500 dev şirketin ‘sanal’ mutlu yılı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 26, 2001 01:51
İSO'nun ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ araştırması, Türk sanayicisinin 2000 yılında nispeten ‘‘iyi’’ sayılabilecek bir dönem yaşadığını ortaya koydu.
Tüpraş'ın birincilik koltuğuna oturduğu 500 Büyük Kuruluş'un satışları reel olarak yüzde 6, kárları ise yüzde 1.1 büyüdü. İSO Başkanı Hüsamettin Kavi, ‘‘2000'deki iyileşmeler sanal görüntü gibi’’ dedi.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) her yıl açıkladığı ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluş’’ araştırması, Türk sanayiinin 2000 yılını ‘‘sanal’’ iyileşmelerle kapattığını ortaya koydu. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Hüsamettin Kavi, ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ araştırmasının değerlendirirken, ‘‘Olumsuz gelişmelerin zirveye ulaştığı 1999 yılından sonra 2000 yılında görülen kısa vadeli küçük iyileşmeleri sanal görüntüler yarattığı ortada’’ dedi.
2000 yılı bilançolarına göre yapılan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasına göre, devlerin reel satışları yüzde 6, kárları ise yüzde 1.1 oranında büyüyebildi. Şirketlerin 2000 yılı üretimden net satış cirolarına göre yapılan sıralamada Tüpraş 3 katrilyon 13 trilyon lira ile birinci olurken, TEAŞ 1 katrilyon 103 trilyon lira ile ikinci, Oyak-Renault 760 trilyon 821 milyar lira ile üçüncü ve Arçelik de 646 trilyon 492 milyar lira ile dördüncü oldu. Böylece, özel sektör sıralamasında geçen yılın ikincisi Oyak-Renault geçen yılın birincisi Arçelik'i tahtından indirirken, 2000 yılında otomobil ve beyazeşya satışlarında yaşanan patlama İSO sıralamasına da yansıdı.
2000 yılında kárlılıkta 382 trilyon 575 milyar lira ile Tüpraş birinci, 176 trilyon 832 milyar lira ile TPAO ikinci, 157 trilyon 562 milyar lira ile Oyak Renault üçüncü ve 111 trilyon 61 milyar lira kár ile POAŞ dördüncü oldu.
SON 10 YILIN KÖTÜSÜ
Türk ekonomisinde son 50 yılın en olumsuz sonuçlarının alındığı yıllardan biri olan 1999'un ardından, 2000 yılı göstergelerinin nispeten olumlu bir görüntü sergilediğini belirten Kavi, şöyle devam etti:
‘‘Ama yine de son on yıllık dönemin en kötü yıllarından biri olmuş ve 1999'un kayıpları telafi edilememiştir. Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun 2000 yılında yarattığı brüt katma değer, Türkiye GSMH'sinin yüzde 10.6'sını oluşturuyor. Bu oran 1999 yılı için yüzde 10.7 civarında. Daha önceki yıllarda yüzde 11-13 civarında olan bu oranın 1998 sonrası krizli yıllarla birlikte küçüldüğü görülüyor.’’
Türkiye ekonomisi, enflasyonla mücadele programının terkedildiği 22 Şubat 2001'den bu yana çok ciddi kayıplara uğradığına dikkat çeken Hüsamettin Kavi, Türk sanayinin 2001 yılının ilk yarısında çok ağır bir bedel ödediğini bildirdi. ‘‘Kaynaklarımızın çok önemli bir bölümü kaybedildi, borçlarımız arttı, fabrikalarımız üretime ara vermek zorunda kaldı, çalışanlarımızı işlerini kaybetti’’ diyen Kavi, artık sanayinin yeni bir hatanın, çözüm üretememenin maliyetini ödeyecek gücü kalmadığına dikkat çekti.
Kavi, 500 büyük sanayi kurulunun 2000 yılında yarattığı brüt katma değerin Türkiye sanayi sektörünün toplam katma değerinin yüzde 46.1'ini, imalat sanayii faaliyet sonucu yaratılan katma değerin yüzde 52.9'unu oluşturduğunu belirtti. Kavi, 500 büyük sanayi kuruluş kapsamına giren 469 özel büyük kuruluşun 379'unun kár, 90'ının ise zarar bildirdiğini söyledi. Kavi, ‘‘1999 yılında da 468 özel büyük kuruluşun 376'sı kár, 92'si zarar etmişti. 1999 yılı gibi çok kötü bir yıldan sonra, 1999 yılına kıyasla ekonomide canlanma gösteren bir ekonomide sanayi kuruluşlarının yeterli gelişmeyi sağlayamadığı görülüyor’’ dedi.
KAMU ZARARDA, ÖZEL KÁRDA
500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun toplam katma değer içindeki payı 2000 yılında yüzde 10.6, toplam imalat sanayi katma değeri içindeki payı ise yüzde 52.9 olarak gerçekleşti. 500 firmanın toplam satışları 2000 yılında GSMH artış oranına yakın şekilde yüzde 6 oranında arttı.
Verilere göre, özel firmalar ile kamu firmaları arasında da ciddi farklılar bulunuyor. 2000 yılında bilanço kárları ortalama yüzde 19 artarken, özel sektördeki artış yüzde 14.1 oldu. Kamuya ait şirketlerin bilanço kárları ise yüzde 22 oranında geriledi.
2000 yılında 500 büyük sanayi kuruluşunun faaliyet dışı kárları ise 1999'a göre geriledi. 1994 yılını 100 olarak kabul edilerek hazırlanan faaliyet dışı gelirler endeksi 1999'da 175 iken 2000 yılında 130'a geriledi. Faaliyet dışı gelirler içindeki faiz gelirleri endeksi ise 187'den 135'e geriledi.
Exxon'a bir bakın yapacak çok iş var
İSO Başkanı Hüsamettin Kavi, ABD'nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında Exxon Mobil'in 210 milyar 392 milyon dolarlık toplam satışla ilk sırayı aldığını, Türkiye birincisi Tüpraş'ın toplam satışının ise 6 milyar 349 milyon dolar olduğunu kaydetti. TEAŞ'ın toplam satışlarının 3 milyar 982 milyon dolar, Petrol Ofisi'nin 3 milyar 523 milyon dolar olduğunu belirten Kavi, ABD'nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında Tüpraş 286., TEAŞ'ın 419., Petrol Ofisi'nin de 464. sıraya girebildiğine dikkat çekti. Kavi ayrıca, 500 büyük sanayi kuruluşunun Exxon Mobil'in sadece yüzde 33.37'si kadar bir ciroya sahip olduğunu vurgulayarak, bu karşılaştırmanın daha çok çalışmamız gerektiğini ortaya koyduğunu söyledi.
Hürriyet, yine sektörün en büyüğü
Hürriyet Gazetesi, İstanbul Sanayi Odası'nın 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında, yine sektörünün en büyük kuruluşu olarak yeraldı. 169.6 trilyon liralık üretimden satışla genel sıralamada 29'uncu olan Hürriyet Gazetesi'nin medyadaki en yakın rakibi 55'inci sırada yeralan Sabah Yayıncılık oldu. Milliyet Gazetesi 158'inci sırada yeralırken, İhlas Matbaacılık 167, Doğan Burda Rizzoli 259, Simge Yayıncılık ise 418'inci oldu. Hürriyet'in yer aldığı ‘‘Kağıt ve Kağıt Ürünleri ve Basım Sanayi’’ grubunda 26 şirket yer aldı. Hürriyet, 26 şirket arasında birinci olurken, SEKA Genel Müdürlüğü 153.5 trilyon liralık satışlarıyla ikinci sırada yer aldı.
İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) her yıl açıkladığı ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluş’’ araştırması, Türk sanayiinin 2000 yılını ‘‘sanal’’ iyileşmelerle kapattığını ortaya koydu. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Hüsamettin Kavi, ‘‘500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ araştırmasının değerlendirirken, ‘‘Olumsuz gelişmelerin zirveye ulaştığı 1999 yılından sonra 2000 yılında görülen kısa vadeli küçük iyileşmeleri sanal görüntüler yarattığı ortada’’ dedi.
2000 yılı bilançolarına göre yapılan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasına göre, devlerin reel satışları yüzde 6, kárları ise yüzde 1.1 oranında büyüyebildi. Şirketlerin 2000 yılı üretimden net satış cirolarına göre yapılan sıralamada Tüpraş 3 katrilyon 13 trilyon lira ile birinci olurken, TEAŞ 1 katrilyon 103 trilyon lira ile ikinci, Oyak-Renault 760 trilyon 821 milyar lira ile üçüncü ve Arçelik de 646 trilyon 492 milyar lira ile dördüncü oldu. Böylece, özel sektör sıralamasında geçen yılın ikincisi Oyak-Renault geçen yılın birincisi Arçelik'i tahtından indirirken, 2000 yılında otomobil ve beyazeşya satışlarında yaşanan patlama İSO sıralamasına da yansıdı.
2000 yılında kárlılıkta 382 trilyon 575 milyar lira ile Tüpraş birinci, 176 trilyon 832 milyar lira ile TPAO ikinci, 157 trilyon 562 milyar lira ile Oyak Renault üçüncü ve 111 trilyon 61 milyar lira kár ile POAŞ dördüncü oldu.
SON 10 YILIN KÖTÜSÜ
Türk ekonomisinde son 50 yılın en olumsuz sonuçlarının alındığı yıllardan biri olan 1999'un ardından, 2000 yılı göstergelerinin nispeten olumlu bir görüntü sergilediğini belirten Kavi, şöyle devam etti:
‘‘Ama yine de son on yıllık dönemin en kötü yıllarından biri olmuş ve 1999'un kayıpları telafi edilememiştir. Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunun 2000 yılında yarattığı brüt katma değer, Türkiye GSMH'sinin yüzde 10.6'sını oluşturuyor. Bu oran 1999 yılı için yüzde 10.7 civarında. Daha önceki yıllarda yüzde 11-13 civarında olan bu oranın 1998 sonrası krizli yıllarla birlikte küçüldüğü görülüyor.’’
Türkiye ekonomisi, enflasyonla mücadele programının terkedildiği 22 Şubat 2001'den bu yana çok ciddi kayıplara uğradığına dikkat çeken Hüsamettin Kavi, Türk sanayinin 2001 yılının ilk yarısında çok ağır bir bedel ödediğini bildirdi. ‘‘Kaynaklarımızın çok önemli bir bölümü kaybedildi, borçlarımız arttı, fabrikalarımız üretime ara vermek zorunda kaldı, çalışanlarımızı işlerini kaybetti’’ diyen Kavi, artık sanayinin yeni bir hatanın, çözüm üretememenin maliyetini ödeyecek gücü kalmadığına dikkat çekti.
Kavi, 500 büyük sanayi kurulunun 2000 yılında yarattığı brüt katma değerin Türkiye sanayi sektörünün toplam katma değerinin yüzde 46.1'ini, imalat sanayii faaliyet sonucu yaratılan katma değerin yüzde 52.9'unu oluşturduğunu belirtti. Kavi, 500 büyük sanayi kuruluş kapsamına giren 469 özel büyük kuruluşun 379'unun kár, 90'ının ise zarar bildirdiğini söyledi. Kavi, ‘‘1999 yılında da 468 özel büyük kuruluşun 376'sı kár, 92'si zarar etmişti. 1999 yılı gibi çok kötü bir yıldan sonra, 1999 yılına kıyasla ekonomide canlanma gösteren bir ekonomide sanayi kuruluşlarının yeterli gelişmeyi sağlayamadığı görülüyor’’ dedi.
KAMU ZARARDA, ÖZEL KÁRDA
500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun toplam katma değer içindeki payı 2000 yılında yüzde 10.6, toplam imalat sanayi katma değeri içindeki payı ise yüzde 52.9 olarak gerçekleşti. 500 firmanın toplam satışları 2000 yılında GSMH artış oranına yakın şekilde yüzde 6 oranında arttı.
Verilere göre, özel firmalar ile kamu firmaları arasında da ciddi farklılar bulunuyor. 2000 yılında bilanço kárları ortalama yüzde 19 artarken, özel sektördeki artış yüzde 14.1 oldu. Kamuya ait şirketlerin bilanço kárları ise yüzde 22 oranında geriledi.
2000 yılında 500 büyük sanayi kuruluşunun faaliyet dışı kárları ise 1999'a göre geriledi. 1994 yılını 100 olarak kabul edilerek hazırlanan faaliyet dışı gelirler endeksi 1999'da 175 iken 2000 yılında 130'a geriledi. Faaliyet dışı gelirler içindeki faiz gelirleri endeksi ise 187'den 135'e geriledi.
Exxon'a bir bakın yapacak çok iş var
İSO Başkanı Hüsamettin Kavi, ABD'nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında Exxon Mobil'in 210 milyar 392 milyon dolarlık toplam satışla ilk sırayı aldığını, Türkiye birincisi Tüpraş'ın toplam satışının ise 6 milyar 349 milyon dolar olduğunu kaydetti. TEAŞ'ın toplam satışlarının 3 milyar 982 milyon dolar, Petrol Ofisi'nin 3 milyar 523 milyon dolar olduğunu belirten Kavi, ABD'nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında Tüpraş 286., TEAŞ'ın 419., Petrol Ofisi'nin de 464. sıraya girebildiğine dikkat çekti. Kavi ayrıca, 500 büyük sanayi kuruluşunun Exxon Mobil'in sadece yüzde 33.37'si kadar bir ciroya sahip olduğunu vurgulayarak, bu karşılaştırmanın daha çok çalışmamız gerektiğini ortaya koyduğunu söyledi.
Hürriyet, yine sektörün en büyüğü
Hürriyet Gazetesi, İstanbul Sanayi Odası'nın 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında, yine sektörünün en büyük kuruluşu olarak yeraldı. 169.6 trilyon liralık üretimden satışla genel sıralamada 29'uncu olan Hürriyet Gazetesi'nin medyadaki en yakın rakibi 55'inci sırada yeralan Sabah Yayıncılık oldu. Milliyet Gazetesi 158'inci sırada yeralırken, İhlas Matbaacılık 167, Doğan Burda Rizzoli 259, Simge Yayıncılık ise 418'inci oldu. Hürriyet'in yer aldığı ‘‘Kağıt ve Kağıt Ürünleri ve Basım Sanayi’’ grubunda 26 şirket yer aldı. Hürriyet, 26 şirket arasında birinci olurken, SEKA Genel Müdürlüğü 153.5 trilyon liralık satışlarıyla ikinci sırada yer aldı.