Avustralya'dan Çorlu çözümü

UZUNKÖPRÜ-Halkalı seferini yapan yolcu treni, pazar günü saat 17.20 sıralarında Çorlu-Muratlı arasında Sarılar köyü yakınlarında kaza yaptı. 6 vagonlu trenin 5 vagonu aşırı yağmur yağışları nedeniyle menfezin (suyun geçtiği delik) altındaki toprak kayması sonucu rayların boşlukta kalmasıyya devrildi. Bu kaza sonucunda 24 kişi hayatını kaybederken, 318 kişi yaralandı.

Kaza sonrasında, “Peki bu kaza gerçekten önceden engellenebilir miydi?”, “Menfez ve ray arasındaki toprağın boşalmasını engelleyecek bir mühendislik tekniği henüz icat edilmemiş midir?”, “Bu tarz kazaların önlenebilmesi için neler yapılabilir?” soruları gündeme geldi. Hatta CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, bu soruları ve daha fazlasını cevaplaması için yeni Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turan’a yöneltti. Biz de bu konuda dünya da ne tür teknolojiler kullanıldığını araştırdık.

AKILLI RAY SİSTEMİ
Kuşkusuz kullanılan teknoloji ne olursa olsun, eğer yapılan işin denetimi yapılmaz, kontroller sağlanmazsa sonuçlar çok fazla değişmez. Ama bundan sonra böyle acı bir kazanın yaşanmaması Avustralyalı JD Rail firmasının geliştirdiği ‘akıllı ray’ isimli yeni mühendislik tekniğinde yatıyor. Tren raylarının yerleştiği ahşap, çelik veya beton traverslerin altına yerleştirilen güçlendirilmiş çelik ve betondan yapılan bu ürün, içindeki kanallar yardımıyla su ve hava akışına olanak sağlayarak, Çorlu’da yaşanan kazanın benzerlerinin tekrarlanmaması için önemli bir çözüm sunuyor.

SUYUN % 12’Sİ GEÇİYOR
Avustralyalı şirketin yetkilileri mevcut mıcır üzerine döşenen traverslerin aşırı yağış ve sel baskınlarına dayanamadığını belirterek, yüksek bakım maliyetlerinin de sonuç vermediğinin altını çiziyor. Çünkü traverslerin altındaki mıcırlı alanın aşırı suya maruz kaldığı zaman, suyun sadece yüzde 12’sini geçirebildiği belirtiliyor. Suyun geçemeyen miktarı ise mıcırın altındaki toprağa doluyor ve üstünden geçen trenin yarattığı baskıyla da zaman içinde toprak kaymasına yol açıyor.

Beton ve çelik malzeme

Kolay monte oluyor

Raylar üste oturuyor

MEVCUT SİSTEMİN DEZAVANTAJLARI
Uzmanlar demiryolu hattının yapılırken zeminin jeolojik, bölgenin ise meteorolojik özelliklerini dikkate almak gerektiğini belirterek, bu tip riskli bölgelerde Avustralyalı firmanın geliştirdiği ‘akıllı ray’ sistemlerinin kullanılabileceğini belirtiyor. Bugün sadece Türkiye değil dünyada bir çok demir yolu hattında kullanılan geleneksel mıcır üzerine kurulan ray sistemleri bir çok açıdan dezavantaja sahip. Bunlar kötü su ve hava akımı, aşırı ağırlık, rayların kayması, yüksek bakım maliyetleri ve uzun kurulum süreleri olarak sıralanıyor.

AKILLI RAYIN AVANTAJLARI
Akıllı ray sistemi şu avantajları sunuyor:

-Geliştirilmiş su ve hava akışı sayesinde rayların kuru kalmasını sağlıyor.
-Mevcut traversler ile uyumlu (ahşap, çelik veya beton) olarak monte ediliyor.
-Doğal su akışını ve drenajı destekliyor.
-Daha düşük işçilik maliyetleri sunuyor.
-Geleneksel ray parçalarına göre daha hızlı montaj sağlıyor.
-Ray hareketlerini en aza indirip, destek bloklarını birlikte kitliyor.
-Ayarlanabilir kauçuk amortisörler yer alıyor.
-Demiryolu köprülerindeki ağırlığı azaltıyor. Böylece vagonların yük taşıma kabiliyetini yüzde 30-50 oranında arttırıyor.
-Tamamen yalıtımlı bir uygulama sunuyor.
-Yük veya yolcu trenleri için kullanılabiliyor.
-Rayların bakımını azaltıyor.