Abdülkadir Kuşin: Bayram turunda vergiye dikkat!
Güncelleme Tarihi:
2000 yılında elde edilen ticari ve mesleki kazançlarla ilgili olarak mükellefler, 2001 yılı Mart ayında verecekleri gelir vergisi beyannameleri üzerinden hayat standardı esasına göre vergi ödeyeceklerdir.
Yani mükellefler, zarar etmiş olsalar veya daha az kazanmış olsalar da, tespit edilen ‘‘hayat standardı’’nın altında gelir beyan etmeleri ve vergi ödemeleri mümkün değil. Halbuki, limited ya da anonim şirketlerin kendileri ve ortakları için böyle bir zorunluluk yok. Onlar zarar da edebilir, az da kazanabilir. Bizdeki şirketlerin, sadece ‘‘hukuken ve görünürde’’ şirket oldukları gözönüne alınırsa, bir eşitsizlik olduğu açık.
İşin ilginç yönü, yılın son aylarında kanunlaşarak yürürlüğe giren hükümlerin 01.01.2000 tarihinden itibaren geçerli olması. ‘‘Hayat standardı’’nın adil olup olmadığı yolundaki tartışmalara ek olarak 2**1 yılı gelirlerinin değil de, 2000 yılı gelirlerinin beyanı sırasında uygulanacak olması, bu hükmü açıkça ‘‘Anayasaya aykırı’’ hale getiriyor. Çünkü kanun, yayınlandığı tarihte yürürlüğe sokulmuyor, uygulama ile yılın ilk gününde yürürlüğe girmiş sayılıyor. Halbuki geçmişe yönelik bir vergi alınması mümkün değil. Vatandaşların hayat standartlarını, vergi yasasına göre uyarlamak imkánları ellerinden alındı. Şöyle ki;
Yunanistan'la ilişkilerin yumuşaması nedeniyle bu yaz binlerce vatandaş Ege Adaları'na geçti. Ayvalık'ta pansiyonda kalırken, günübirlik tekne ile adam başı 50 USD ödeyerek Midilli Adası'na geçen, sabah gidip akşam dönen dört kişilik bir aile, toplam yüzelli milyon lira harcıyor. Bu orta halli vatandaş vergi matrahına tam 3 milyar 600 milyon ekleyecek. Vergisi de bir milyarı bulacak. Tıpkı adam başı 10 bin USD vererek Güney Amerika'ya uçan ve orada ‘‘Aşk Gemisi’’ ile tatil yapanla aynı vergiye tabi.
Tabii bu arada Bodrum'dan Kos'a, Marmaris'ten Rodos'a geçenler de yandı. Her gidiş ve ailenin her ferdi için vergi matrahlarına 900'er milyon lira ekleyecekler. Hele ucuz diye birkaç kez gittilerse! 2000 yılı başında bilselerdi, belki de bu geziden vazgeçerlerdi. Ve hukuken bilmek haklarıydı da!
Bu nedenlerle, önümüzdeki bayram ve yılbaşında turlarla yurtdışına gidecekler kararlarını bir kez daha gözden geçirmeye başladılar. Eğer ticari veya mesleki kazanç sahipleri iseler, üç günlük bayram turu için vergi matrahları her seyahat ve her kişi için 900 milyon lira artacak. Ücretlilerin, şirket sahiplerinin, kira gelirleri nedeniyle vergi mükellefi olanların ise bu durumdan etkilenmeleri ve ek bir vergi ödemeleri sözkonusu değil.