16.4 milyar dolar için plan yapılıyor

IMF'den gelecek 10 milyar dolarlık ek kaynağa sevinirken, bu miktarın aslında daha fazla olacağı ortaya çıktı.Hazırlanan niyet mektubu taslağında 2002-2004 yıllarını kapsayan yeni üç yıllık program için istenen kaynağın 12.6 milyar SDR olduğun öğrenildi. SDR, IMF'ye özel bir para birimi ve özel çekme hakkı adıyla anılıyor. IMF'ye üye ülkelerin para birimleri, belli ağırlıklarla (katılım paylarına göre) bir havuzda toplanarak hesaplanıyor. Bugünkü değeri ile hesaplandığında 12.6 milyar SDR, 16 milyar 350 milyon dolara denk geliyor.Peki, niyet mektubu taslağına bu değer konuldu diye, IMF bu parayı verecek mi?Buna rahatlıkla evet diyebiliriz. Çünkü bu miktar zaten IMF ile görüşülerek saptanıyor ve belirli bir finansman açığı hesabına dayanıyor.Geçen yıldan kalan 3.2 milyar dolarlık ve bu yıla sarkan 1.1 milyar dolarlık IMF kaynağının bu yıl içinde geleceğini biliyoruz. Buna ek olarak 12 milyar dolar civarına çıkan ek kaynağın, 10 milyar dolarlık kısmı da bu yıl içinde gelecek. Dolayısıyla 16.4 milyar dolarlık kaynağın 14.3 milyar dolarlık kısmının 2002 yılında gelmesini bekliyoruz. Geriye kalan yaklaşık 2 milyar dolarlık ek kaynağın ise 2003 yılında 1, 2004 yılında 1 milyar dolarının geleceği hesaplanıyor.Önümüzdeki yıl alınacak 14.2 milyar dolarlık IMF parasının çok büyük kısmı ise hemen gelecek. IMF İcra Direktörleri Kurulu yeni niyet mektubunu onayladıktan hemen sonra, yani Ocak sonu ya da Şubat ayı başında, 14.3 milyar dolarlık kaynağın yaklaşık 10 milyar doları hemen gelip Hazine kasasına girecek.Bu arada niyet mektubu taslağında bu kaynağın 11 Eylül olaylarının yaratacağı muhtemel etkiler nedeniyle verildiği hatırlatılarak, '11 Eylül'ün ödemeler dengesi üzerindeki etkisinin ne kadar süreceğine bağlı olarak, yine yatırım girişlerindeki gelişmelere bağlı olarak, hızlı bir iyileşme görüldüğü takdirde IMF'den gelen bu kaynağın geri ödemesinin belirlenen tarihten daha öne alınabileceği' de yazılı.Yani beklenenden daha hızlı bir iyileşme olursa, IMF geri ödemesi öne alınacak.Piyasalar belki ek kaynağın bu kadar yüksek olacağını bilmiyordu ama yüklü bir girişinin hemen olacağını bekliyordu. Bu nedenle de piyasalarda, yüklü döviz girişinin kur ve faiz üzerinde yaratacağı etki hesaplanmaya çalışılıyor ve aşağı doğru hızlı, yani istikrarsız bir etki yaratmasından korkuluyor.İSTİKRAR SÜRECEKÖnceki gece E ve E programında Enis Berberoğlu ile birlikte Hazine Müsteşarı Faiz Öztrak ve Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti'yi konuk ettik ve bu soruları yönettik. Açık konuşmadılar, ama ‘‘istikrarın sürdürüleceğini’’ söylediler.Yüklü döviz girişinin ani iniş çıkışlar yaratmaması için Ankara'da bellli bir plan hazırlandığını söyleyebiliriz. Henüz açıklamıyorlar, ama bu plana göre; Hazine'ye gelecek yüklü kaynak ile Fon ve kamu bankalarının Merkez Bankası ve piyasalara olan borcu ödenecek. Bunun için fona verilen kağıtlar erken itfa yapılacak. Böylece hem Hazine rahatlayacak hem de Merkez Bankası hareket kabiliyeti kazanacak.Yani, Ocak sonu ya da Şubat başı yüklü kaynak geliyor ama bu geliş piyasaları bozmayacak biçimde kullanılacak. Her iki ekonomi kurmayından da aldığımız izlenim; 2000'deki hatalar yapılmayıp daha temkinli bir politika izlenecek.Bu arada her iki kurmayın da, yıl içinde sapmalar olduğu takdirde, mali ve parasal açıdan ek önlemlerin yürürlüğe gireceğini belirtip, aşırı ısınmanın engelleneceği söylemeleri, dikkat çekiciydi.Kısacası; ekonomi yönetimi bu kez daha temkinli ve rasyonel gitme kararlılığında...