Banka komisyonları açıklanacak, ‘çizgi dışı’ avına çıkılacak
Güncelleme Tarihi:
BDDK, haziran sonunda bankaların ücret ve komisyon gelirini açıklamaya başlayacak. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ‘çizgi dışı’ uygulamalar için banka bazında tedbir alacaklarını açıkladı. Devlet Bakanı Ali Babacan da, bankalardan ‘avuca düşmüş müşteri’ye makul davranmalarını istedi.
FAİZ gelirlerinin azalmasıyla birlikte, ücret ve komisyonlara yüklenen bankalar, “taksi ücretinden daha yüksek EFT ve havale ücreti” almakla eleştirilirken, resmi mercilerin bulduğu formül “vatandaşı bilgilendirme” şeklinde oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankaların ücret ve komisyon gelirlerinin karşılaştırmalı olarak açıklama kararı aldı. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ‘çizgi dışı’ ücret ve komisyonlar, ‘uç örnek’ oluşturan krediler için önce uyaracaklarını, ardından banka bazında tedbir alacaklarını açıkladı. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da, bankalardan ‘avuca düşmüş müşteri’ye makul davranmalarını istedi.
Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) dün yapılan 54’üncü genel kurul toplantısına katılan BDDK Başkanı Tevfik Bilgin tarafından açıklanan bu yeni uygulama bu ay sonunda işlemeye başlayacak. Bunun müşteriye ‘karşılaştırma’ imkanı vereceğini belirten BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, uygulamanın gerekçesini şöyle açıkladı: “Artan rekabete gerekli müdahaleler doğal. Bu amaçla bankalarımızın aldığı ana kalemler itibariyle, ücret, komisyon ve diğer gelirleri internet sitemizde haziran sonundan itibaren karşılaştırmalı şekilde vermeye başlıyoruz. Buradaki amacımız, bankacılık işlemleri arasındaki rakamları göstermek, şeffaflığı sağlamak ve karşılaştırma imkanı vermektir.”
Banka bazında tedbirler alınacak
Son krize sağlam, yığınaklı ve hazırlıklı giren bankaların, Türk ekonomisi için omurga görevi gördüğünü belirterek, “Omurga sağlam olduğu için ekonominin krizden çıkışı bugün oldukça hızlı ve düşük maliyetli gerçekleşebilmektedir” diyen Bilgin, bankacılara yine de bir uyarı mesajı gönderdi. Görev gereği açıktan ya da birebir görüşmelerde uyardıkları bazı bankacılık uygulamaları bulunduğunu ifade eden Bilgin, şöyle konuştu: “Ancak bunlar zamanında alınan önlemlerle büyümeden engellenmektedir. Üzerinde çalıştığımız ve uyarılarımızı ilettiğimiz çizgi dışı bazı ücret ve komisyon uygulamaları, bazı bireysel krediler ve konut kredilerindeki uç örnekler veya bunlara benzer pazar payı amaçlı veya kârlılık kaygısıyla gerçekleştirilen operasyonlarda elbette bundan sonra da uyarılarımız ve gerekirse banka bazında veya genel tedbirlerimiz olacaktır.”
Bankalar insaflı ve makul olmalı
Daha önce “Vatandaş parasını taksiyle götürse havale ücretinden ucuza mal olur” sözleriyle bankaların havale ücretlerine dikkat çeken Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ise, bankacılık sektörünün imajı ile bu tip uygulamalar arasındaki bağlantıya dikkat çekti. Bankacılık sektörünün imajı için müşteri ile uzun vadeli güven ilişkisi gerektiğini vurgulayan Babacan, bu doğrultuda alınan ücretlerin de makul olması gerektiğini kaydetti. Babacan, bu konuda şunları söyledi: “Sadece bu ay, bu yıl müşteriden iyi para kazanayım ondan sonra ne olursa olsun’ dememek gerekiyor. Alınan ücretlerde de mutlaka makul rakamlar uygulamak gerekiyor. İlk aşama olarak BDDK, yurttaşları bilgilendirme için ücretleri web sitesinde yayımlamaya başlayacak. “Vatandaşımız mukayese etsin, ona göre banka tercihini yapsın diye. Bazı müşteriler şöyle ya da böyle bankaya bağlanmış oluyor, nasıl olsa ‘avumun içindeki müşteri’, ‘nasıl olsa bana mahkum’ diye düşünmeden onlara da insaflı olmak gerekiyor. Ölçülü, makul hareket etmek gerekiyor.”
100 liralık gelirin 14.3 lirası ücret ve komisyondan
BANKALARIN çeşitli işlem ve hizmetlerden ücret, komisyon ve masraf adı altında aldıkları paralar, sektör için giderek önemli bir kalem haline geliyor. BDDK verilerine göre ,Mart 2010-2011 döneminde faiz dışı gelir kalemlerinden bankacılık hizmet gelirleri ile kredilerden alınan ücret ve komisyonlarda yüzde 13.3’lük yani 458 milyon liralık bir artış konusu. Bu artış ile 3 milyar 898 milyon liraya ulaşan ücret ve komisyonların, toplam gelirler içindeki payı ise yüzde 14.3’e çıktı.
‘Kara liste’ silinmiyor, yanına ‘iyi sicil’ kaydı da geliyor
Torba kanundaki yapılan düzenleme ile Merkez Bankası bünyesinden Türkiye Bankalar Birliği bünyesine taşınan “Risk Merkezi” daha önce olduğu gibi banka müşterilerinin sadece olumsuz işlemlerini değil, olumlu işlemlerini de siciline işleyecek.
Sicil affı işe yaramıyor
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, yeniden yapılanan Risk Merkezi’nin banka müşterilerinin sadece negatif değil, pozitif kredi geçmişini de tutacağını açıklarken, şöyle konuştu: “Gittiğimiz her yerde sicil affı konusu gündeme getiriliyor ama ne kadar etkin olmayan bir yaklaşım olduğu, ne kadar aslında boşa kürek çekmek olduğunu da gördük. Piyasanın gerçekleriyle hiç de uyuşmayan bir yaklaşım. Sicil affı olunca bankaların hafızasını da silmek mümkün değil. Şimdi ise Risk Merkezi negatif ve pozitif sicili bir arada tutacak, bu çok önemli. Bir kişi 1000 tane çek verse. bunların 998’ini ödeyip 2’sini ödemese, sistemde o ödemediği 2 çek görünüyor. Ortada dönen sadece 2 tane çek, oysa adam 998 tanesini ödemiş, yani ödememe oranı binde 2. O nedenle kredi sicilinin Bankalar Birliği tarafından tutulacak olması, borçlunun isteği üzerine paylaşılacak olması reform niteliğinde bir adım. Uygulamayla ilgili olarak Bankalar Birliği’nin hazırlıkları devam ediyor. Faydalı olacak diye düşünüyoruz.”
Ödeme bilgileri de olacak
BDDK Başkanı Bilgin de, önümüzdeki dönemde bu Risk Merkezi’nin önümüzdeki dönemde bankacılık verilerinin yanı sıra belediyelerin ASKİ, İSKİ, EGO ve telefon ödemelerine ilişkin bilgileri de içereceğini açıkladı. Bilgin, şunları dile getirdi: “Bundan belki 2-3 yıl sonra bir müşteri araba almak için bayiye gittiğinde, kendisinin izniyle kendisine ait kredi tarihçesi sorgulanabilecek, o kişi ödemelerine sadıksa, ona iyi koşullarda bir ödeme planı verilecek. Başka bir kişi ise, farklı ödeme alışkanlıkları varsa, ona farklı maliyet çıkarılacak. Önümüzdeki yıllarda risk merkezinin iyi çalışmasının, hem halkımızın ödeme alışkanlıkları hem de kredi piyasasının daha iyi işlemesi anlamında çok önemli olduğuna inanıyoruz.”
Basel 2 denemeleri haziranda başlıyor
TEVFİK Bilgin, Haziran 2011’den itibaren Basel 2 deneme uygulamalarının başlayacağını açıklarken, Haziran 2012’den itibaren de geçişin gerçekleştirileceğini belirtti. Bilgin, Basel 2’deki özellikle reyting değerleme hususunu uygulamaya koyduktan sonra Basel 3 için çalışmaların başlayacağını aktardı.
Seçim sonrası için 3 paket hazırlanıyor
DEVLET Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, önümüzdeki dönemin en önemli gündem maddelerini “İstanbul’un uluslararası finans merkezi yapılması”, “Türkiye’deki yatırım ortamının iyileştirilmesi” ve “işgücüyle ilgili yapasıl reformların yapılması” olarak sıralarken, bunlarla ilgili düzenlemeleri bir bütünlük içinde olması için “paket” olarak hazırlayacaklarını açıkladı. Babacan, seçimler bittikten sonra açıklanacağını söylediği bu paketler hakkında şu bilgileri verdi:
İstanbul Finans Merkezi adını vereceğimiz yasama paketinin içerisinde farklı farklı kanunlarda düzenlemeler ve adımlar olacak. Bir reform adımını toplu bir şekilde Meclis’e sunup ve toplu bir şekilde Meclis’te tartışılıp, topluca yasalaşması gibi bir niyetimiz var. Çünkü düzenlemeler parça parça Meclis’te görüşüldüğünde konsantrasyon bozulabiliyor.
Bir başka önemli reform alanı, Türkiye’nin yatırım ortamının iyileştirilmesi konusunda olacak. Türkiye’ye hızla doğrudan sermaye girişlerini sağlamaya devam etmesi ve yükselen oranlarda bunu sağlaması gerekli. Bunun için de mutlaka yatımcılarla daha dost, yatırımcılara daha kucak açan, onların işlerini kolaylaştıran bir düzenleme çerçevesi gerekiyor.
Diğer reform alanı da istihdam. Türkiye bir yanda işsizliğin çok olduğu, bir yandan da insanların en uzun süre çalıştığı bir ülke. 2023’te işsizliği yüzde 5’e indirebilmek için sadece hızlı büyümenin yetmez. İşgücü piyasasıyla ilgili yapısal reformlara ağırlık vermeliyiz.
Babacan’dan TÜSİAD’a ‘ideolojik’ gönderme
DEVLET Bakanı Ali Babacan, anlattığı 3 ekonomik paket için seçimlerden hemen sonraki yasama dönemi içinde çalışmaya başlayacaklarını belirtirken, bunun için sivil toplum kuruluşlarının düşüncelerinin de önemli olduğunu kaydetti. Ancak Babacan, bu konuda “ Bazı sivil toplum kuruluşlarımızda bazı kurumlarda ideolojik düşünceler ağır basabiliyor. Seçimler bittikten sonra ideolojik eğilimlerin etkisindeki sivil toplum örgütleri, akıllarını başlarına topladıktan sonra bunların istişarelerini yaz aylarındna yapıp mutabakat zemini oluşturup bu adımları atmayı düşünüyoruz “ diye konuştu. Babacan, bu sözleri ederken herhangi bir sivil toplum kuruluşunun adını anmasa da, bu sözler Türk Sanayici ve İşdamları Derneği’ne (TÜSİAD) gönderme olarak yorumlandı.
Krediler 5.5 ayda yüzde 11 arttı
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, genel kurulda bankacılık sektörüne ilişkin son verileri açıklarken, kredilerdeki artıy hızının öngörüldüğü gibi yüzde 25’lerde kalacağı tahmininde bulunurken, sektöre ilişkin son durumu şöyle özetledi:
20 Mayıs 2011 itibariyle bankacılık sisteminin kredilerinin, 2010 sonuna göre yüzde 11.1 oranında artarak 584 milyar liraya ulaştı.
Bu dönemde 58 milyar lira kredi verildi. Mevduat yüzde 3.1 artışla 19.3 milyar lira oldu.
Yıl sonuna göre KOBİ ve kurumsal krediler yüzde 10.4, bireysel krediler yüzde 12.5 artış gösterdi.
Sektörün fonlama tarafında 2010 yıl sonuna göre en fazla artış gösteren kale, repodan sağlanan fonlar oldu. 20 Mayıs itibariyle 91.3 milyar liralık repo hacmi söz konusu.
Kâr marjlarında düşüş yaşanıyor. TL kâr marjları mart 2011 itibariyle yüzde 4.9 oldu.
Munzam karşılık hesaplanırsa vergi yükü yüzde 40
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, “Merkez Bankası’nda getirisiz olarak TL’de 65 milyar lira, yabancı parada 33 milyar lira olmak üzere 100 milyar lira tutarında bir
Aydın: Para politikası diğer tedbirlerle desteklensin
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın, para politikası tedbirlerinin diğer politika tedbirleriyle desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Genel Kurul’da yaptığı konuşmada sektörün çözüm bekleyen sorunlarına dikkat çeken Aydın, şunları söyledi: “İstikrarın sürdürülmesi amacıyla tedbir alınması konusunda hemfikir olunmakla beraber, bunların iç talep büyümesinin yönetilmesini amaçlayan bütüncül bir politika yaklaşımı çerçevesinde uygulanması, bu amaçla para politikası tedbirlerinin diğer politika tedbirleriyle desteklenmesi gerektiği düşünülmektedir. Ayrıca, kredi büyüme hızına ilişkin sınırlamalarda, iç üretime, döviz kazandırıcı sektörlere ve enerji yatırımlarının finansmanı amacıyla verilen kredilerin hariç tutulması talep edilmektedir.”