Ege Cansen: Ben de yazdım

Ege CANSEN

MİLLİYET yazarı Güngör Uras, geçen hafta içinde ‘‘hem göğsü, hem de budu büyük’’ melez tavuk yetiştirilmesi üzerine bir yazı yazdı. Uras'ın, yazacak değişik konu bulma ve bilginin kaynağına giderek, her konuyu çok ince bir şekilde işleme yeteneği tartışılmaz. Uras, bu yazısında ‘‘Biyoteknoloji bilimi ile tavukların genleri değiştiriliyor. Yüksek verimli ırklar seçiliyor. Melezleme yapılıyor, göğsü büyük tavuk ile budu büyük tavuk evlendiriliyor. Hem göğsü, hem de budu büyük tavuk elde ediliyor’’ şeklinde bir ifade kullandı.

Bunun üzerine ‘‘başkalarının yazısında yanlış bulma uzmanı’’ Radikal yazarı Hakkı Devrim, Uras'ın ‘‘tavuk, tavukla evlendiriliyor’’ ibaresiyle dalga geçmek için ‘‘Hayvanlar arasında eşcinsel ilişki olur mu?’’ diye bir fıkra yazdı. Eski bir tavukçu olduğunu söyleyen Devrim, kendi bilgisine de güvenmemiş, tam doğruyu bulmak için bir veteriner dostuna telefon etmiş. ‘‘Tavuklar arasında eşcinsel ilişki olur mu?’’ diye sormuş. Veterinerin dediğine göre, tavuklar arasında eşcinsel ilişki yokmuş, bu iş için hálá bir horoza ihtiyaç varmış.

Gelin biz de bu yazıyı eleştirelim.

1. İnsanlar arasında eşcinsel ilişki vardır. Bu, kadın kadına veya erkek erkeğe ilişki şeklinde olur. Ancak her iki tür eşcinsel ilişkiden de çocuk doğmaz.

2. Hakkı Devrim veteriner dostuna ‘‘Tavuklar arasında eşcinsel ilişki var mı?’’ şeklinde soru sorarken, sanki eşcinsel ilişkiden çocuk doğarmış gibi bir varsayımdan hareket etmiş oluyor. Yoksa soruyu, şöyle sorması icap ederdi: ‘‘Tavuk, tavukla cinsel ilişki kursa, bu ilişkiden civciv çıkar mı?’’ Anlaşılan Hakkı Devrim, tavuktan iyi anlıyor, ama insanların eşcinsel ilişkisinden pek anlamıyor.

3. Veteriner, ‘‘Tavuklar arasında eşcinsel ilişki yoktur. Bu işler (hangi işler?) horozsuz olmuyor’’ demiş. Veterinerin cevabı da bilimsel olarak iyi tertiplenmemiş. Şöyle demeliydi: a) Yumurtadan civciv çıkması için, bir horozun, yumurtlayan tavukla cinsel ilişkiye girmesi şarttır. b) Tavuklar ve horozlar arasında eşcinsel ilişki yoktur. c) Hayvanlar arasında eşcinsel ilişki kazaen vuku bulsa bile, bundan yavru doğmaz.

4. Uzmanlarına sormadan hafızamdan bir bilgi aktarmak istiyorum. Hayvanlar áleminde de eşcinsel ilişkiye rastlanmaktadır. Özellikle maymunlarda.

5. Bazı hayvanların üreme sistemleri, çift cinsiyetlidir. (Çizmeyi daha fazla aşmadan burada durayım.)

* * *

Aslında Hakkı Devrim ustamız, Güngör Uras'ın verdiği bilgiyi değil, Türkçesini düzeltmek istemiştir. Zaten kendisinin uzmanlığı da bu sahadadır. Uras'ın, tavuk tavukla evlendiriliyor ifadesine takılmış, niçin, bu çiftleşen hayvanlardan birinin ‘‘horoz’’ (yani erkek) olduğunu belirtmemiş demek istiyor. Ancak, günlük kullanımda ‘‘tavuk’’ kelimesinin sadece ‘‘dişi’’yi karşıladığını sanmıyorum. Mesela ‘‘Tilkinin on bir hikáyesi vardır, on biri de tavuk çalmak üzerinedir’’ değişinden, tilkiler horoz çalmaz anlamı çıkmaz.

SON SÖZ: Eleştiri de eleştirilir.