Çatılar boş kaldı

Uzmanlar soruyor: “Güneşten su ısıtmada dünya ikincisi olabiliyorsak, aynı güneşten elektrik üretiminde neden sonuncuyuz.”

AĞUSTOS 2014 itibariyle lisanssız elektrik üretim başvuru sayısı 3 bin 715 adede yükseldi. Ancak yaklaşık 6-9 ay süren başvurular var. Bu nedenle özellikle çatısına güneş paneli kurarak, elektrik üretmek isteyen bireysel tüketicilerin ilgisi hala beklenen seviyeye ulaşmış değil. Lisanssız Elektrik Üretimi Derneği (Lİ-DER) Başkanı Yalçın Kıroğlu, 50 bin TL’ye ulaşan harç masrafları ve 6 ayı bulabilen izin süreçlerinin yatırımcıya büyük bir külfet oluşturduğunu vurgulayarak, bunun yerine bu projeler için sadece belediyeye bilgi verilmesinin yeterli görülmesi gerektiğini söylüyor.


ISINIP ÜRETMİYORUZ

Enerji Gazetecileri ve Medya Derneği (EGAD) ile bir araya gelen Lİ-DER Başkanı Kıroğlu ve beraberindeki dernek üyeleri, çatısına panel kurarak, güneşten elektrik üretmek isteyenlerin, uzun ve yorucu izin süreçleri nedeniyle caydığını anlatıyor. Türkiye’nin güneşten su ısıtma sistemlerinde Çin’den sonra dünyada en büyük pazara sahip olduğuna işaret eden Kıroğlu, “Güneşten su ısıtmada dünya ikincisi olabiliyorsak, aynı güneşten elektrik üretiminde neden sonuncuyuz?” diye soruyor. Lisanssız elektrik üretimine yönelik başvurulara bakıldığında, konut başvurularının yok denecek kadar az olduğunu vurgulayan Kıroğlu, “Konutlardaki proje onay sürecini hala çözemedik. Çatıya kurulacak 3-5 kilovatlık güneş sistemi ile 1 megavatlık (MW) bir proje aynı onay sürecine tabii” diyor.


1.5 GÜNDE KURULUM

Dernek üyeleri, İstanbul’dan örnek vererek, 8 ayda onay alabildikleri bir çatı projesini 1.5 günde kurduklarını anlatıyor. Çatı projelerinin ilgili belediye tarafından imar iznine tabii tutulmasının süreci sıkıntıya soktuğunu kaydeden Kıroğlu, “Belediyeler normal bir bina yapıyormuşçasına imar sürecini götürüyor. Orada süreç zaten proje onayı için başvurmanız gereken 90 günden uzun sürüyor. Diyoruz ki lisanssız projeler imara tabii olmasın. Çünkü bunlar bir günde taşınabilir projeler. Sadece bakanlıktan belediyeye bilgisi verilsin. Bunu çözebilirsek süreç hızlanır. Mevcut çatılarda birkaç 100 MW hayata geçirebiliriz. Çatıda güneş paneli kurduğunuz zaman metrekareye 20 kilo ağırlık biniyor. Oysa güneşten su ısıtan sistemlerin
ağırlığı tonlarca” şeklinde konuşuyor.

2014 sonunda 100 MW kurulu güç

BUGÜN lisanssız elektrik üretimi kapsamında faaliyette olan 62 adet tesis bulunuyor. Bu tesislerin kurulu gücü ise 26 MW’ın biraz üzerinde. 2014 sonunda 100 MW’lık bir kurulu güç ve 120 milyon Euro’luk yatırım seviyesine ulaşılacağı öngörülüyor. Güneş enerjisinde kurulum maliyetlerinin çok düştüğünü dile getiren Kıroğlu, “7-8 yılda kendini amorti edebilecek hale geldi. Yerli panel üreticisi sayısı 20’ye ulaştı” diyor.

14 milyon liralık kayıp

LİSANSLI elektrik üretimi için gerekli olan prosedürün neredeyse aynısının 1 MW altı lisanssız projeler için de gerektiğine dikkat çeken Kıroğlu, 50’ye yakın izin istenmesini eleştiriyor. Toplam 3,714 başvurunun 721’nin olumsuz bulunduğuna dikkat çeken Kıroğlu, şöyle konuşuyor: “1 MW’lık proje için yapılan başvuru masraflarını dikkate aldığımızda 20 bin liraya çıkıyor. Bu sürede sadece dağıtım şirketine ortalama üç defa gidiliyor. 721 projenin reddedilmesi demek, sadece başvuru sürecinde 14 milyon liralık maddi kayıp yaşandığını gösteriyor. Bu kaybın fuzuli olduğunu ve ekonomiye kazandırılabileceğini görüyoruz. Dağıtım şirketleri başvurudan önce hat ve trafo kapasitelerini şeffaf şekilde açıklasa, olumsuz başvuruları kimse yapmaz. Örneğin Konya’da 200’ün üzerinde başvuru hat kapasitesi uygun olmadığı için reddedildi.”

Lisanssız elektrik üretiminde tablo

3.715
Toplam başvuru sayısı
1.604
Olumlu başvuru sayısı
1.690
Değerlendirmede olan başvuru sayısı

Olumlu başvuruların dağılımı

Güneş: 1184
Rüzgar: 287
Biyokütle: 19
Kojen: 21
Hibrit (RES+GES): 7
Hidrolik: 86 (DSİ bekleniyor)

Olumlu başvuruların güç dağılımı (kW)

Rüzgar: 154,551
Güneş: 756,554
Biyokütle: 6,255
Kojen: 59,108
Hibrit: 1,846
Hidrolik: 26,244
Genel toplam: 1,004,558

* Kaynak: Lİ-DER