Cumhuriyet Müzesi'ne kilit

İzmir Cumhuriyet Eğitim Müzesi ve Türk Eğitim Tarihi ve Teknolojileri Müzesi’nde, Osmanlı dönemi ile 1920-70 yıllları arası döneme ait binlerce ders kitabı, ansiklopedi, her dilden klasik roman, Atatürk’ün ilk Meclis’teki ve Ankara Ulus Meydanı’ndaki, Rus kameramanların çektiği, 10’uncu Yıl Nutku konuşması, Cumhuriyet tarihine ait binlerce eğitim filmi, slayt, Atatürk’ün İzmir Atatürk Lisesi’nde oturduğu masa ve tahtada dönemin öğrencilerine matematik dersi verirken fotoğrafı, Türk eğitim tarihine ait araç- gereç, karneler ve diplomaları sergilendi.

Ancak çatısı akan, tavanında çökme tehlikesi bulunan, duvar sıva ve taşları dökülen, pencereleri çürüyen 200 yıllık tarihi müze binası yıllar kapatıldı.

Açık olduğu dönemde çok sayıda öğrencinin ziyaret ettiği, cumhuriyet filmlerini izlediği müze için 2011 yılında Özel İdare tarafından restorasyon ihalesi yapıldı. Binanın kurtulması için hazırlanan proje, 23 Kasım 2011 tarihinde Koruma Kurulu tarafından onaylandı. Ancak yağmurlar nedeniyle her geçen gün yıkılma tehlikesi artan müze binasının onarımı bir türlü başlamadı. Müze görevlileri, binlerce filim, kitap ve belgeyi, dolduruldukları kolilelerde korumaya çalıştı.

Müzenin bu durumuna tanıklık eden, kent tarihi araştırmacısı ve yazarlarından, aynı zamanda Karataş semtinde yaşayan Abdülkadir Hazman, Müzenin bulunduğu binanın önceleri Ermeni okulu olarak kullanıldığını ve Cumhuriyet’in kurulmasından sonra ilk latin alfabesinin kullanıldığı Duatepe İlkokulu binası olarak hizmet verdiğini belirterek, "Okulun kapatılmasından sonra 90’lı yıllarda bina milli eğitim müdürlüğünün deposu olarak ve arşiv binası olarak kullanıldı. Burada son derece değerli Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait el yazması kitaplar, Atatürk’ün osmanlıca yazılı ilk nutku, yabancı yazarların ülkemizin tarihi ile ilgili yazıları, seyahatnameler, Cumhuriyet dönemine ait filmler, film makinaları, araç ve gereçleri, Ege Denizi adı verilmeden önce hazırlanan Osmanlıca Türkiye haritası da bulunuyordu" dedi.

Hazman tavanından yağmur suyu alan ve içi çürüyen müzenin bina içindeki duvarları yıkılıp çöktüğünü belirterek, "Binadan yüksek restorasyon masrafları nedeniyle vazgeçildi. Karataş halkı bir an önce müzenin restore edilip içindeki eşyalar ve eserler geriye getirilip İzmir halkının hizmetine açılmazını istiyoır. Cumhuriyetin eserleri bizler için çok değerlidir" dedi.