İzmir’de kadınlardan AYM’nin ’imam nikahı’ kararına tepki

Eski bakan Işılay Saygın, çok eşliliğin önünü açan kararın düzeltilmesi için yeni kurulacak hükümeti acil düzenleme yapmaya çağırdı.

Anayasa Mahkemesi’nin imam nikahı kaymak için önce resmi nikah kıyma şartının ortadan kaldırlamısına neden olan TCK’daki resmi nikah olmadan dini nikah kıyan imam ile çeftelre 3 aydan 6 aya kadar hapis cezasını öngören maddeyi iptal etmesine tepkiler dinmiyor. Geçmişte Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı yapan, Türk Kadınlar Konseyi Genel Başkanı Işılay Saygın ve Türk Kadınlar Birliği’nin önderliğinde, İzmir’deki kadın kuruluşları biraraya geldi. Ortak girişimlerde bulunmak için harakete geçen İzmirli kadınlar yeni kurulacak hükümeti acil olarak düzenleme yapmaya davet etti.

Işılay Saygın, Bakanlığı döneminde kadın kuruluşları, barolar ve 14 üniversitenin Medeni Kanunu’nu güncelleştirme çalışmaları yaptıklarını, ’Ailenin reisi kocadır’ tanımını çıkarttıklarını ve ’Aileyi karı-koca birlikte temsil ederler’ ibaresini koyduklarını söyledi. Saygın, "İnsanlar tek başına bir şey yapamaz. Biz İzmirli kadınlar olarak her zaman yumruğu bir yere vurmayı bilmezsik çok üzülürüz. Anayasa Mahkemesi’nin aldığı bu karara karşı tepkimizin seçim kargaşısında kaybolmaması, gündem yaratması için bugüne kadar bekledik" dedi.

Saygın, İzmirli sivil toplum derneklerinin imza attığı ortak açıklama metnini okudu. Anayasa Mahkemesi’nin 17 erkek üyesinden 11’nin oyuyla tesis edilen kararın toplum tarafından tepkiyle karşılandığını belirten Saygın, kadınlar olarak kararı şiddetle protesto ettiklerini, bazı kadın kuruluşlarının konuya Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıdığını açıkladı.

’98 ÜLKEYE REZİL OLDUK’

Anayasa Mahkemesi’nin başkanlığını Ahmet Necdet Sezer’in yaptığı dönemde 24 Kasım 1999 tarihinde, 16 yıl önce günmede gelen aynı konuyu oybirliğiyle reddettiğine dikkat çeken Işılay Saygın, "Madeni Kanun çalışmaları sırasında küçük yaşta evlendirilen kız çocuklarımızı korumak amacıyla, resmi nikah cüzdanını görmeden nikah kıyan imama 2 aydan 6 aya kadar hapis cezası öngörülmüştü. Fakat şimdi Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla söz konusu madde iptal edilmiştir. TCK’nın aile düzenine karşı suçlar başlıklı 230. maddesinin iptaliyle çok eşliliğin önü açılmış olacaktır. Çocuk gelinlerin sayısı ve bu sebebe bağlı intiharlar, ölüm olayları artacaktır. Medeni nikah olmadığı için kadının miras hakkı yok edilecek, ’boşsun’ denilmesi üzerine kadın medeni nikahın korumasını kaybedecektir. Anayasa Mahkemesi’nin kesinlikle kabul edilemez olan bu kararı üzerine hükümetin acilen konuyu ele alarak yeni düzenleme yapması gereklidir. Bu karar Türk kadınına indirilen bir darbedir" dedi. İzmir’de kısa bir süre önce Dünya Kadınlar Konseyi Genel Kurulu gerçekleştirdiklerini, Anayasa Mahkemesi’nin bu kararının 98 ülkenin temsilcileri tarafından hayretle karşılandığını belirten Saygın, 21. yüzyılda bu kararın Türkiye’ye yakışmadığı yorumlarının yapıldığını söyledi. Saygın, "98 ülkeye rezil olduk" dedi.

KENDİRCİ: KIZ ÇOCUKLARI GÜVENCİSİZ KALDI

Türk Kadınlar Birlği Genel Başkanı Sema Kendirci, Anayasa Mahkemesi’nin; korumak ve gözetmekle, iyi uygulamakla yükümlü olduğu anayasayı çiğnediğini öne sürerek, bunun dünyada tek olduğunu söyledi. Kendirci, "Anayasa Mahkemesi 16 yıl önce verdiği kendi kararıyla çelişen karar aldı. Hukukçu olarak utanıyorum. Bu kararı veren Anayasa Mahkemesi üyelerine soruyorum ’Sizin kızınız olsa verir misiniz? Resmi nikah kıydırmaksızın, imam nikahıyla 3-5 çocuk yapmasına izin verir misiniz?" dedi. Anayasa Mahkemesi kararının Anayasa’nın ailenin korumasıyla ilgili maddesine aykırı olduğunu belirten Kendirci, "Ailenin koruması için resmi nikah şarttır. Bu olmazsa kadın mirastan, maaştan faydanalamaz. Babanın reddi halinde çocuklara kimlik çıkartamazsınız. Annenin nüfusuna kaydolur, gayri meşru çoçuk olurlar. Karar, Anayasa’nın eşitlik maddesine aykırıdır. En önemlisi de laiklik maddesine aykırıdır. Tüm kadınlar olarak kadınları, kız çocuklarını güvencesiz bırakan bu düzenlemeye karşı çıkmamız gerek. Bu durumu ortadan kaldıran yeni bür düzenleme için mücadele etmeliyliz" diye konuştu.

PEKDAŞ: KADINI ADI BAKANLIKLARDA OLMALI

Konak Belediye Başkanı Sema Pekdaş ise resmi nikahın kadınları birey olarak koruduğunu söyledi. Anayasa Mahkemesi’nin 16 yıl sonra kararından vazgeçtiğine dikkat çeken Pekdaş "Neden vazgeçtiğini açıklamadı. Türkiye’de Anayasa mı değişti? Bu kararda kadının adı geçmiyor. Oysa evlilik kadın ve erkek arasında gerçekleştiren bir akit. Gariptir ki Anayasa Mahkemesi evlilik akdi olmaksızın birlikte yaşayan insanlar olduğunu bu nedenle imam nikahı ile yaşayanlara verilen cezayı eşitlik olması için kaldırdığını belirtiyor. Ancak, birlikte yaşayanların imam nikahı gerçerleştirme iradesi yok ki! Ancak diğerleri imam nikahı gerçekleştirdik iradesi ile yaşıyorlar. Medeni hakları koruma ehliyeti kadınların elinden böylece alınıyor. Kadın kendisini koruyan tazminatlardan yararlanlamıyor" dedi.

Pekdaş, yeni kurulacak hükümetten taleplerinin öncelikle yasa yapma süreçlerinde katılımcılığı gerçekleştirmeleri ve kadınların da sözlerini dinlemeleri olduğunu söyledi. İkinci talep olarak kadına yönelik ayrımcılık yapan maddelerin değişmesini istediklerini belirten Pekdaş "Kadınların adı bakanlıklardan çıkartıldı. Kadın Aile içine hapsedildi. Yani eş ve anne olarak kadın var ama birey olarak yok. Kadınlar birey olarak da korunmalı. Kadın ismini bakanlıklar yeniden almalı" dedi.

KADINLARIN İMZALARI TBMM’YE GİDECEK

İzmir Kadın Meclisi Başkanı Kızbes Aydın ise Anayasa Mahkemesi kararına tepki ve yeni düzenleleme yapılması için imza kampanyası başlattıklarını söyledi. Tüm Türkiye’de Kadın Meclisleri’ne çağrı yaptıklarıın belirten Aydın, amaçlarının TBMM açılırken imzaları her kentten kalkacak otobüslerle Ankara’ya gelecek kadınlarla TMBB Başkanlığı’na vermek olduğunu söyledi. Öte yandan toplantıda kadınlar İzmir’e kadın vali atanmasını da istedi.

İZMİR’E KADIN VALİ YAKIŞIR

Işılay Saygın, "Kadın Vali istiyoruz. Kadından profesör, doçent oluyor ama karar mekanizmasında olmuyor diye diye iki tane kadın vali görev yapıyor. İzmirimize de kadın vali yakışır. Yumruğumuzu vurursak olur. Kimse tek başına olamaz. Öncelikle kadın belediye başkalarına sahip çıkalım" dedi.

Anayasa Mahkemesi’nin imam nikahıyla ilgili kararına tepki gösteren 30 sivil toplum kuruluşunun temsilcisi birlikte fotoğraf çektirdi.