Şimdi öncelik tasarruf

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye’nin önümüzdeki üç yıla ilişkin makro hedeflerini gösteren ‘Orta Vadeli Program’daki (OVP) revizyonları açıkladı. Türkiye’de artan borçlanmaya bağlı olarak büyümeden enflasyona, dış ticaretten bütçeye kadar hemen hemen tüm kalemlerde hedefler değişti. 3 yıllık dönemde birinci önceliklerinin tasarrufları artırarak cari açığı kapatmak olacağını söyleyen Babacan, “Diğer bir önceliğimiz ise enflasyon” dedi.

BAŞBAKAN Yardımcısı Ali Babacan, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz Türkiye’nin yeni yol haritası 2014-2016 Orta Vadeli Programı açıkladı. Orta Vadeli Program bu yıl diğerlerinden farklı olarak ‘tasarruf’a odaklandı. 2013 büyüme beklentisinin yüzde 4’ten yüzde 3.6’ya indirilerek yüzde 3.8 bekleyen IMF’den bile daha kötümser olan ekonomi yönetimi 2014 büyümesini ise bir önceki OVP’ye göre 1 puanlık düşüşle yüzde 4 öngördüklerini açıkladı.

TASARRUF DİBE VURDU

Toplam yurtiçi tasarruf oranının yüzde 12.6 ile Türkiye tarihinin en düşük noktasına gerilemesi ile 1 trilyon liraya ulaşan kredi hacmiyle harekete geçen ekonomi ‘trio’su (üçlüsü) yurtiçi tasarrufların artmasına destek verecek yapısal ve makro ihtiyati tedbirlerin alınacağını ilan etti. OVP’de birinci önceliklerinin 3 yıllık dönemde cari açığı azaltmak olduğunu belirten Babacan, bunu yapmak için yurtiçi tasarrufları arttırmak, mevcut kaynakları üretken alanlara yönlendirmek ve ekonominin verimlilik düzeyini yükseltmenin önemli çalışma alanları olduğunu söyledi. Bir başka önemli hedeflerinin, enflasyonu düşürmek olduğunu kaydeden Babacan, “Önümüzdeki dönemde temel önceliklerimiz, hem enflasyonu hem cari açığı düşürmek” dedi.
Türkiye’nin iç tasarruflarının yüzde 12.6’ya gerilediğini hatırlatan Babacan, “Bu tarihi en düşük oran. Hiç istemediğimiz bir noktadayız” diye konuştu. Tasarrufların artırılması için alınacak önlemlere ilişkin detaylı bilgi vermeyen Babacan, sadece kredi kartlarına yönelik tedbirlere değinmekle yetindi. Tüketici kredileri ve kredi kartı borçlarındaki artışa dikkat çeken Babacan, kredi kartlarına yönelik son dönemde alınan önlemleri anlattı. Babacan’ın sunumuna göre bir takvim yılı içinde asgari ödeme tutarının, toplam üç kez ödenmemesi halinde, dönem borcunun tamamı ödeninceye kadar kredi kartı nakit kullanıma kapatılacak ve limit arttırımı yapılmayacak. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun daha önce açıklanan bu tedbirlerine ek olarak yine bir takvim yılı içinde asgari ödeme tutarının üst üste üç kez ödenmemesi halinde, dönem borcunun tamamı ödeninceye kadar kartın nakit kullanımının yanı sıra harcamaya da kapatılması dikkat çekti.

DÜNYADA DA DÜŞTÜ

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) global ekonomik büyümeye ilişkin beklentilerini de aşağı yönlü revize ettiğine değinen Babacan, Türkiye için de aşağı yönlü revize edilen büyüme hedeflerini açıkladı.

Özelleştirme hedefi 6.8 milyar lira

BAŞBAKAN Yardımcısı Ali Babacan merkezi yönetimin bütçe açığını, yılbaşında milli gelirin yüzde 2,2’si olarak öngördüklerini ancak bugün itibarıyla bunun yüzde 1,2 olarak gerçekleşeceğini gördüklerini belirterek “Bu aradaki 1 puanlık farkın ağırlıklı olarak özelleştirme gelirlerinden ve yine niteliği gereği bir defalık gelirlerden olduğunu görüyoruz. 2014’te Meclis’e göndereceğimiz bütçenin yüzde 1,9’luk açık veren bir bütçe olacağını ve 2015 ve 2016 ‘da yüzde 1,6 ve 1,1’lik açıkları hedefleyeceğimizi öngörmekteyiz” dedi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de bu yıl sonu itibariyle özelleştirme gelirinin 4.8 milyar liralık hedefin altında 3 milyar lira olacağını belirterek 2-B’den ise 961 milyon liralık gelir beklediklerini söyledi. Şimşek gelecek yıl için özelleştirme geliri hedefinin ise 6 milyan 854 milyon lira olarak öngördüklerini vurguladı.

Büyümenin 2.5 puanı tüketimden

BORÇLANMAYA tasarrufla karşı durmaya çalışan ekonomi yönetimi gelecek yıl hedeflenen yüzde 4’lük büyümenin kaynaklarını da açıkladı. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz yüzde 4 olarak öngörülen büyümenin 2.5 puanının toplam tüketimden geleceğini belirterek 0.8 puanının ise yatırımlardan kaynaklanacağını belirtti. Bakan Yılmaz ayrıca 2016’da yurtiçi tasarruf oranının yüzde 16’ya çıkarmayı hedeflediklerini dile getirdi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de bu yılki büyümenin iç talep kaynaklı olduğunu belirterek, “Gelecek sene büyümenin kompozisyonu değişiyor” dedi.

Dolar ortalaması 2 TL’nin üzerinde

OVP’de yayınlanan TL ve dolar cinsinden cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla tahminlerinden hareketle yapılan hesaplamalara göre dolar kuru ortalamaları şöyle:
2014: 1.9827
2015: 2.0420
2016: 2.1034

Tasarruf için KART önlemleri

KREDİ kartları ve tüketici kredilerine yönelik yürürlüğe konulan son düzenlemeler şöyle:
· Yeni kredi kartlarında gelire göre limit belirlenecek.
· Kredi kartlarında limit, ilk yıl için gelirin 2 katı, ikinci ve devam eden yıllar için gelirin 4 katı olacak.
· Bundan sonra mevcut kart sahiplerinin limit artırım taleplerinde yukarıda belirlenen limitin üzerinde artışa izin verilmeyecek.
· Gelir düzeyi tespit edilemeyenler için kredi kartı limiti 1000 TL ile sınırlandırıldı.
· Kredi kartında asgari ödeme tutarları artırıldı. Asgari ödeme limiti 15 bin TL’ye kadar olan kredi kartları için dönem borcunun yüzde 30’undan, 15 bin-20 bin TL arasında olanlar için yüzde 35’inden az olmayacak.
· Bir takvim yılı içinde asgari ödeme tutarını toplam üç kez ödemeyen kart sahibinin kartı nakit kullanımına ve harcamaya kapatılacak ve limit artırımı yapılmayacak.
· Bankaların sermaye yeterliliği oranının hesabında, kredi kartları vasıtasıyla, mal ve hizmet alımı veya nakit olarak kullandırılan krediler ile taşıt kredilerinin risk ağırlığının artırılması.
· Tüketici kredileri tanımı kapsamına kredi kartları ve kredili mevduat hesaplarının dahil edilmesi böylece bu tür krediler ile taşıt kredileri için bankaların daha yüksek genel karşılık ayrılması.
· Tüketici finansman şirketlerinin zorunlu karşılık kapsamına alınması.

Ayakkabıya 24 taksit olmaz

BABACAN, kredi kartlarında ve bazı tüketici kredilerinde ürün bazında taksit sayısına sınır getirilmesine yönelik değerlendirme çalışmalarının sürdüğünü belirterek, “Ayakkabıya 24 taksit yapılıyorsa burada sorun görüyoruz. Mobilyada taksitin uzun olmasında problem yok” dedi. Kredi kartlarında uygulanan borç/gelir oranının diğer bireysel kredilere de genişletilmesi üzerinde çalışılıyor.

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın Başbakanlık Yeni Bina’da katıldığı OVP toplantısına geçmiş dönemde ‘gaz-fren’ tartışmasıyla gündeme gelen Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan bu sene de katılmadı.

Sanayide çarklar yavaşladı

SANAYİ üretimi ağustosta artış beklentilerinin aksine azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre ağustosta sanayi üretimi temmuza göre takvim ve mevsim etkilerinden arındırılmış yüzde 4 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış olarak geçen yılın aynı ayına göre düşüş yüzde 0,1 oldu. Sanayi üretimi arındırılmamış verilere göre ağustos ayında yüzde 3 artış beklentilerinin aksine yüzde 1.3 daralırken büyümeye yaklaşık üçte bir oranında etki eden sanayi üretimindeki bu daralma 2013 büyümesine ilişkin endişeleri de arttırdı.

İLK DEFA EKSİDE

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında bir önceki aya göre en yüksek düşüş yüzde 5.8 ile sermaye malı imalatında gerçekleşti. Reuters’e konuşan Halk Yatırım Ekonomik Araştırmalar Müdürü Banu Kıvcı Tokalı, “Üretimdeki yıllık değişimin bu yıl ilk defa eksi bölgeye geçmesi ve gelecek aylarla ilgili bu bölgede kalma riski nedeniyle, yılın ikinci yarısı ve gelecek yıla ait büyüme tahminlerimizi aşağı yönde revize ediyoruz” dedi. Verilere göre takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ve arındırılmamış veriler bu yıl ilk kez ağustos ayında daralmış oldu. Ayrıca mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verideki yüzde 4 düşüş ise Ocak 2009’dan beri yaşanan en sert daralma oldu.