Balın soyağacını çıkarıyorlar

Altıparmak Yönetim Kurulu Başkanı Özen Altıparmak, gerçek bal tüketimi için tüketicilerin bilinçlenmesinin önemine işaret ederek, “Tüketiciler her petek balı gerçek bal olarak algılamasınlar çünkü analiz edilemiyor. Süzme ballar kontrollü, petek ballar kontrolsüzdür” dedi.

Bal sektörü ve kaliteli bal tüketimi için dikkat edilmesi gerekenlere ilişkin sorularını yanıtlayan Altıparmak, Türkiye'de arıcılığın, bitkisel tarım ürünlerinin artışına katkısı açısından da büyük önem taşıdığına işaret etti.

Sebze meyvelerin çoğalması için gerekli bitkisel tozlaşmanın yüzde 70-75'ini arıların yaptığını vurgulayan Altıparmak, “Arıcıların tarımsal üretime yaptıkları katkılardan dolayı, sebze meyve üreticilerinin karlarından ve satışlarından belli bir miktarla fonlanması gerekir. Sektörün büyüklüğü 500 milyon lira seviyesinde ancak tarımsal üretime katkısı 5 milyar dolar. Bu katma değeri göz önüne aldığınızda, 5 milyar doların hiç olmazsa 250 milyon lirasının bir şekilde arıcılara kanalize edilmesi gerekir” diye konuştu.

Bal sektöründe ise sanayicilerin satın alacakları ürünleri analiz ederek katkısız ve kalıntısız ürünleri tercih etmesiyle arıcıların buna uygun üretim yapmaya teşvik edileceğini söyleyen Altıparmak, doğru analizleri yapacak bir laboratuvarın üç temel ayağını kaliteli cihazlar, eğitimli personel ve kaliteli ve taze çözelti olarak sıraladı.

Altıparmak, 24 yıldır sahip oldukları bal analiz laboratuvarını son dönemde yaptıkları 4 milyon dolarlık yatırımlarla Türkiye'nin en büyük bal analiz laboratuvarı ve Avrupa'daki eşdeğer düzeyde ilk 4 laboratuvardan biri haline getirdiklerini belirtti.

Türkiye'de 50 bin tonluk bal tüketimi bulunduğunu, bunun 15 bin tonunun markalı ballar olduğunu ve Altıparmak çatısı altındaki Balparmak, Binbir Çiçek ve Balkovan markalarının markalı bal pazarının yaklaşık 3'te birine sahip olduğunu belirten Altıparmak, dünya ortalamalarının altındaki bal tüketiminin 3 kata kadar artma potansiyeli bulunduğunu söyledi.

“BAL AROMALI ŞURUPLAR DA YANILGI YARATIYOR”

Bal tüketimini artırmak için tüketicilerin balın faydaları ve doğru bal seçimi konusunda bilinçlendirilmesinin önemine işaret eden Altıparmak, bu konudaki bazı yanılgılara ilişkin olarak şunları kaydetti:

“Petek bal tüketicide gerçek bal algısı yaratıyor. Halbuki petek balda analiz etme zorluğu vardır. Her petek ayrı analiz gerektirir, bir analiz en az 500 liradır, bir petek bal ise 40-50 liradır. Bu nedenle petek balın analizi pratik ve ekonomik değildir. Analiz edilmiş, süzme ballar gerçek baldır. Zaten peteklerine güvenen arıcılar süzme yaparlar. Güvenmezlerse, petek bal analiz edilemediği için o şekilde piyasaya sunarlar. Tüketiciler her petek balı, gerçek bal olarak algılamasınlar çünkü analiz edilemiyor. Petek balların hepsi sahtedir demiyorum ancak tüketici şunu bilmeli ki süzme ballar kontrollü, petek ballar kontrolsüzdür.

En önemli ikinci yanılgı ise bal aromalı şuruplarla yaratılıyor. Bal aromalı şurup üretimi kanunlara uygundur. Ancak aynı bala benzeyen, hatta markası içinde bal kelimesi de olan ama değeri 1 lira etmeyen ürünler bal raflarının yanında sergilendiğinde yine tüketicide bir yanılgı yaratıyor. Bu ürünler piyasaya girdiğinde arıcıların hakkını da gasp ediyor çünkü arzın yükselmesiyle gerçek arıcının gerçek balları daha ucuza satılıyor.”

“BU YIL YÜZDE 30 ARTIŞLA 6 BİN 500 TON SATIŞ”

2010 yılı üretimde çok yüksek verim beklemediklerini söyleyen Altıparmak, 2014 yılına kadar belirledikleri strateji çerçevesinde bu yıl geçen yıla göre yüzde 30 artışla 6 bin 500 ton, 2011'de 7 bin 800 ton, 2014'te ise 12 bin ton satış hedeflediklerini belirtti.
Özen Altıparmak, 30. yıllarını kutladıkları bir dönemde, önümüzdeki 30 yılın planlamasını yaptıklarını, yeni bir yönetim kadrosu oluşturduklarını, genel olarak kadrolarını gençleştirdiklerini anlattı.
Altıparmak, önümüzdeki yıl için Ar-Ge yatırımlarının 1 milyon dolar seviyesinde olmasını öngördüklerini de sözlerine ekledi.

LABORATUVARDA SENEDE 10 BİN FARKLI BAL ANALİZ EDİLİYOR

Altıparmak Ar-Ge ve Kalite Güvence Müdürü Aslı Elif Sunay da, Altıparmak'ın bal analiz laboratuvarını gezdirerek, analiz süreçleri hakkında bilgi verdi.

Buna göre, arıcılardan satın alınan ballar dört farklı analiz aşamasından geçiyor. İlk olarak ballar peteklerden süzülmeye başlandığında alınan ön numuneler test edilerek, hile ve kalıntı içermeyen ürünler tedarikçiler aracılığıyla toplanarak fabrikaya getiriliyor.

İkinci aşamada, gönderilen numunenin gerçekliğinin test edilmesi için tenekeler halindeki balların hepsinden bir miktar alınıyor ve tüm ürünü temsil eden bir numune oluşturularak, ikinci bir teste tabi tutuluyor.

Üçüncü aşamada, çiçek ya da coğrafi bölge orijinlerine göre sınıflandırılarak varillere aktarılan ballar yeniden analiz edilerek, o şekilde depolanıyor.

Son aşamada ise farklı bölgelerin ballarının bir araya getirilmesiyle oluşturulan farklı harmanlar parti numarası ile piyasaya sunulurken, o ürünün parti numarasına ilişkin analizlerin tüketiciye verilebilmesi için tekrar analiz gerçekleştiriliyor.

Bu şekilde parti numarası ile firmaya ulaşan her tüketici, analiz sonuçlarını, hangi arıcılardan toplandığını ve hangi çiçeklerden üretildiğini öğrenebiliyor.

Toplam 65 testten geçen ballarda ilave şeker katkıları, ilaç kalıntıları, hijyen durumu tespit edilebildiği gibi, balın tat ve doku özelliklerinin ve içindeki polenlerin incelenmesiyle, hangi çiçeklerden ve Türkiye'nin hangi bölgesinden geldiği de belirlenebiliyor.
15 kişilik personelin çalıştığı laboratuvarda senede 10 bin farklı bal numunesi inceleniyor.