Takas jesti
Güncelleme Tarihi:
Kırım’ın 2014’te Moskova tarafından ilhakından bu yana Ukrayna ile Rusya ilk kez karşılıklı iyi niyet adımı atarak ellerindeki tutsakların takasını gerçekleştirdi. 2018’de Rusya’nın gözaltına aldığı 24 Ukraynalı denizci de bu sırada serbest bırakıldı. Takasın ardından iki ülke lideri telefonda görüştü.
UKRAYNA ile Rusya karşılıklı olarak ellerindeki 35’er tutsağı takas etti. Bir yandan Rusya lideri Vladimir Putin Ukraynalı tutsakların serbest bırakılmasını sağlayan kararı imzalarken, Kiev’de de Ukrayna lideri Vladimir Zelenski Rus vatandaşları hakkında af kararı çıkarttı. Ardından iki devlete ait uçaklar havalimanlarında yerlerini aldı. Takas için Rusya’nın başkenti Moskova’daki Vnukovo Havalimanı seçildi. Ukrayna ise Kiev’deki uluslararası Borispol Havalimanı’nı kullandı. Tutsaklar uçaklara bindirilerek aynı anda havalandı. Uçaklar neredeyse aynı anda sınırı geçip dün 14.30 sularında başkentlere iniş yaptı.
‘SÖZÜMÜ TUTTUM’
Rusya’dan gelen rehineleri Kiev Havalimanı’nda karşılayan Ukrayna lideri Zelenski, “Ukrayna başkanlık seçimlerinden önce halkın hizmetkârı hareketi olarak söz vermiştim. İlk işimin Rusya’nın elindeki vatandaşlarımızı kurtarmak olduğunı söylemiştim. İlk sözümü böylece yerine getirmiş oldum” dedi. Rusya tarafından serbest bırakılanlar arasında 2018’de Kerç Boğazı’nda gözaltına 24 Ukraynalı denizcinin yanı sıra Kiev tarafından siyasi tutsak olarak tarif edilen 11 Ukrayna vatandaşı daha bulunuyor.
Bu 11 kişi arasında özellikle Stanislav Klih ile Nikolay Karpyuk’un yer alması manidar bulundu. Daha birkaç gün önce takasla ilgili konuşan Putin, bu iki kişinin serbest bırakılmasının çok zor, hatta imkânsız olduğunu dile getirmişti. Rusya’nın serbest bıraktığı kişiler arasında ayrıca Ukrayna’lı sinema yapımcısı Oleg Sentsov da yer alıyor. Rusya’nın Ukrayna’ya dönmelerine izin verdiği 24 denizci takası ise belirli koşullara bağlı gerçekleşti. Değiş tokuşu yöneten avukatların ifadelerine göre denizciler, Kiev’e döndükten sonra yürütülecek Kerç Boğazı soruşturmasına katılmak mecburiyetinde.
Zelenski’nin Putin’e yaptığı jest ise Rus RİA haber ajansı Müdürü Kiril Vişinski ile Donetsk bölgesinde Ukrayna askerlerine karşı savaştığı söylenen Maksim Odintsov ve Aleksander Baranov’u serbest bırakmak oldu. MH17 sefer sayılı Malezya Havayolları’na ait yolcu uçağının düşürülmesinin en önemli tanıklardan biri olarak gösterilen Vladimir Tsehal de Moskova’ya teslim edildi.
TELEFONDA GÖRÜŞTÜLER
Putin ile Zelenskiy, takas sonrası telefonda görüştü. Kremlin Sarayı, görüşmede, esir ve tutukluların değişiminin, Rusya ve Ukrayna arasındaki ilişkilerin iyileştirilmesi için önemli olduğunun vurguladığını kaydetti. Ukrayna’nın doğusundaki krizin de ele alındığı görüşmede, ateşkese uyulmasının, savaşan tarafların birlik ve silahlarını temas hattından çekmesinin önemi ortaya kondu. Görüşmede, Normandiya dörtlüsü (Almanya, Fransa, Rusya, Ukrayna) liderler zirvesinin organize edilmesi çalışmalarının da sürmesi gerektiği kaydedildi.
ALMANYA VE FRANSA’NIN ETKİSİ
Rusya ile Ukrayna arasında rehine takasının gerçekleşmesinde AB’nin en önemli üyeleri Almanya ile Fransa’nın da kritik rol oynadığı gözlemciler tarafından dile getiriliyor. 2014 yılından bu yana “Normandiya Grubu” adı altında krize arabulucu olan iki Avrupa ülkesinin, eylül ayı ortalarında Zelenski ile Putin’i bir masada toplamadan önce kendilerinden iyi niyet adımı beklediklerini diplomatik kanallardan ilettikleri kaydedildi.