BuÄŸdaydaki yükseliÅŸ gerçeÄŸi yansıtmıyor
Güncelleme Tarihi:
Buğday fiyatlarında Haziran'dan beri görülen yaklaşık yüzde 80 oranındaki artış bu ürünün arz miktarı konusunda panik havası yaratsa da, ABD nakit mal piyasasındaki alımlar işin aslının böyle olmadığını gösteriyor.
Rusya'da görülen aşırı sıcakların, buÄŸday arzını düşüreceÄŸine yönelik korkuları artırmasına raÄŸmen dünya buÄŸday ihracatında bir numarada yer alan ABD'nin son iki haftadaki dış satımında fazla yükseliÅŸ yaÅŸanmadı.   Â
Moskova yönetiminin Perşembe günü geçici olarak buğday ihracatın yasaklamasıyla bu ürünün fiyatı Şikago Emtia Borsası'nda hızlı yükseliş yaşadı. Ancak aynı yükseliş nakit yapılan buğday alım satım piyasasında görülmediği gibi bu piyasada fiyatlar son dokuz ayın en düşüğüne geriledi.
ARZ TALEP DENGESÄ°ZLİĞİ Â
Bu düşüşte, buÄŸday satan çiftçilerin yüksek fiyatlardan mal satmak istemesiyle oluÅŸan arz fazlası ve yüksek fiyatlardan dolayı alım yapmaktan kaçınan alıcıların yarattığı talep azlığının yan yana gelmesi etkili oldu.Â
Bu düşüş ve ABD'nin ihracat rakamları, aslında hububat piyasası analistlerinin haftalardır söylediÄŸi ÅŸeyin altını çiziyor. Åžu anda, kuraklığa neden olacak kadar ciddi görünmeyen küresel buÄŸday stoklardaki azalmaya verilen tepki, fonların liderliÄŸinde aşırıya kaçmış bir fiyat hareketi görüntüsü sergiliyor.Â
Bu gerçeÄŸi göz önünde bulunduran birçok analist, vadeli iÅŸlemlerdeki fiyatların düşmesini bekliyor. Â
ABD’DEKİ STOKLAR YETERLİ
Şikago merkezli danışmanlık şirketi AgResource Co'nun hububat analistlerinden Dan Basse yaptığı değerlendirmede, "Dünya buğday stoklarını yeterli olması ve ABD'deki stokların da bu hasat döneminde son 23 yılın en yüksek seviyesine çıkması nedeniyle, kapımızda gerçek anlamda bir ithalat talebi görmüyoruz" dedi.
Bugün yaşanan durum iki yıl önce pirinç arzında görülen kıtlıkla da pek benzerlik göstermiyor. O dönemde, bazı ülkelerin iç taleplerini karşılamak için ihracatlarını durdurması pirinç fiyatlarında hızlı yükselişe, ardından da büyük protestolara sahne olmuştu.
Bu fiyat artışından buğday da etkilenmiş ve Mart 2008'de Şikago Emtia Borsası'nda spot piyasada kile fiyatı 13 doları görmüştü. Perşembe günü de Rusya'nın aldığı karar sonrasında vadeli işlemlerde buğdayın kilesi 8 doların üzerine çıkarak, 2008'den beri en yüksek seviyesine çıktı.
DÜŞÜK FAİZ DE ETKİLİ
Basse, bununla birlikte ABD'deki hali hazırda tarihi dip seviyelerde olan faizlerin de buğday fiyatlarındaki yükselişte etkili olduğunu belirtti.
Basse, ekonominin önümüzdeki aylarda ikinci bir resesyon yaşamasından korkan fonların yatırım yapacak yeni piyasalar aradığını ve buğdayın da bunlardan biri olduğunu belirtti.
Bu fonların Perşembe günü yaklaşık 20 bin vadeli kontratla 100 milyon kileye denk gelen işlem gerçekleştirdiği belirtiliyor.
* Bu yazı, Reuters'in geçtiği, "Analysis: Wheat futures frenzy fails to infect cash market" başlıklı haberden derlenmiştir.
Â