ADR yatırımcısı Rusya ve Ukrayna’ya kaçıyor
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 08, 2006 00:00
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’a "Adil çözüm bulunmazsa, bu piyasa donacak" diye mektup yazan yabancı bankalardan Bank of New York’un Türkiye Temsilcisi Neslihan Tombul, "Bir aydır, 4 milyar dolarlık piyasanın üçte biri eridi" dedi.
Tombul, yüzde 15 stopaj yüzünden kaçmaya başlayan ADR yatırımcılarının, Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’ya gittiğini açıkladı.
YÜZDE 15 stopaj vergisi nedeniyle, yılbaşından bu yana işlem yapılmayan İMKB’de 4 milyar dolarlık işlem hacmine ulaşan ADR (American Depositary Receipt) piyasasından, son bir ayda önemli çıkışlar yaşandığı, yaklaşık 1.3 milyar dolar tutarındaki ADR fonlarının, gelişmekte olan diğer piyasalara yöneldiği ortaya çıktı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’a acil çözüm bulunması talebiyle mektup yazan yabancı bankalar arasında yer alan The Bank Of New York’un Türkiye Temsilcisi Neslihan Tombul "Piyasanın yüzde 65 payı bizde. Ocak ayından bu yana 4 milyar dolarlık piyasada üçte bir oranında erime gözlüyoruz, Yatırımcı satıp çıkıyor. Rusya, Ukrayna, Latin Amerika’ya gidiyor" dedi.
Menkul kıymetlerden alınan yüzde 15 stopaj kapsamına, Amerika’da ihraç edilip karşılığında onu temsil etmek üzere satın alınan Türk hisse senetlerinin de dahil edilmesinin İMKB’de 4 milyar dolarlık hacme ulaşan ADR piyasasını kilitlediğini Hürriyet dün duyurmuştu.
Bu fonların ajansı konumundaki yabancı bankalar Bakan Unakıtan’a, yüzde 15 stopajın bu menkul kıymetlerden kaldırılmaması halinde, piyasanın yok olacağı yönünde mektup göndermişti.
ISRAR EDERLERSE VERGİ ALAMAZLAR: The Bank of New York’un Türkiye Temsilcisi Tombul Hürriyet’e, Gelir İdaresi’yle bu konuyu birkaç görüştüklerini, ancak İdare’nin kendilerinden çözüm önerisi beklediğini belirterek, şunları söyledi: "Bunun bir çözümü yok. Enstrümanın kuruluşu ve işleyiş tarzı, burada vergilendirilmesine olanak tanımıyor. Gelir İdaresi, ADR’lerden mutlaka vergi alma konusunday ısrarlıysa alamaz. Çünkü zaten işlem yapılmıyor. İşlem yapılmayınca da vergiyi doğuran olay ortaya çıkmıyor." Bu kağıtların, ihraç edildiği ABD’de zaten vergilendirildiğini vrugulayan Tombul, şöyle dedi: "Dünyanın hiçbir yerinde yabancı borsalara yönelen ADR’lerden vergi alınmıyor. Çünkü gelir yurtdışında elde ediliyor. ADR/GDR/DR yatırımcılarının kimliklerini belirleme şansımız hiç yok. Çünkü, bu bilgiler ancak ilgili ülkelerde Takasbank görevi yapan kurumlar tarafından saklanıyor. Gizlilik nedeniyle de biz dahil kimseyle paylaşılmıyor." Tombul, Maliye’nin stopajda ısrar ederken, "yerel piyasa yurtdışına kaçacak" diye kaygılanmaması gerektiğini de vurguladı ve "Çünkü, likiditenin derinliği burada" dedi.
Türkiye’deki ADR programları
ADR yatırımcılarının talebiyle İMKB’de alınıp Takasbank’ta depo edilen ve teminat karşılığında depositary bankalarda dolar karşılığı depo makbuzu bulunan hisse senetleri şunlar: Akbank, Anadolu Efes Bira, BİM, Denizbank, Efes Sınai Yatırım, EGS Gayrımenkul Yatırım Ortaklığı, Finansbank, Goldaş, Hacı Ömer Sabancı Holding, Medya Holding, Park Elektrik, Raks Elektronik, Tofaş, Tüpraş, TEB, Turkcell, Garanti Bankası, İş Bankası, Uzel Makina, Vestel Elektronik, Yapı Kredi, Yazıcılar
YÜZDE 15 stopaj vergisi nedeniyle, yılbaşından bu yana işlem yapılmayan İMKB’de 4 milyar dolarlık işlem hacmine ulaşan ADR (American Depositary Receipt) piyasasından, son bir ayda önemli çıkışlar yaşandığı, yaklaşık 1.3 milyar dolar tutarındaki ADR fonlarının, gelişmekte olan diğer piyasalara yöneldiği ortaya çıktı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’a acil çözüm bulunması talebiyle mektup yazan yabancı bankalar arasında yer alan The Bank Of New York’un Türkiye Temsilcisi Neslihan Tombul "Piyasanın yüzde 65 payı bizde. Ocak ayından bu yana 4 milyar dolarlık piyasada üçte bir oranında erime gözlüyoruz, Yatırımcı satıp çıkıyor. Rusya, Ukrayna, Latin Amerika’ya gidiyor" dedi.
Menkul kıymetlerden alınan yüzde 15 stopaj kapsamına, Amerika’da ihraç edilip karşılığında onu temsil etmek üzere satın alınan Türk hisse senetlerinin de dahil edilmesinin İMKB’de 4 milyar dolarlık hacme ulaşan ADR piyasasını kilitlediğini Hürriyet dün duyurmuştu.
Bu fonların ajansı konumundaki yabancı bankalar Bakan Unakıtan’a, yüzde 15 stopajın bu menkul kıymetlerden kaldırılmaması halinde, piyasanın yok olacağı yönünde mektup göndermişti.
ISRAR EDERLERSE VERGİ ALAMAZLAR: The Bank of New York’un Türkiye Temsilcisi Tombul Hürriyet’e, Gelir İdaresi’yle bu konuyu birkaç görüştüklerini, ancak İdare’nin kendilerinden çözüm önerisi beklediğini belirterek, şunları söyledi: "Bunun bir çözümü yok. Enstrümanın kuruluşu ve işleyiş tarzı, burada vergilendirilmesine olanak tanımıyor. Gelir İdaresi, ADR’lerden mutlaka vergi alma konusunday ısrarlıysa alamaz. Çünkü zaten işlem yapılmıyor. İşlem yapılmayınca da vergiyi doğuran olay ortaya çıkmıyor." Bu kağıtların, ihraç edildiği ABD’de zaten vergilendirildiğini vrugulayan Tombul, şöyle dedi: "Dünyanın hiçbir yerinde yabancı borsalara yönelen ADR’lerden vergi alınmıyor. Çünkü gelir yurtdışında elde ediliyor. ADR/GDR/DR yatırımcılarının kimliklerini belirleme şansımız hiç yok. Çünkü, bu bilgiler ancak ilgili ülkelerde Takasbank görevi yapan kurumlar tarafından saklanıyor. Gizlilik nedeniyle de biz dahil kimseyle paylaşılmıyor." Tombul, Maliye’nin stopajda ısrar ederken, "yerel piyasa yurtdışına kaçacak" diye kaygılanmaması gerektiğini de vurguladı ve "Çünkü, likiditenin derinliği burada" dedi.
Türkiye’deki ADR programları
ADR yatırımcılarının talebiyle İMKB’de alınıp Takasbank’ta depo edilen ve teminat karşılığında depositary bankalarda dolar karşılığı depo makbuzu bulunan hisse senetleri şunlar: Akbank, Anadolu Efes Bira, BİM, Denizbank, Efes Sınai Yatırım, EGS Gayrımenkul Yatırım Ortaklığı, Finansbank, Goldaş, Hacı Ömer Sabancı Holding, Medya Holding, Park Elektrik, Raks Elektronik, Tofaş, Tüpraş, TEB, Turkcell, Garanti Bankası, İş Bankası, Uzel Makina, Vestel Elektronik, Yapı Kredi, Yazıcılar