44 bin şirket yasaklı
Güncelleme Tarihi:
Merkez Bankası 2018 yılı mart ayı verilerine göre yaklaşık 25 bini yurtiçi bankacılık sektöründen olmak üzere döviz kredisi kullanan toplam 44 bin firma olduğunu açıkladı. Banka, reel sektörün kullandığı döviz kredisine yönelik atılan adımlardan bu şirketlerin etkilendiğini kaydetti.
MERKEZ Banka-sı’nın yılın ilk ‘Finansal İstikrar Raporu’nda firmaların döviz borçluluk durumuna ilişkin bilgilere yer verildi. Reel sektörün döviz açık pozisyonunun 221 milyar dolar olduğu belirtilerek, toplamda 340 milyar doları bulan döviz kredisi için de 41 milyar doların ithalat borçlarından, kalan 290 milyar dolarlık kısmın ise yabancı para cinsi kredi borcu olduğu belirtildi. Raporda, yabancı para borcunun firmaların kur şoklarına karşı kırılganlığı artırdığına vurgu yapılarak, belirsizliğin arttığı dönemlerde firmaları borcun geri ödemesindeki kur riskini azaltmak için ani döviz alımlarına yöneltebildiği kaydedildi.
KREDİ İZLENİYORDU
Raporda, TL cinsi kullandırılmasına rağmen içerdiği kur riski açısından yabancı kredilerden ayrışmayan dövize endeksli kredilerin de uzun süredir finansal istikrar açısından takip edildiği belirtilerek, “Tutar olarak toplamda yüksek paya sahip olmasa da, daha çok küçük ölçekli ve döviz geliri olmayan firmalara kullandırılması ve kullanımına herhangi bir sınırlamanın getirilmemiş olması söz konusu kredilerdeki kur riskinin yönetilmesini oldukça zorlaştırmaktadır” denildi. 32 sayılı kararla dövize endeksli kredi kullandırımına son verildiği kaydedilerek, mevcut durumda 15 bin 600 firma tarafından kullanılan 20 milyar dolar tutarındaki dövize endeksli kredilerin yüzde 80’inin vadesinin 3 yıl içerisinde dolacağı bilgisine yer verildi.
2018 Şubat ayı itibarıyla 500 milyon dolar üzerinde döviz kredisi olan 90 firmanın toplam kredilerin yüzde 33’üne, 15 milyon dolar üzerinde bakiyesi olan yaklaşık 2 bin 300 firmanın toplam kredilerin yüzde 85’ine denk geldiği belirtildi. Raporda, 3 Mayıs 2018’de yürürlüğe giren döviz kredisi ile ilgili sınırlama düzenlemesinden etkilenecek 15 milyon dolar altı kredi bakiyesi olan 44 bin firma olduğu kaydedildi. 44 bin firmanın 25 bini yurtiçi bankacılık sektöründen döviz kredisi aldı. Bu firmaların 10 milyar doları dövize endeksli kredi olmak üzere toplam 43 milyar dolar borcu bulunuyor.
TL KREDİYE GEÇİŞ OLACAK
DÜZENLEMENİN yürürlüğe girmesiyle birlikte dövize endeksli kredi kullanımının kaldırıldığının hatırlatıldığı raporda, “Kullanım imkanının kaldırılması ve vadesi gelen döviz kredilerin yeniden çevrilmesi için yeterli döviz gelirinin olmaması nedeniyle bazı firmalar için TL firma kredisine geçiş söz konusu olabilecektir” denildi. Bankaların TL kredi/mevduat oranının yüzde 145’e geldiğinin hatırlatıldığı raporda, döviz kredilerinin vadesi de incelendi. Buna göre 15 milyon dolarının altında döviz kredi bakiyesi olan firmaların kredilerinin yaklaşık yüzde 30’unun orjinal vadesi bir yıla kadar, 33 milyar dolarlık döviz kredisinin 6.9 milyar dolarının vadesi bu yıl sonuna kadar dolacak.
