, Türkiye Bankalar Birliği (TBB), SPK'na müracaat ederek, halka açık bankaların tebliğ hükümleri dışında olduğuna yönelik bir açıklama yapılmasını talep etti. TBB Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dr. Akın Akbaygil'in imzasıyla SPK Başkanı Doğan Cansızlar'a verilen dilekçede, halka açık bankaların, 30 Eylül 2001 tarihi itibariyle kesinleşen bilançolara göre sektörün toplam aktiflerinin yüzde 40'ına sahip olduğu belirtildi. TBB, 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan dalgalanmalar ve sonrasındaki olumsuz konjonktür dikkate alındığında, tebliğ ile ortaya koyulan enflasyon muhasebesi şartlarının sektörde yeni ve gereksiz bir dalgalanma oluşturacak kadar önemli olduğunun altını çizdi.
TBB, SPK'nın enflasyon muhasebesi talebiyle halka açık bankalar üzerinde oluşacak olumsuzlukları özetledi. Bunlara göre, enflasyon muhasebesiyle halka açık bankaların bilançolara zarara dönüşebilecek. Böylece halka açık olmayan bankaların mali tablo oluşturma esasları farklı olduğundan daha kárlı görülmeleri söz konusu olabilecek. Ayrıca, halka açık sanayi şirketleri enflasyon muhasebesini uygulasalar bile bilançolarında yer alan stok, iştirak, sabit kıymet gibi aktif kalemler nedeniyle bankalara göre daha kárlı görülmeleri sonucu doğacak.
Fondaki bankalarda % 70 batak var
Ekonomik aktivitelerdeki daralma şirket bilançolarındaki kötüleşmeve varlık fiyatlarındaki gerileme bankacılık sektöründe kredilerin takibe dönüşme oranını 2001 yılı ikinci çeyreğinden itibaren önemli oranda artmasına yol açtı. Nitekim 2000 yılı Aralık ayında yüzde 11.1 olan takipteki alacakların toplam krediye oranı Haziran ayında yüzde 13.8‘e, Eylül ayında yüzde 17 seviyesine yükseldi.
Eylül ayı itibarıyla takibe dönüşüm oranı TMSF bankaları grubunda yüzde 70, kamu bankaları grubunda yüzde 29.6, özel bankalar grubunda ise 4.7 seviyesinde bulunuyor. 2000 yılı sonunda 4 katrilyon lira olan brüt takipteki alacaklar, Eylül ayı sonunda 9 katrilyon lirayla yükseldi. Eylül ayı itibariyle sektörün takipteki alacaklarının (Brüt) yüzde 43.6’sını Fon bünyesindeki bankaların, yüzde 38.1'ini kamu bankalarının, yüzde 16'sını da özel bankaların takipteki alacakları oluşturdu. Eylül sonu itibariyle kamu bankalarının takipteki alacakları 3 katrilyon 424 trilyon lira, özel bankaların takipteki alacakları 1 katrilyon 439 trilyon lira, Fon bankalarının alacakları da 3 katrilyon 921 trilyon lira olarak hesaplandı.
Açık pozisyon kapanıyor
Dalgalı kur sistemine geçilmesi ile birlikte bankacılık sektöründe döviz pozisyon açığını kapatma eğilimi arttı. Bu yılın üçüncü çeyreğinde döviz pozisyon açığındaki gerileme eğilimi devam etti. Haziran sonu itibarıyla 2 milyar 417 milyon dolar olan döviz pozisyon açığı (vadeli işlemler hariç) eylül sonu itibarıyla 1 milyar 932 milyon dolara geriledi. Vadeli işlemler dahil edildiğinde sektörün net gelen pozisyon açığının 2001 yılının üçüncü çeyreğinde 695 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Aktifler daraldı
Eylül 2001 itibariyle bankaların toplam aktifleri 110 milyar 763 milyon dolar olarak belirlenirken, haziran-eylül dönemine göre yüzde 8.6, 2000 yılı aralık ayına göre ise yüzde 28.5 oranında daraldı. Kamu bankalarının toplam aktifleri 30 milyar 101 milyon dolar olarak hesaplanırken, haziran-eylül döneminde yüzde 5.5 oranında azaldı. Aynı dönemde özel bankaların toplam aktifleri de yüzde 4.5 oranında daralırken, 59 milyar 403 milyon dolar olarak belirlendi.
Bankacılık sektörü, Fon bankaları hariç tutulduğunda, yılın ilk yarısındaki 381 milyon dolar olan zararını, dokuz aylık dönemde 697 milyon dolar kára çevirmeyi başardı. Fon bankaları dahil edildiğinde Haziran ayı itibariyle 4 milyar dolar olan zarar, Eylül sonunda 3.3 milyar dolara geriledi.
Bankacılık Sektörü Değerlendirme Raporunda, bu yılın ilk çeyreğinde 3.1, ikinci çeyreğinde 6.4 milyar dolar olarak gerçekleşen sermaye çıkışının, üçüncü çeyrekte önemli ölçüde azalarak 1.1 milyar dolara indiği kaydedildi.
Eylül 2001 itibariyle bankaların toplam aktifleri 110 milyar 763 milyon dolar olarak belirlenirken, Haziran-Eylül dönemine göre yüzde 8.6, 2000 yılı Aralık ayına göre ise yüzde 28.5 oranında daraldı.
Kamu bankalarının toplam aktifleri 30 milyar 101 milyon dolar olarak hesaplanırken, Haziran-Eylül döneminde yüzde 5.5 oranında azaldı.
Aynı dönemde özel bankaların toplam aktifleri de yüzde 4.5 oranında daralırken, 59 milyar 403 milyon dolar olarak belirlendi.
Fon bankalarının toplam aktiflerinde ise bu dönemde yaşanan daralma yüzde 30.5'i buldu. Fon bankalarının aktifleri 12 milyar 965 milyon dolara kadar geriledi.
Eylül ayı itibariyle Haziran ayına göre banka sayısında ve istihdamdaki daralma devam ederken, banka sayısı 72'den 68'e, personel sayısı da 155 bin 299'dan 147 bin 453'e geriledi. Böylece bu dönemde banka sayısında yüzde 5.6, çalışan sayısında yüzde 5.1 oranında azalış oldu. Aynı dönemde şube sayısı da 7 bin 530'dan, 7 bin 321'e indi. Şube sayısındaki azalış da yüzde 2.8 olarak hesaplandı.
Bankalardan SPK'ya ‘haksız rekabet’ mektubu
Türkiye Bankalar Birliği (TBB), halka açık bankaların, Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK), bu yıl sonundan itibaren halka açık şirketlerce uygulanmasını istediği enflasyon muhasebesine dahil edilmemesini istedi.
ANAP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın'ın geçen hafta yaptığı, ‘‘SPK'nun çıkardığı, Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzenlenmesine İlişkin Esaslar Tebliği, özellikle bankacılık kesiminde haksız rekabete neden olacak ve yeni dalgalanmalar oluşturabilecek’’ açıklamasından sonra, Türkiye Bankalar Birliği (TBB), SPK'na müracaat ederek, halka açık bankaların tebliğ hükümleri dışında olduğuna yönelik bir açıklama yapılmasını talep etti. TBB Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dr. Akın Akbaygil'in imzasıyla SPK Başkanı Doğan Cansızlar'a verilen dilekçede, halka açık bankaların, 30 Eylül 2001 tarihi itibariyle kesinleşen bilançolara göre sektörün toplam aktiflerinin yüzde 40'ına sahip olduğu belirtildi. TBB, 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan dalgalanmalar ve sonrasındaki olumsuz konjonktür dikkate alındığında, tebliğ ile ortaya koyulan enflasyon muhasebesi şartlarının sektörde yeni ve gereksiz bir dalgalanma oluşturacak kadar önemli olduğunun altını çizdi.
TBB, SPK'nın enflasyon muhasebesi talebiyle halka açık bankalar üzerinde oluşacak olumsuzlukları özetledi. Bunlara göre, enflasyon muhasebesiyle halka açık bankaların bilançolara zarara dönüşebilecek. Böylece halka açık olmayan bankaların mali tablo oluşturma esasları farklı olduğundan daha kárlı görülmeleri söz konusu olabilecek. Ayrıca, halka açık sanayi şirketleri enflasyon muhasebesini uygulasalar bile bilançolarında yer alan stok, iştirak, sabit kıymet gibi aktif kalemler nedeniyle bankalara göre daha kárlı görülmeleri sonucu doğacak.
Fondaki bankalarda % 70 batak var
Ekonomik aktivitelerdeki daralma şirket bilançolarındaki kötüleşmeve varlık fiyatlarındaki gerileme bankacılık sektöründe kredilerin takibe dönüşme oranını 2001 yılı ikinci çeyreğinden itibaren önemli oranda artmasına yol açtı. Nitekim 2000 yılı Aralık ayında yüzde 11.1 olan takipteki alacakların toplam krediye oranı Haziran ayında yüzde 13.8‘e, Eylül ayında yüzde 17 seviyesine yükseldi.
Eylül ayı itibarıyla takibe dönüşüm oranı TMSF bankaları grubunda yüzde 70, kamu bankaları grubunda yüzde 29.6, özel bankalar grubunda ise 4.7 seviyesinde bulunuyor. 2000 yılı sonunda 4 katrilyon lira olan brüt takipteki alacaklar, Eylül ayı sonunda 9 katrilyon lirayla yükseldi. Eylül ayı itibariyle sektörün takipteki alacaklarının (Brüt) yüzde 43.6’sını Fon bünyesindeki bankaların, yüzde 38.1'ini kamu bankalarının, yüzde 16'sını da özel bankaların takipteki alacakları oluşturdu. Eylül sonu itibariyle kamu bankalarının takipteki alacakları 3 katrilyon 424 trilyon lira, özel bankaların takipteki alacakları 1 katrilyon 439 trilyon lira, Fon bankalarının alacakları da 3 katrilyon 921 trilyon lira olarak hesaplandı.
Açık pozisyon kapanıyor
Dalgalı kur sistemine geçilmesi ile birlikte bankacılık sektöründe döviz pozisyon açığını kapatma eğilimi arttı. Bu yılın üçüncü çeyreğinde döviz pozisyon açığındaki gerileme eğilimi devam etti. Haziran sonu itibarıyla 2 milyar 417 milyon dolar olan döviz pozisyon açığı (vadeli işlemler hariç) eylül sonu itibarıyla 1 milyar 932 milyon dolara geriledi. Vadeli işlemler dahil edildiğinde sektörün net gelen pozisyon açığının 2001 yılının üçüncü çeyreğinde 695 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Aktifler daraldı
Eylül 2001 itibariyle bankaların toplam aktifleri 110 milyar 763 milyon dolar olarak belirlenirken, haziran-eylül dönemine göre yüzde 8.6, 2000 yılı aralık ayına göre ise yüzde 28.5 oranında daraldı. Kamu bankalarının toplam aktifleri 30 milyar 101 milyon dolar olarak hesaplanırken, haziran-eylül döneminde yüzde 5.5 oranında azaldı. Aynı dönemde özel bankaların toplam aktifleri de yüzde 4.5 oranında daralırken, 59 milyar 403 milyon dolar olarak belirlendi.