Abidin Dino

 ABIDIN DINO FOTOĞRAFLARI İÇİN TIKLAYIN

 

BAÅžLICA ESERLERI

 

KiÅŸisel Sergiler

 

1955 Galerie Kleber, Paris

 

1955 Galerie Camille Renaud, Paris

 

1956 Galerie La Demeure, Paris

 

1957 Cadan Gallery, New York

 

1958 Picasso Müzesi, Antibes

 

1959 Galerie Schoeller, Paris

 

1960 Galerie Deent, Amsterdam

 

1962 Galerie Partis Pris, Grenoble

 

1964 Galerie Spisovatele, Prag

 

1964 Galerie Ritter, Zürih

 

1964 Ibn-i Haldun Müzesi, Cezayir

 

1964 Galerie Casanova, Paris

 

1965 Scott-Faure Gallery, La Jolla, Kaliforniya

 

1966 dom Pisatili Galerisi, Moskova

 

1968 Galerie Henriette Gomez, Paris

 

1969 Galerie Deet, Amsterdam

 

1971 II Poliedro Galerie, Roma

 

1972 Galerie Leonardo da Vinci, Potenza

 

1972 Galerie Esteve, Paris

 

1978 Siloghi Galerisi, Atina

 

1978 Galerie Le Scriptorium, Paris

 

1980 Türkay Sanat Galerisi, Stuttgart

 

1980 Galerie dans la Galerie, Paris

 

1980 Galerie Place Beauvau, Paris

 

1981 Adalar Bedri Rahmi Galerisi, Istanbul

 

1983 Günümüz Türk Sanatı, Fondation Corrente, Milano

 

1984 El, Galeri Nev, Ankara

 

1985 Urartu Sanat Galerisi, Istanbul/Ankara

 

1986 Yalınlar, Galerie Espace Pont Neuf, Paris

 

1986 Bu Dünya, Galeri Nev, Ankara

 

1988 Jacques L. Jourdan-Jopie, Paris

 

1988 Acıyı Çizmek, Vakko Sanat Galerisi, Istanbul/Ankara

 

1989 Galerie Vieille du Temple, Paris

 

1989 Antibes Resimleri-Açılar-Pencereler, Galeri MD, Istanbul

 

1990 Çiçekleme, Galeri Nev, Ankara/Istanbul

 

1990 Musee de la Ceramique, Italya

 

1991 Galerie Bussola, Tulin

 

1992 Yüzler, Vieille du Temple, Paris

 

1993 Ak la Ka ra, Galeri Nev, Istanbul; Kızılkule, Antalya

 

Karma Sergileri

 

1952 16. Venedik Bienali

 

1954-62 Salon de Mai, Paris

 

1976 7 Türk Ressamı, Centre Culturel, Venissieux

 

1977 Siloghi Galerisi, Atina

 

1982 Bugünün Türk Ressamları, Fondation Corrente, Milano

 

1982 Henry Thomas Foundation, Musee de l’Art Moderne de la Ville, Paris

 

1983 "D" Grubu 50. Yıl Resim ve Heykel Sergisi. Garanti Sanat Galerisi, Istanbul

 

1987 1. Uluslararası Istanbul Bienali

 

1989 Jacques L. Jourdan-Jopie, Paris

 

1990 1940 Kuşağı, Tem Sanat Galerisi, Istanbul

 

1990 Paristanbul, Cite International des Arts, Paris

 

1991 1. Sanat Fuarı, Apocalpyses, Saint-Germain en Laye

 

1991 La Bussola Galerie, Torino

 

1992 Vieille du Temple, Paris

 

Kitapları

 

Kel (1941, Adana)

 

Fikret Mualla (Ara Güler ile birlikte), 1980.

 

El, Bu Dünya, 1986

 

Le Mausolee du Maitre Blanc, 1988.

 

Le Pera Palace, Fata Morgana, 1991.

 

Visages-Pile ou Face, 1992.

 

Ak La Ka Ra, 1993.

 

Biçimde Öte, Galeri Nev Yayınları, 1993.

 

IÅŸkence, 1994.

 

Yüzler, 1994.

 

Pera Palas, 1994.

 

Kısa Hayat Öyküm, 1995.

 

Kel, Verese, 1996.

 

Sinan, 1999.

 

Kültür ve Sanat Yazıları, 2000

 

Çağdaş Tük resim sanatının öncülerinden olan sanatçı, yaşamının büyük kısmını yurtdışında geçirmiştir. Bundan dolayı Türkiye’de olduğu kadar Avrupa’da da kendi dallarında tanınmış sanatçı ve aydınlarla tanışıp dostluklarını pekiştirme olanakları bulmuştur. Akademik bir eğitim almamasına rağmen birçok konuda kendisini geliştirmiş ve düşüncelerini açıkça söylemekten geri durmamıştır. Siyasi görüşleri dolayısıyla dönemin yönetimleri tarafında soruşturmalara maruz kalarak Anadolu’da sürgün dönemleri yaşamıştır.

 

ÇOK ERKEN YAŞLARDA RESIM

 

Adidin Dino 23 Mart 1913 yılında Istanbul’da doÄŸdu. Ailesinin Birinci Dünya Savaşı’nın baÅŸlamasından kısa bir süre önce Isviçre’nin Cenevre kentine yerleÅŸmesi üzerine çocukluÄŸunu Cenevre ve savaÅŸtan sonra da Paris’te geçirdi. BabasıÂRasih Bey, annesi Saffet Hanım’dır. Abidin Dino, kültürel ve bilimsel faaliyetleriyle Osmanlı ImparatorluÄŸu’nun son dönemlerinde etkili olan dedesi Abidin PaÅŸa’nın adını taşımaktadır. Ali, Arif ve Ahmet adlarında üç erkek kardeÅŸi ve bir ablası (Leyla) vardı. Özellikle kendisinden yirmi yaÅŸ büyük aÄŸabeyi Arif ile, Türkiye’de geçirdiÄŸi dönemlerinde çeÅŸitli vesilelerle birlikte olacaktır. Sanatsal ve düşünsel konularda geniÅŸ bir ilgi yelpazesi olan Arif "bir bakıma babalığı" olarak Abidin’in hem dostu hem de öğretmeni olmuÅŸtur. Abidin’de uyanan birçok sanatsal merakta Arif Dino’nun katkısı görülmektedir. Sanatsever bir aile ve çevrenin içinde yetiÅŸen Abidin Dino, ailenin 1925 yılında yurda dönmesinden bir süre sonra babasını ve sonra da annesini kaybetti. Robert Koleji’ndeki öğrenimini yarıda bırakarak tüm zamanını resim çalışmalarına ayırdı. Daha çocukluk dönemlerinde kendini gösteren resim yeteneÄŸi ve sanat sevgisi onun bu kararı almasında belirleyici olmuÅŸtur. Bundan sonra kendisini karikatür ve resim çalışmalarına daha kolay verebilecektir.

 

Henüz 18 yaşındayken Fikret Adil’in yönetimindeki "Artist" dergisinde ilk yazı ve resimleri yayımlandı. Názım Hikmet’in "Sesini Kaybeden Åžehir" kitabını da aynı yıl resimlemiÅŸti. Bu onun resimlediÄŸi ilk kitaptır; genç yaşına raÄŸmen kendisini geliÅŸtirebilmiÅŸ ve çizgileri belirli bir olgunluÄŸa eriÅŸmiÅŸtir. ArtıkÂçevresinde ressam olarak kabul edilen birisidir. Kendini henüz hiçbir sanat akımına baÄŸlı görmüyor, daha çok abisi Arif Dino’nun yenilikçi görüşlerinden etkileniyordu. 1933 yılında ise beÅŸ ressam arkadaşıyla birlikte "D" Grubu’nun kurucuları arasında yer aldı. Aynı zamanda "Yarın" gazetesinde yeni bir anlayışla çizdiÄŸi karikatürleriyle tanınmaya baÅŸladı.

 

FİLM ÇALIŞMALARI

 

1933 yılında SSCB’li yönetmen Sergey Yutkeviç, "Türkiye’nin Kalbi Ankara" adlı film için Türkiye’ye gelince ilgisini çeken Türk sanatı içinde, Abidin’in resimleriyle daha da yakından ilgilendi ve geri dönünce onun resimlerini Moskova’da sergiledi. Abidin’i, kendi çalışmalarına ressam ve dekoratör olarak katılması için 1934’te Leningrad’a, Lenfilm Stüdyoları’naÂdavet etti. Üç yıl süren bir emekten sonra Yutkeviç’in "Madenciler" isimli filminin çalışmaları tamamlandı. Burada AyzenÅŸtayn, Meyerhold ve Babel gibi ünlü Sovyet öncü yönetmenleri ve sanatçılarıyla tanışma fırsatını yakaladı. Abidin ile ressam-yönetmen Levin’in ortak çalışması, katılan yüz proje arasından, Leningrad Åžehri Mayıs Åženlikleri Dekorasyon Ödülü’nü kazandı. Buradaki ilk film deneyimlerden sonra çalışmalarını senaryoların yanı sıra 1966 Dünya Futbol Kupası’nın maçlarından yaptığı "Goal" (Altın Goller) filmiyle de sürdürecektir. O zamanların en ileri teknolojisiyle renkli olarak çekilen bu filmin galası Londra’daki Fox salonunda 4 Ekim 1966 yılında yapılmıştır. Galaya Abidin Dino ile beraber Ingiliz futbol takımı oyuncuları da katılmıştır. Belgesel nitelikteki bu film baÅŸta Londra ve Istanbul olmak üzere dünyanın birçok büyük kentinde, sinemalarda gösterilmiÅŸtir.  Â

 

YURDA DÖNÜŞ

 

1937 yılı sonunda Leningrad’dan ayrılarak dokuz ay Paris’te kaldıktan sonra yurda döndü. Aslında pasaportunun süresi dolduğu için dönmüştü. Niyeti süreyi uzatıp hemen Paris’e gitmekti. Oysa Türkiye’de onu ummadığı şeyler bekliyordu. Bunlardan birisi de askerlik sorunuydu. Paris’te kaldığı süre içinde Picasso, Tristan Tzara, Malraux, Cocteau gibi sanatçılarla tanışarak Getrude Stein ile birlikte "Yeni Faust Operası"nın dekorlarını yaptı.

 

Istanbul’a geldikten sonra başta resim olmak üzere birçok sanat dalında çalıştı. O yıllarda Istanbullu ressamlar arasında, yaşamını güç koşullar içinde sürdürmeye çalışan, özellikle de ekmeğini denizden çıkaranlara, balıkçılara karşı büyük bir ilgi oluşmaya başlamıştı. Bunun sonucunda birkaç ressam arkadaşıyla birlikte 1939’da "Liman Grubu"nu kurdu. Zaten liman emekçilerini konu edinen serginin açılışını da balıkçılar yapacaktı. Aynı yıl, New York Dünya Sergisi’nde yer alacak iki Türk pavyonunun hazırlık çalışmalarında sanat danışmanı ve dekoratör olarak çalıştı. Abidin Dino aynı zamanda "Ses", "Yeni Ses", "Servet-i Fünun", "Yeni Edebiyat" ve "Yeni Adam" dergilerinin, hem yazılarıyla içeriğine hem de çizgileriyle biçimine yardımlarda bulunuyordu.

 

Arif Dino ile birlikte soyut ile somutun, siyasal ile estetiğin birliktelik ve karşıtlıklarını araştırarak Abidin, Ikinci Dünya Savaşı’ndan esinlenen büyük desenler çizdi. Aynı zamanda yazdığı yazılarında faşizme ve ırkçılığa karşı çıkıyordu. 1940 yılında illegal Türkiye Komünist Partisi’ne katıldı; parti içinde çalışmaları 1966 yılına kadar sürdü; 1962/65 arasında Názım Hikmet ile birlikte dış büroda aktif görev aldı.

 

ABİDİN DİNO'NUN SÜRGÜN YILLARI İÇİN TIKLAYIN