Güvenimiz kalmadı

TÜKETİCİNİN ekonomiye olan güveni Türk Lirası’ndaki değer kaybıyla paralel hareket ediyor. Türkiye’de ne zaman dolar kuru artış trendine girdi ve Türk Lirası değer kaybetti o zaman tüketicinin güveni düşüşe geçiyor. Bu trend ağustos ayı tüketici güven endeksi verilerinde de değişmedi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi verilerine göre ağustosta tüketici güveni 62.35 ile 6 yılın en düşük seviyesine indi. Bu aynı zamanda küresel krizden sonra görülen en düşük seviye oldu. Ağustos boyunca dolar kuru da rekor üstüne rekor kırmış önceki gün de Asya’da hacimsiz piyasa işlemlerinde 3 lirayı aşmıştı.

KRİZ DÖNEMİ GİBİ

Tüketici güven endeksi 100’den küçük olduğunda tüketicinin güveninde olumsuz durumu 100’den büyük olduğunda ise olumlu durumu gösteriyor. Temmuzda 64.6 değerini alan endeks ağustosta yüzde 6 düşerek 62.35 seviyesine indi. En son bu kadar düşük tüketici güvenine 61.5 ile küresel krizin etkilerinin ağır bir şekilde hissedildiği Mart 2009’da ulaşılmıştı. Güvenin düşmesinde en büyük etmen tüketicilerin genel ekonomik duruma ilişkin beklentilerinin kötüleşmesi oldu. Temmuza göre tüketicilerden gelecek 1 yılda ekonomide durumun kötüleşeceğini düşünenlerin oranı yüzde 8 arttı. Tüketiciler yaşanan dönemin de geçen 12 aya göre çok daha kötü olduğu fikrinde. Geçen yıla göre durumun kötü olduğunu söyleyen tüketicilerin oranındaki artış yüzde 9.3. Endişeli tüketicilerin artmasında ise dolarda rekor kırılmasının katkısı büyük.

GELİR KAYBI YAŞADI

Doları en önemli ekonomik gösterge olarak alan tüketici değerlendikçe ekonomiye güvenini yitiriyor. Tabi bir de Türk Lirası’nda değer kaybıyla birlikte tüketici de gelir kaybı yaşıyor. Bu da ankette ailenin ekonomik durumunun gelecek 1 ayda nasıl değişeceği sorusuna olumsuz yanıt verenlerin oranını da etkiledi. Verilere göre maddi durumunun iyi olacağını düşünenlerin oranı yüzde 2.3 azaldı.

Tüketici ‘İşsizlik artar’ diyor

TÜKETİCİ güven endeksi verilerine göre gelecek 1 yılda işsizlikte olumlu bir tablo görülmeyecek. İşsizlerin artacağını düşünen tüketicilerin oranı yüzde 0.6 arttı. Tüketiciler tasarruf yapmayı da düşünmüyor. Ücretlerin artmayacağını belirten tüketicilerin oranındaki artış da yüzde 2.4.

Her şeye rağmen otomobil

TÜKETİCİLER tüm harcamalarında kısıntı yapıp gelirlerinde kötüleşme beklerken otomobil satın alma ihtimali olduğunu belirten tüketicilerin oranında artış yaşandı. Temmuza göre otomobil alabilirim diyen tüketicilerim oranı yüzde 6.3 arttı. Bu da satışlarda kendini gösterdi.

BÜYÜMEYE BİR KÖTÜ HABER DAHA

TÜRKİYE ekonomisi son yıllarda vatandaşın tüketimiyle daha hızlı büyüyor. Yılın birinci çeyreğinde de yüzde 2.3 büyüme gösteren ekonomiye en büyük katkı yüzde 4.6 artan tüketin harcamalarından gelmişti. Sanayide, ihracatta işler kötü giderken güvenin azalması büyüme için bir kötü haber daha oldu.

TÜRK TAHVİLLERİ ‘ÇÖP’ DÜZEYİNDE

TÜRKİYE için kredi notu indirimi yapılmamasına rağmen ülke tahvilleri çöp seviyesinden işlem görüyor. Bloomberg’in haberine göre liradaki rekor zayıflık, ülkede bir türlü hükümet kurulamaması, doğuda yükselen çatışmalar, seçimlerin tekrarlanması ihtimali, İstanbul’daki terör tehdidi, yatırımcıların yeterli müdahale etmemekle suçladığı bir Merkez Bankası ve IŞİD’le mücadele, hepsi Türkiye’nin zor kazandığı “yatırım yapılabilir” kredi notu üzerindeki riskleri artırıyor. Moody’s’in Türkiye’nin hemen altında notlandırdığı altı ülkeden beşinde tahvil faizleri Türkiye’den daha düşük. Yani Türkiye, Fas, Paraguay ve Guetemala gibi çöp seviyesinde derecelendiren ülkelerden daha riskli kabul ediliyor.