Seçimi gördüler, Halkbank’ta blok satış yerine ’halka açılma’ya sarıldılar
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 07, 2007 00:00
Halkbank'ta, halka arz için Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararı tamamlandı. Buna göre, bankadaki kamu hisselerinin yüzde 25’ine kadar bölüm halka arz yöntemiyle özelleştirilecek. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, bu işlemi yılın ilk yarısında tamamlanmasını hedefliyor. Halkbank’ın piyasa değeri, 5 milyar dolar ile 6.5 milyar dolar arasında hesap ediliyor.
Bu durumda yüzde 25’lik bölüm 1.250 milyar dolarla 1.625 milyar dolar arasında bir değeri ifade ediyor. Ancak halka arzda iskontolu satışın gündeme gelmesi ve ek satışlarla birlikte halka arz edilecek hisse oranın yüzde 27.5’i bulması bekleniyor.
SORUN ÇÖZÜLDÜ: Halk Bankası’nın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına yönelik ilk ÖYK kararı 15 Ağustos 2006 tarihinde yayınlanmış ve bankanın özelleştirme süreci başlamıştı. Ancak, Danıştay 13. Dairesi, 6 Aralık tarihinde Halk Bankası’nın Hazine’ye ait hisselerin özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin ÖYK kararının yürütmesini "ÖYK kararına dayanak alınan Bakanlar Kurulu kararını yetki yönünden hukuka aykırı bularak" durdurmuştu. Buna gerekçe olarak kamu bankalarının yeniden yapılandırılıp özelleştirilmesine ilişkin yasanın Bakanlar Kurulu’na verdiği sürenin dolmasının ardından yapılan 2.5 yıllık uzatmanın, zamanında yapılmaması gösterilmişti. Bunun üzerine yeniden Meclis’te konuya ilişkin bir yasa çalışması yapılırken, kamu bankalarının özelleştirilmesi için tanınan ve 2005’te son eren 5 yıllık sürenin 10 yıla çıkarılmasına ilişkin Kanun 17 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yasalaşmış ve sorun çözülmüştü.
TOBB’UN İSTEDİĞİ OLDU: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) başta olmak üzere pek çok sivil toplum kuruluşu bankanın blok satış yöntemiyle özelleştirilmesine karşı çıkıyordu. Ekonomi bürokrasisisi ve bankacılık çevrelerinden alınan bilgiye göre hükümetin, aradan geçen altı ay içinde bu kadar radikal bir yöntem değişikliğine gitmesinin dört temel nedeni var:
İhalenin kazaya uğrama ihtimali: Halkbank, blok satış yöntemiyle özelleştirilseydi, ÖİB ihale yapacaktı. Bugüne kadarki deneyimler dikkate alındığında, banka satışı ihalesinin, teknik ya da yargısal nedenlerle "kazaya uğrama ihtimali" nin küçük olmadığı dikkate alındı. Olası bir ihale iptali kararının, IMF ile uluslararası piyasalara "2007" olarak deklare edilen taahhüdü sekteye uğratmasından kaygı duyuldu.
BDDK’nın mesafe ve titizliği tereddüt yarattı: Halkbank, blok satışla satılsaydı, izin ve lisans açısından nihai onay makamı BDDK olacaktı. Aynı zamanda Halkbank’ta genel müdürlük de yapmış olan BDDK Başkanı Tevfik Bilgin’in, "Bankalar Birliği Başkanı’nın Mister Bilmemne olmasını istemem" sözü büyük tartışma yaratmıştı. Dahası, "yabancı"ya satılan Tekfenbank ile Abank’ın incelemelerinin BDDK’da hala sonuçlanmamış olması, BDDK’nın olası bir Halkbank satışında da "çekinceli durabileceği" endişesine yol çatı.
Yaklaşan seçimler ve "esnaf muhalefeti": Misyonu "esnaf bankacılığı" olan Halkbank’tan kredi kullanan esnaf-zanaatkar sayısı 700 binin üzerinde. Kullandırılan kredi tutarı ise 4 milyar YTL’yi aştı. Esnaf örgütleri, başından bu yana Halkbank’ın "yabancıya satışına" muhalefet ediyorlar. Halkbank’ın blok satışına muhalefet esnaf örgütleriyle sınırlı kalmıyor. Başta TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu olmak üzere, TOBB’a bağlı bütün büyük illerin sanayi ve ticaret odası başkanları, Halkbank’ın satışının geleneksel misyonundan vazgeçmesine yol açmaması gerektiğini defalarca dile getirdiler. Hükümet, seçimler öncesinde nitelik ve nicelik açısından büyük önem taşıyan bir toplum kesiminin taleplerini gözardı edemedi.
SPK mevzuatı devreye girecek: Halkbank’ın halka arz edilmesi, bu sürecin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kuralları ve gözetiminde yapılması anlamına geliyor. Gerek yatırımcıların korunması açısından, ayrıntılı ve sıkı kuralların uygulanacak olması, gerekse, blok satışa göre sürecin kısalması, halka arzı daha elverişli bir yöntem olarak öne çıkardı.
Konjonktür değişti halka arza dönüldü
ÖZELLEŞTİRME İdaresi Başkanı Metin Kilci, Halkbank’ta blok satıştan halka arza dönülmesini, "Konjonktür değişti" sözleriyle açıkladı. Kilci, gazetecilere yaptığı açıklamada, Halkbank’ın halka arzını Mayıs sonuna kadar tamamlamak istediklerini bildirdi. Bunun için 2006 yılına ilişkin denetlenmiş mali tabloları yetiştirmeye çalışacaklarını belirten Kilci, "Tablolar yetişirse mayıs ayına sonuna kadar halka arzı bitiririz" dedi.
SORUN ÇÖZÜLDÜ: Halk Bankası’nın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına yönelik ilk ÖYK kararı 15 Ağustos 2006 tarihinde yayınlanmış ve bankanın özelleştirme süreci başlamıştı. Ancak, Danıştay 13. Dairesi, 6 Aralık tarihinde Halk Bankası’nın Hazine’ye ait hisselerin özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin ÖYK kararının yürütmesini "ÖYK kararına dayanak alınan Bakanlar Kurulu kararını yetki yönünden hukuka aykırı bularak" durdurmuştu. Buna gerekçe olarak kamu bankalarının yeniden yapılandırılıp özelleştirilmesine ilişkin yasanın Bakanlar Kurulu’na verdiği sürenin dolmasının ardından yapılan 2.5 yıllık uzatmanın, zamanında yapılmaması gösterilmişti. Bunun üzerine yeniden Meclis’te konuya ilişkin bir yasa çalışması yapılırken, kamu bankalarının özelleştirilmesi için tanınan ve 2005’te son eren 5 yıllık sürenin 10 yıla çıkarılmasına ilişkin Kanun 17 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yasalaşmış ve sorun çözülmüştü.
TOBB’UN İSTEDİĞİ OLDU: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) başta olmak üzere pek çok sivil toplum kuruluşu bankanın blok satış yöntemiyle özelleştirilmesine karşı çıkıyordu. Ekonomi bürokrasisisi ve bankacılık çevrelerinden alınan bilgiye göre hükümetin, aradan geçen altı ay içinde bu kadar radikal bir yöntem değişikliğine gitmesinin dört temel nedeni var:
İhalenin kazaya uğrama ihtimali: Halkbank, blok satış yöntemiyle özelleştirilseydi, ÖİB ihale yapacaktı. Bugüne kadarki deneyimler dikkate alındığında, banka satışı ihalesinin, teknik ya da yargısal nedenlerle "kazaya uğrama ihtimali" nin küçük olmadığı dikkate alındı. Olası bir ihale iptali kararının, IMF ile uluslararası piyasalara "2007" olarak deklare edilen taahhüdü sekteye uğratmasından kaygı duyuldu.
BDDK’nın mesafe ve titizliği tereddüt yarattı: Halkbank, blok satışla satılsaydı, izin ve lisans açısından nihai onay makamı BDDK olacaktı. Aynı zamanda Halkbank’ta genel müdürlük de yapmış olan BDDK Başkanı Tevfik Bilgin’in, "Bankalar Birliği Başkanı’nın Mister Bilmemne olmasını istemem" sözü büyük tartışma yaratmıştı. Dahası, "yabancı"ya satılan Tekfenbank ile Abank’ın incelemelerinin BDDK’da hala sonuçlanmamış olması, BDDK’nın olası bir Halkbank satışında da "çekinceli durabileceği" endişesine yol çatı.
Yaklaşan seçimler ve "esnaf muhalefeti": Misyonu "esnaf bankacılığı" olan Halkbank’tan kredi kullanan esnaf-zanaatkar sayısı 700 binin üzerinde. Kullandırılan kredi tutarı ise 4 milyar YTL’yi aştı. Esnaf örgütleri, başından bu yana Halkbank’ın "yabancıya satışına" muhalefet ediyorlar. Halkbank’ın blok satışına muhalefet esnaf örgütleriyle sınırlı kalmıyor. Başta TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu olmak üzere, TOBB’a bağlı bütün büyük illerin sanayi ve ticaret odası başkanları, Halkbank’ın satışının geleneksel misyonundan vazgeçmesine yol açmaması gerektiğini defalarca dile getirdiler. Hükümet, seçimler öncesinde nitelik ve nicelik açısından büyük önem taşıyan bir toplum kesiminin taleplerini gözardı edemedi.
SPK mevzuatı devreye girecek: Halkbank’ın halka arz edilmesi, bu sürecin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) kuralları ve gözetiminde yapılması anlamına geliyor. Gerek yatırımcıların korunması açısından, ayrıntılı ve sıkı kuralların uygulanacak olması, gerekse, blok satışa göre sürecin kısalması, halka arzı daha elverişli bir yöntem olarak öne çıkardı.
Konjonktür değişti halka arza dönüldü
ÖZELLEŞTİRME İdaresi Başkanı Metin Kilci, Halkbank’ta blok satıştan halka arza dönülmesini, "Konjonktür değişti" sözleriyle açıkladı. Kilci, gazetecilere yaptığı açıklamada, Halkbank’ın halka arzını Mayıs sonuna kadar tamamlamak istediklerini bildirdi. Bunun için 2006 yılına ilişkin denetlenmiş mali tabloları yetiştirmeye çalışacaklarını belirten Kilci, "Tablolar yetişirse mayıs ayına sonuna kadar halka arzı bitiririz" dedi.