Edebiyatın paparazzileri

Doğan HIZLAN

Gazetelerde üst üste yayınlanan iki haber, edebiyat dünyasının iki büyük ustasının cinsel tercihlerine aitti.

Goethe ve Shakespeare de eşcinselmiş. Daha önce de Thomas Mann üzerine bir kitap, onun bu eğilimlerine değiniyordu.

Edebiyat eserlerini incelemenin çeşitli yöntemleri vardır, bir tanesi okurla, eleştirmenle metni başbaşa bırakır, onun dışındaki bilgilere pek itibar edilmez.

Kimileri de şairin, yazarın yaşamı ile eseri arasındaki psikolojik göndermeleri bir arkeolog tecessüsü ile incelerler.

O tür çalışmalarda, yazarların cinsel tercihleri, yorumlamada yönlendirici bir unsur olabilir.

Ben, artık paparazzi elinin, klasiklere uzandığı kaygısını taşıyorum.

Goethe ve Shakespeare'in eserleri hakkında ciddi bir araştırmanın yer bulacağını sanmıyorum.

Onları gerçekten okumuş, seyretmiş olanların da bu haberden sonra, eserlerine bu açıdan bakacaklarına inanmıyorum.

Eğer, eserleri, bu eğilimin üzerine bina edilmişse, sanatlarının ayrılmaz bir unsuruysa bu, yeniden bir eleştiri yapılabilir.

Batının magazin dergilerinde, bizim yayın organlarında, Oscar Wilde'ın edebi dehasını kaleme getiren bir yazıya rastladığımı hatırlamıyorum.

Çünkü Oscar Wilde adı anılınca, onun kendi cinsine duyduğu aşk yüzünden başına gelen belalar sayfaları doldurur.

Edebiyatçıları, sahne sanatçılarının arasına katmanın, edebiyata da, eserlerine de bir katkısı olamaz.

***

SHAKESPEARE'in sonelerinin erkek ya da kadına yazılması benim o şiirleri değerlendirmemi etkilemiyor. Sevme çizelgemde yeri yok.

Leonardo da Vinci'nin yaratımında ben bunu kaale almıyorum.

Nasıl erkek yazar- kadın yazar diye suni bir sınıflama yapıyorsak, şimdi de eşcinsel olan ve eşcinsel olmayanlar ayrımı hatasına düşüyoruz.

Eserini etkilemediği sürece, onların cinsel dünyaları beni hiç mi hiç ilgilendirmiyor.

100 Gay - Geçmişten Günümüze Dünyamızın En Ünlü Gaymen ve Lezbiyenleri(Milliyet Kitapları) adlı kitabın kapak yazısı, meseleye ciddi, düzeyli bakış açısıyla, paparazzi yaklaşımı konusundaki farkı ortaya koyması bakımından çok önemli: ‘‘Bu kitap, dünyaca tanınmış eşcinsel insanların yaşamlarını didikleyen, yatak odalarını araştıran, ünlüler hakkında dedikodu malzemesi arayan bir yapıt değildir.’’

Bu açıklama bir reklam cümlesi değil, kitap için doğru bir tesbit.

***

CİNSELLİK elbette ilgi çekici bir konudur ama istismarı da can sıkar.