Referandum sonrası için 4 senaryo

Güncelleme Tarihi:

Referandum sonrası için 4 senaryo
OluÅŸturulma Tarihi: Nisan 21, 2004 13:43

Kıbrıs'ta 24 Nisan Cumartesi günü yapılacak referandumlarda halklar, çözüm konusunda son sözlerini söyleyecek. Doğu Akdeniz Üniversitesi'nin, Arı Hareketi'nin desteğiyle değişik kesimlerden temsilcileri biraraya getirerek oluşturduğu Kıbrıs Platformu, referandumlardan çıkabilecek sonuçlara ilişkin rapor hazırladı.

Haberin Devamı

SENARYO 1: KKTC'DEN EVET, GKRY'DEN EVET

Bu rapor uyarınca, her iki taraftan da ''evet'' sonucunun çıkmasının Türk tarafı için siyasi ve ekonomik yararlarından baÅŸlıcaları ÅŸunlar:Â

- Kıbrıs'ın hem Rumların hem de Türklerin ortak yurdu haline gelmesiÂ
- Merkezi devlette siyasi eÅŸitliÄŸin saÄŸlanacak olmasıÂ
- Uluslararası hukuka dahil olmaÂ
- AB üyeliÄŸiÂ
- BelirsizliÄŸin sona ermesi nedeniyle Kıbrıs'ta siyasi, ekonomik ve psikolojik anlamda iyileÅŸme beklenmesiÂ
- Dünyanın diÄŸer çatışmalı bölgeleri için olumlu örnek oluÅŸturulmasıÂ
- Siyasi, sosyal ve insani ambargoların kalkmasıÂ
- Türkiye'nin AB ile müzakerelere baÅŸlama konusunda elinin güçlenmesiÂ
- Yerli ve yabancı yatırımcılar için olumlu yatırım ikliminin oluÅŸacak olmasıÂ
- Türk tarafının fiziki ve sosyal altyapısını geliÅŸtirebilmek içinAB fonlarından yararlanabilecek olmasıÂ
- Vergi politikalarındaki uyumlaÅŸtırma çalışmaları sonucunda kayıtdışı ekonominin kayda alınabilecek olması.Â

Haberin Devamı

Kıbrıs Platformu'nun hazırladığı raporda, her iki taraftan da ''evet'' çıkmasının Türk tarafı için siyasi ve ekonomik sakıncaları ise ÅŸu ÅŸekilde sıralanıyor:Â

- Pek çok KKTC vatandaşının, yıllardır yaÅŸadıkları evlerini terk ederek baÅŸka yerlere taşınacak olmasıÂ
- Rumlara oranla, uluslararası tanınmışlığı bulunan bir devleti yönetme konusundaki bilgi ve tecrübe eksikliÄŸinin, belli zafiyetlere yol açma riskiÂ
- Kurucu devlette çalışacak kiÅŸilerle, federal devlette çalışacak olanlar arasında ekonomik farklılıkların ortaya çıkacak olmasıÂ
- Bankacılık sektöründe, iki yıllık geçiÅŸ sürecinin ardından önemli kayıplarla karşılaÅŸma riskiÂ
- Tahsis arazilerdeki mali sorumluluÄŸun Kıbrıs Türk devletinde olacak olması nedeniyle, kamu maliyesi açısından ciddi sorunlarla karşılaÅŸma riskiÂ
- Turizm ve diÄŸer ekonomik tesislerin AB standartlarında olmaması nedeniyle baÅŸlangıçta bu sektörlerde de kayıpların beklenmesiÂ
- Mal ve hizmet dolaşımının serbestleÅŸmesiyle, rekabet gücü yüksekolmayan iÅŸletmelerin zor durumda kalma olasılıkları.Â

SENARYO 2: KKTC'DEN EVET, GKRY'DEN HAYIR ÇIKMASI

Haberin Devamı

KKTC'de ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nde (GKRY) 24 Nisan'da yapılacak referandumların bir diÄŸer olası sonucu da KKTC'den ''evet'', GKRY'den ise ''hayır'' yanıtlarının alınması.Â

DoÄŸu Akdeniz Ãœniversitesi'nin toplumun farklı kesimlerinden temsilci ve yetkilileri bir araya getirerek oluÅŸturduÄŸu Kıbrıs Platformu, referandumlardan çıkabilecek dört farklı sonucu deÄŸerlendirdiÄŸi raporunda, bu seçeneÄŸin Türk tarafı için siyasi ve ekonomik anlamda olumlu sonuçlarını ÅŸu ÅŸekilde belirtiyor:Â

- DoÄŸrudan uçuÅŸlar, ihracat sertifikaları, posta iÅŸlemleri ve dış yatırımlar konusunda yeni açılımların ortaya çıkabilecek olmasıÂ
- KKTC'nin AB'nin çeÅŸitli fonlarından sivil toplum düzeyinde yararlanabilecek olmasıÂ
- Türkiye'nin AB ile müzakerelere baÅŸlaması konusunda olumlu bir hava yaratılması.Â

Haberin Devamı

Raporda, KKTC'nin ''evet'', GKRY'nin ''hayır'' demesi durumunda Türk tarafı için doÄŸabilecek sakıncalara iliÅŸkin tespitler de ÅŸu ÅŸekilde:Â

- Adada tam bir barışın saÄŸlanamamasının yaratabileceÄŸi siyasi istikrarsızlık riskiÂ
- Uluslararası toplumun konuya iliÅŸkin ilgisinin azalması tehlikesiÂ
- KKTC ile GKRY arasında son dönemde baÅŸlayan iliÅŸkiler ve güven ortamının zedelenmesi olasılığı.Â

Raporda, ikinci senaryonun gerçekleÅŸmesi durumunda, KKTC'nin ve Türkiye'nin özellikle AB nezdinde diplomatik giriÅŸimlerini yoÄŸunlaÅŸtırması gerektiÄŸi de vurgulanıyor.Â

SENARYO 3: HER İKİ TARAFTAN DA HAYIR YANITININ ÇIKMASI

DoÄŸu Akdeniz Ãœniversitesi'nin raporunda, her iki taraftan da ''hayır'' yanıtının gelmesinin Türk tarafı için olumlu ve olumsuz yönlerini ÅŸu ÅŸekilde belirtiyor:Â

Olumlu yönler;Â

Haberin Devamı

- Barış süreci uzamakla birlikte, her iki taraf açısından önerilen modelin rasyonel olarak incelenmesi, toplumlar tarafından benimsenmesi ortaya çıkabilir. Farklı çözüm araÅŸtırılmasına yol açılabilirÂ
- Bireyler davranışlarını Annan planındaki mülkiyet düzenlemeleri çerçevesinde düzenleyebilirlerÂ
- Annan planında öngörülen mülkiyet rejimine geçiÅŸte yaÅŸanabilecek servet kaybı maÄŸduriyeti önlenebilir.Â

Sakıncalar;

- Siyasi izolasyon devam edebilirÂ
- Türkiye, AB sürecinde zorluklarla karşılaÅŸabilirÂ
- KKTC hükümetinde sıkıntılar yaÅŸanabilirÂ
- Mal-mülk konusundaki belirsizlikler nedeniyle yatırımlar durabilirÂ
- Bankacılık ve finans sektöründe sıkıntılar olabilir.Â

Haberin Devamı

Raporda, bu senaryonun hayata geçmesi durumunda, KKTC ile Türkiye arasındaki siyasi yakınlaÅŸmanın devam edeceÄŸi, Kıbrıs Rum kesiminin ABüyesi olması nedeniyle, Kuzey Kıbrıs'ın Güney Kıbrıs'a entegrasyonu yönündeki baskıların artabileceÄŸi de belirtiliyor.Â

SENARYO 4: GKRY'DEN EVET, TÜRK TARAFINDAN HAYIR ÇIKMASI

KKTC'de ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nde (GKRY) 24 Nisan'da yapılacak referandumların bir diÄŸer olası sonucu da GKRY'den ''evet'', Türk tarafından ise ''hayır'' sonucunun çıkması.Â

Bu rapor uyarınca, GKRY'den ''evet'', Türk tarafından ''hayır'' yanıtlarının alınmasının Türk tarafı için sonuçları, ÅŸu ÅŸekilde sıralanıyor:Â

- Kıbrıs, Kıbrıs Cumhuriyeti kimliÄŸiyle AB üyesi olur, KKTC kesiminde Topluluk müktesebatı uygulanmazÂ
- Annan planı hukuken yok kabul edilir, Kıbrıs sorunu tamamen AB kapsamına girerÂ
- Türkiye AB sürecinde sorunlarla karşılaÅŸabilirÂ
- 1 Mayıs'tan sonra Kıbrıslı Türkler AB vatandaşı olma hakkı kazanır, kimlik ikilemi doÄŸar, ekonomik güçlükler dikkate alındığında kiÅŸisel çıkış arayışları artarÂ
- KKTC'nin dünya ekonomisinin dışında kalma süreci hız kazanırÂ
- Adadaki Türk askeri varlığı, Türkiye ile AB arasında yeni bir sorun kaynağı olabilir.Â

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!