Rüşvet ve yolsuzluk cezalarına AB ayarı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 09, 2009 00:00
Hükümet, Avrupa Birliği (AB) ilerleme raporlarında eleştiri konusu olan rüşvet ve yolsuzlukla mücadeledeki yasal açıkları kapatmak amacıyla Meclis’e "Torba Kanun" gönderdi.
Tasarıda, suçtan elde edilen malları "bulunduran ve kullananların" da 5 yıla kadar cezalandırılması amacıyla yeni bir suç tanımı yapıldı. Türk Ceza Yasası ve ilgili yasalardaki düzenlemeler şöyle:
Dışarda rüşvet davası
Yurtdışında rüşvet suçunu işleyen Türk vatandaşının yargılanması için Adalet Bakanı’nın izni aranmayacak. Yurtdışında rüşvetle suçlanan Türklere Türk kanunları uygulanmayacak. Rüşvette milli ekonomik çıkar ve siyasi görüş kriterleri rüşvette geçerli olmayacak.
Kaynağa bakılacak
Suçtan elde edilip yaptırıma bağlanan malların kapsamı genişletiliyor. Yasada "suçun işlenmesiyle elde edilen eşya" olarak geçen tanım, "eşya ve diğer malvarlığı" şeklinde değiştirilyor. Suçun işlenmesine katılmayan ve herhangi bir çıkar karşılığı olmaksızın devreden kişi de cezalandırılacak. 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası korunuyor, adli para cezasının üst sınırı bin günden 10 bin güne çıkarılıyor.
Kara para tanımı
Suçtan kaynaklanan gelirin kapsamı genişliyor. Halen en az 1 yıl hapis gerektiren suçlardan elde edilen mallara el konuluyor. Altı ay hapis gerektiren suçlar da bu kapsama alınıyor.
Aklama yolu daralıyor
Yurtiçinde kalan parada "gayrimeşru kaynağı gizleyen" veya "meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırana" 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası verilecek. Mevcut yasada, bu iki şartın birarada olması şartı aranıyor ve cezası 2-5 yıl hapis öngörülüyor.
Bulundurana hapis
Yeni bir suç tanımı getiriliyor. Suçtan kaynaklanan malvarlığını bilerek bulundurmak veya kullanmak ayrı bir suç oluşturacak. Bu durumdakilere 2 yıldan 5 yıla kadar hapis verilecek.
Şirketlere rüşvet cezası kesilecek
RÜŞVET suçuna AB’ye uygun cezalar içeren yasa tasarıya göre, bir şirketin faaliyeti çerçevesinde ve şirket yararına suç işlenmişse, sanığa verilen hapis cezasının yanı sıra şirkete de para cezası kesilecek. Örneğin rüşvetin, şirket organlarındaki yöneticilerce verilmesi şartı aranmayacak. Bir şirket temsilcisinin işlediği suç da şirkete yazılacak. Şirketlerin 10 bin lira ile 1 milyon lira arasında ceza alabileceği suçlar şöyle: "Dolandırıcılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, rüşvet, suçtan kaynaklanan malvarlığını aklama, bankacılıkta zimmet, kaçakçılık, Petrol Piyasası Kanunu’nda yazan petrol kaçakçılığı, terörün finansmanı suçu."
Dışarda rüşvet davası
Yurtdışında rüşvet suçunu işleyen Türk vatandaşının yargılanması için Adalet Bakanı’nın izni aranmayacak. Yurtdışında rüşvetle suçlanan Türklere Türk kanunları uygulanmayacak. Rüşvette milli ekonomik çıkar ve siyasi görüş kriterleri rüşvette geçerli olmayacak.
Kaynağa bakılacak
Suçtan elde edilip yaptırıma bağlanan malların kapsamı genişletiliyor. Yasada "suçun işlenmesiyle elde edilen eşya" olarak geçen tanım, "eşya ve diğer malvarlığı" şeklinde değiştirilyor. Suçun işlenmesine katılmayan ve herhangi bir çıkar karşılığı olmaksızın devreden kişi de cezalandırılacak. 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası korunuyor, adli para cezasının üst sınırı bin günden 10 bin güne çıkarılıyor.
Kara para tanımı
Suçtan kaynaklanan gelirin kapsamı genişliyor. Halen en az 1 yıl hapis gerektiren suçlardan elde edilen mallara el konuluyor. Altı ay hapis gerektiren suçlar da bu kapsama alınıyor.
Aklama yolu daralıyor
Yurtiçinde kalan parada "gayrimeşru kaynağı gizleyen" veya "meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırana" 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası verilecek. Mevcut yasada, bu iki şartın birarada olması şartı aranıyor ve cezası 2-5 yıl hapis öngörülüyor.
Bulundurana hapis
Yeni bir suç tanımı getiriliyor. Suçtan kaynaklanan malvarlığını bilerek bulundurmak veya kullanmak ayrı bir suç oluşturacak. Bu durumdakilere 2 yıldan 5 yıla kadar hapis verilecek.
Şirketlere rüşvet cezası kesilecek
RÜŞVET suçuna AB’ye uygun cezalar içeren yasa tasarıya göre, bir şirketin faaliyeti çerçevesinde ve şirket yararına suç işlenmişse, sanığa verilen hapis cezasının yanı sıra şirkete de para cezası kesilecek. Örneğin rüşvetin, şirket organlarındaki yöneticilerce verilmesi şartı aranmayacak. Bir şirket temsilcisinin işlediği suç da şirkete yazılacak. Şirketlerin 10 bin lira ile 1 milyon lira arasında ceza alabileceği suçlar şöyle: "Dolandırıcılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, rüşvet, suçtan kaynaklanan malvarlığını aklama, bankacılıkta zimmet, kaçakçılık, Petrol Piyasası Kanunu’nda yazan petrol kaçakçılığı, terörün finansmanı suçu."