Tüketici Yasası değişiyor kredi kartı ücreti bitiyor
Güncelleme Tarihi:
Nuray BABACAN
Oluşturulma Tarihi: Mart 19, 2008 00:00
Sanayi Bakanlığı, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’u değiştiriyor. Bankaların kredi kartında yıllık ücret alması yasaklanıyor. Bankalar, kredi kartı ücretini bir kereye mahsus alabilecekler. Düzenleme, yasa yürürlüğe girmeden önce verilen kartlar için de geçerli olacak.
SANAYİ ve Ticaret Bakanlığı, kamuoyunda tartışma ve dava konusu olan kredi kartlarından yıllık üyelik aidatı alınmasına yönelik uygulamaya son veriyor. Bakanlığın hazırladığı taslak ile kredi kartı üyelik aidatının yanı sıra, bankaların konut kredisi verirken müşteriye getirdiği, "Konut veya hayat sigortası" yaptırma zorunluluğu da kaldırılıyor. Bakanlığın, AB’ye uyum amacıyla hazırladığı Tüketiciyi Koruma Kanunda değişiklik öngören taslağa göre, kredi kartı üyelik ücreti ise bir kereye mahsus olmak üzere ve ancak kredi kartı sözleşmesi imzalanırken alınabilecek. Kanunun, yürürlük tarihinden önce verilen kredi kartlarından üyelik ücreti alınamayacağı hükmü de taslakta yer alıyor. Kredi kartı ilk üyelik ücretinin azami tutarını Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) belirleyecek.
KARTA KOMİSYON YOK: Taslaktaki düzenlemeye göre mal veya hizmetin kredi kartı ile satın alındığı durumlarda, satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden komisyon veya benzeri bir isim altında ilave ödemede bulunmasını isteyemeyecek. Bankalar veya konut finansmanı kuruluşu tarafından kredi verilmesi; hayat sigortası, konut sigortası gibi isteğe bağlı sigortaların yaptırılması şartına bağlanamayacak. Konut finansmanından kaynaklanan işlemlerde, konut finansmanı kuruluşunun, krediyi belirli bir konutun satın alınması ya da belirli bir satıcı ile yapılacak satım sözleşmesi şartı ile vermesi durumunda, bağlı konut kredisi sözleşmesi söz konusu olacak.
ESKİLER DE KAPSAMDA: Alacağın takibine ilişkin masraflar hariç olmak üzere kredi veren, kredi kartı sözleşmesinde belirlenen faiz dışında tüketiciden herhangi bir ödemede bulunmasını isteyemeyecek. Kredi kartı üyelik ücreti ise bir kereye mahsus olmak üzere ve ancak kredi kartı sözleşmesi imzalanırken alınabilecek. Kredi kartı üyelik ücretinin azami tutarı BDDK tarafından belirlenecek. Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce verilen kredi kartlarından üyelik ücreti alınmayacak.
GEREKÇESİ BANKALAR KANUNU: Kredi kartından yıllık ücret alınmasını yasaklayan hükmün gerekçesinde, 2005’de yürürlüğe giren Bankacılık Kanunu’nun, bankaların ödünç para verme işlemlerinde uygulanacak faiz ve ücretlerin azami miktar ya da oranlarını tespit etme, bunları kısmen yada tamamen serbest bırakma yetkisini Bakanlar Kuruluna verdiği, anımsatıldı.
SINIRSIZ SERBESTLİĞE SON: Merkez Bankası’nca çıkarılan tebliğ uyarınca, bankalara söz konusu ücretlerin belirlenmesinde herhangi bir üst sınır getirilmediği kaydedilen gerekçede şu değerlendirmede bulunuldu: "Aksine faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların bankalar tarafından serbestçe belirlenmesine izin verilmiştir. Anılan düzenleme nedeniyle, bankalar, önceden standart olarak hazırladıkları sözleşmeye istedikleri masraf kalemlerini herhangi bir miktarla sınırlı tutmaksızın eklemektedir. Tüketici, kredi kartlarına ilişkin sözleşmelerin standart sözleşme olmaları nedeniyle içeriğine etki edememekte, bankanın öngördüğü miktarı ödemek zorunda kalmaktadır."
İndirimde ’eski fiyat’ zorunluluğu
DAHA önce tüketici kanunda olmadığı için birçok tüketicinin mağdur olmasına neden olan eser, taşıma, simsarlık sözleşmeleri ile sigorta, bireysel emeklilik, para yatırımı ve ödeme ile ilgili hizmetler, kanun kapsamına alınıyor. İndirimli satışlar disiplin altına alınacak. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı ve indirim oranı gösterilecek. Mevsim değişmesi nedeniyle yapılan indirimli satışlar, kış mevsimi bitiminde 15 Ocak-1 Mart, yaz mevsimi bitiminde 15 Temmuz-1 Eylül tarihleri arasında yapılacak.
Konutunu zamanında alamayan, banka kredisini durduracak
TÜKETİCİNİN Korunması Hakkındaki Kanun’da yapılacak değişiklikle, konut tesliminin gereği gibi yapılmaması durumunda tüketicinin, satıcıya karşı kullanacağı haklarına bağlı olarak konut finansmanı kuruluşuna karşı da ödemeleri durdurma veya azaltma hakkı olacak. Tüketicinin bedel indirimi hakkını kullanması halinde kredi de bu oranda indirilecek ve ödeme planı buna göre değiştirilecek. Tüketicinin sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde, o güne kadar yapmış olduğu ödemenin iadesi hususunda satıcı ve konut finansmanı kuruluşu müteselsil olarak sorumlu olacak. Ancak, kredi verenin sorumluluğu, kullanılan kredi miktarı ile sınırlandırılacak.
KARTA KOMİSYON YOK: Taslaktaki düzenlemeye göre mal veya hizmetin kredi kartı ile satın alındığı durumlarda, satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden komisyon veya benzeri bir isim altında ilave ödemede bulunmasını isteyemeyecek. Bankalar veya konut finansmanı kuruluşu tarafından kredi verilmesi; hayat sigortası, konut sigortası gibi isteğe bağlı sigortaların yaptırılması şartına bağlanamayacak. Konut finansmanından kaynaklanan işlemlerde, konut finansmanı kuruluşunun, krediyi belirli bir konutun satın alınması ya da belirli bir satıcı ile yapılacak satım sözleşmesi şartı ile vermesi durumunda, bağlı konut kredisi sözleşmesi söz konusu olacak.
ESKİLER DE KAPSAMDA: Alacağın takibine ilişkin masraflar hariç olmak üzere kredi veren, kredi kartı sözleşmesinde belirlenen faiz dışında tüketiciden herhangi bir ödemede bulunmasını isteyemeyecek. Kredi kartı üyelik ücreti ise bir kereye mahsus olmak üzere ve ancak kredi kartı sözleşmesi imzalanırken alınabilecek. Kredi kartı üyelik ücretinin azami tutarı BDDK tarafından belirlenecek. Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce verilen kredi kartlarından üyelik ücreti alınmayacak.
GEREKÇESİ BANKALAR KANUNU: Kredi kartından yıllık ücret alınmasını yasaklayan hükmün gerekçesinde, 2005’de yürürlüğe giren Bankacılık Kanunu’nun, bankaların ödünç para verme işlemlerinde uygulanacak faiz ve ücretlerin azami miktar ya da oranlarını tespit etme, bunları kısmen yada tamamen serbest bırakma yetkisini Bakanlar Kuruluna verdiği, anımsatıldı.
SINIRSIZ SERBESTLİĞE SON: Merkez Bankası’nca çıkarılan tebliğ uyarınca, bankalara söz konusu ücretlerin belirlenmesinde herhangi bir üst sınır getirilmediği kaydedilen gerekçede şu değerlendirmede bulunuldu: "Aksine faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların bankalar tarafından serbestçe belirlenmesine izin verilmiştir. Anılan düzenleme nedeniyle, bankalar, önceden standart olarak hazırladıkları sözleşmeye istedikleri masraf kalemlerini herhangi bir miktarla sınırlı tutmaksızın eklemektedir. Tüketici, kredi kartlarına ilişkin sözleşmelerin standart sözleşme olmaları nedeniyle içeriğine etki edememekte, bankanın öngördüğü miktarı ödemek zorunda kalmaktadır."
İndirimde ’eski fiyat’ zorunluluğu
DAHA önce tüketici kanunda olmadığı için birçok tüketicinin mağdur olmasına neden olan eser, taşıma, simsarlık sözleşmeleri ile sigorta, bireysel emeklilik, para yatırımı ve ödeme ile ilgili hizmetler, kanun kapsamına alınıyor. İndirimli satışlar disiplin altına alınacak. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı ve indirim oranı gösterilecek. Mevsim değişmesi nedeniyle yapılan indirimli satışlar, kış mevsimi bitiminde 15 Ocak-1 Mart, yaz mevsimi bitiminde 15 Temmuz-1 Eylül tarihleri arasında yapılacak.
Konutunu zamanında alamayan, banka kredisini durduracak
TÜKETİCİNİN Korunması Hakkındaki Kanun’da yapılacak değişiklikle, konut tesliminin gereği gibi yapılmaması durumunda tüketicinin, satıcıya karşı kullanacağı haklarına bağlı olarak konut finansmanı kuruluşuna karşı da ödemeleri durdurma veya azaltma hakkı olacak. Tüketicinin bedel indirimi hakkını kullanması halinde kredi de bu oranda indirilecek ve ödeme planı buna göre değiştirilecek. Tüketicinin sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde, o güne kadar yapmış olduğu ödemenin iadesi hususunda satıcı ve konut finansmanı kuruluşu müteselsil olarak sorumlu olacak. Ancak, kredi verenin sorumluluğu, kullanılan kredi miktarı ile sınırlandırılacak.