Aksoy'un İktisat'ı Fon'da

Erol Aksoy'un sahibi olduğu İktisat Bankası'na da el konuldu. BDDK, İktisat'a el koyma işlemini Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin 3 ve 4'üncü fıkralarına göre yaptı. Avrupa Amerika Holding bünyesinde bulunan banka, Fon'a devredilen 13'üncü banka oldu.

İktisat Bankası dün 13'üncü banka olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TSMF) geçti. 1984 yılından bu yana Erol Aksoy'un yönetiminde ve Avrupa Amerika Holding bünyesinde faaliyet gösteren İktisat Bankası, şubat krizinin ardından el konulan ikinci banka oldu.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından dün sabah yaptılan açıklamaya göre İktisat Bankası, Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin 3 ve 4 numaralı fıkralarına istinaden Fon'a devredildi.

Resmi Gazete'nin dünkü mükerrer sayısında da yayımlanan kararda, bankanın 14'üncü maddenin 2 numaralı fıkrası kapsamında alınması istenen tedbirleri almaması gerekçe gösterilirken, bankanın durumu için ‘‘Kaynaklarını bankanın emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde hissedarlarının oluşturduğu sermaye grubuna aktaran, zararı özkaynaklarını aşarak yabancı kaynaklara sirayet eden, mali bünyesindeki zafiyet, taahhütlerini karşılayamayacak boyutlara ulaşan ve faaliyetine bu haliyle devamı mevduat sahiplerinin haklarını ve mali sistemin güven ve istikrarını tehlikeye düşüren’’ değerlendirmesi yapıldı.

Açıklamada, İktisat Bankası'nın Fon sahipliği altında, normal faaliyetlerini sürdüreceği, yasalara uygun her türlü yükümlülüğünü yerine getireceği de vurgulandı. İktisat Bankası'nın Fon'a devrine ilişkin kararın; hükümetin bankacılık sektörü için açıkladığı ve Kurum'un da 4389 sayılı yasa hükümleri çerçevesinde uygulama sorumluluğunu üstlendiği garantiye uygun bir karar olduğu vurgulandı. Açıklamada şöyle denildi:

‘‘Bu kararın da ortaya koyduğu üzere, gerek bu bankayla, gerekse Türk bankacılık sistemiyle ilişkide bulunan yerli ve yabancı tasarruf sahipleri ile diğer alacaklıların endişe etmelerini gerektirecek herhangi bir durum söz konusu olmamaktadır.’’

74 YILLIK BANKA

Avrupa ve Amerika Holding'in ana ortağı olduğu, Aksoy Ailesi'ne ait İktisat Bankası 1927 yılında Denizli'de genç girişimciler tarafından kuruldu. 1984 yılında Aksoy Ailesi tarafından satın alınan banka, 1984'e kadar çok şubeli mevduat bankası olarak faaliyet gösterdi. İktisat, bu tarihten sonra alanını ticari bankacılık olarak saptadı. 1986 yılında Türkiye'nin ilk leasing ve ilk factoring şirketini kuran İktisat'ın 1999 yılı sonu itibariyle biri yurtdışında 62 şubesi, yurtdışı 2 mali iştiraki, bir temsilciliği ve 1.321 çalışanı bulunuyor.

İktisat Bankası, 1 katrilyon 2 trilyon 741 milyar liralık aktif büyüklükle Türkiye'nin 20. büyük bankası. Türkiye Bankalar Birliği'nin 30 Eylül 2000 tarihli verilerine göre, 369.5 trilyon lira kredi hacmi bulunan İktisat Bankası, 73 trilyon 231 milyar lira öz kaynağa, 63 trilyon 688 milyar liralık ödenmiş sermayeye sahip.

Banka, aynı dönemde 738 milyar lira kár açıkladı. Avrupa ve Amerika Holding'in ana ortağı olduğu, İktisat Bankası, Fon'a devredildiğinde, eski Hazine Müsteşar Vekili Cüneyt Sel'in Yönetim Kurulu Başkanlığı, Tanju Oğuz'un Genel Müdürlüğü ile yönetiliyordu. 1999 yılı sonu itibariyle bankanın biri yurtdışında 62 şubesi, yurtdışı 2 mali iştiraki, bir temsilciliği ve 1.321 çalışanı bulunuyor. Çalışan sayısı 1.321 olan bankanın, net kárı 2000 yılı Eylül ayı verilerine göre 738 milyar lira düzeyinde bulunuyordu.

AMANVERMEZ YENİ MÜDÜR

Fon'a devredildiğinde, eski Hazine Müsteşar Vekili Cüneyt Sel'in Yönetim Kurulu Başkanlığı, Tanju Oğuz'un Genel Müdürlüğü yönetiminde görev yaptığı bankanın yeni yönetimi de belli oldu. Yönetim Kurulu Başkanlığı'na, fon bankaları ortak yönetim kurulu başkanı Tevfik Altınok'un atandığı bankanın genel müdürlüğüne ise, bankada yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan Yalçın Amanvermez getirildi. Bankanın yeni yönetim kurulu Tanju Polatkan, Adlan Özen, İbrahim Yaycıoğlu, Hasan Eken ve Hasan Ulukanlı'dan oluştu. Denetim Kurulu'na da Turan Özbay ve Azmi Yıldırım atandı.

Bu arada, sabah erken saatlerde bankanın Esentepe'deki Genel Müdürlüğü'ne gelen Tevfik Altınok, bir süre çalıştıktan sonra ayrıldı. Banka'nın eski patronu Erol Aksoy'un da bankaya geldiği ve daha sonra kendi aracıyla ayrıldığı öğrenildi.

Aksoy: Bankama el konulmasını ben istedim

TASARRUF Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen İktisat Bankası'nın eski sahibi Erol Aksoy, mevduat çıkışları üzerine bankanın Fon'a devredilmesini kendilerininin istediğini bildirdi.

Aksoy, yaptığı yazılı açıklamada, Kasım ayında başlayan krizi takiben geçen bayram tatili boyunca bankacılık sektörüne yönelik bankaların tasfiyesi ve iflası konusunda oluşan spekülasyonların, İktisat Bankası'nda da 12 Mart Pazartesi günü mevduat çıkışına neden olduğunu kaydetti. Bu eğilimin 13 Mart günü de devam etmesi üzerine, bankaya ait mevduat munzam karşılıklarının serbest bırakılması için Merkez Bankası'na başvurulduğunu belirten Aksoy, şöyle dedi:

‘‘Ancak bu imkanın sağlanmaması üzerine, aynı gün Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'na başvurularak, bankanın bu şartlarda yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlandığı ve devamının mümkün olmadığı gerekçesiyle, bankanın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilmesi tarafımızca istenmiştir.’’

İktisat Bankası'nın Türkiye'nin ihracatının yüzde 9'unu finanse eden ve ülkede ilk leasing ve faktoring şirketlerini getiren bir kurum olduğunu vurgulayan Aksoy, açıklamasını şöyle sürdürdü: ‘‘Bu karar ile her ne kadar 17 yıldır kendi çocuğum gibi gördüğüm ve Türkiye'de bankacılık sektöründe ihtisas bankacılığı gibi birçok yeniliğe imza attığımız, birçok bankacının okulu olan İktisat ve çalışanlarından ayrılmış olmanın üzüntüsünü yaşasam da, İktisat mudilerinin haklarının korunmuş olmasından dolayı sisteme şükran duymaktayım.’’

Aksoy'un yurtdışında 4 bankası daha var

EROL Aksoy'un yurtdışında Park Avenue, Banque Internaionale de Cemmerce-BRED, İktisat Bank Moscow ve Trade Deposit Bank olmak üzere 4 bankası bulunuyor. Ancak bunlardan Banque Internaionale de Cemmerce-BRED, İktisat Bank Moscow'ın ana hissedarı İktisat Bankası olduğu için bu bankalar da Fon'a geçmiş oluyor.

1987 yılında kurulan ve Ağustos 1990'da Erol Aksoy tarafından satın alınan Park Avenue Bank'ın merkezi New York. Ağırlıklı olarak kurumsal bankacılık alanında faaliyet gösteren bankanın Türkiye'de 100'ü aşkın kurumsal müşterisi olduğu belirtiliyor. İstanbul'da bir temsilciliği bulunan banka, Fransa, İsviçre ve Rusya'da çalışmalar yapıyor.

İktisat Bankası olarak Aksoy'un ortaklığının bulunduğu Banque Internationele de Commerce-BRED'in merkezi ise Paris'te. Cenova'da bir şubesi bulunan bu bankanın da İstanbul'da bir temsilciliği mevcut. İktisat Bankası'nın sahibi olarak göründüğü bir diğer banka da Rusya'da faaliyet gösteren İktisat Bankası Moscow. Aksoy'a ait olan Trade Deposit Bank ise, KKTC'de faaliyet gösteriyor. Off-shore bankacılık yapan bu banka, İktisat Bankası'nın müşterilerine hizmet ediyor.