İncirlik NATO'nun gündeminde olacak

Türkiye ile Almanya arasında uzun süredir yaşanan gerilim, Almanya'nın İncirlik'ten çekilmesi seviyesine gelmesi, konunun uluslararası platformlarda büyük yankı bulmasına neden oldu. Brüksel'de bugün düzenlenecek NATO zirvesinde de bu konunun tartışmaya açılması bekleniyor. 

İNCİRLİK KRİZİ

Türkiye ile Almanya arasında İncirlik konusunda yaşanan krizde son günlerde adı sıkça duyulan Awacs keşif uçakları da zirvenin gündeminde olacak. Türkiye'nin İncirlik'te konuşlu Alman askerlerini ziyaret etmek isteyen Alman milletvekillerine izin vermemesi üzerine Almanya'da askerlerin İncirlik'ten çekilmesi ve Konya'da görev yapan AWACS uçaklarındaki Alman personelin geri çağırılması tartışmaları patlak vermişti. NATO'ya bağlı AWACS uçaklarının personelinin üçte birini Alman ordu mensupları oluşturuyor. NATO misyonu dahilinde Türkiye'den havalanan AWACS'lar güçlü radarlarıyla havadan Suriye ve Irak'taki hedeflerin görüntülerini çekiyor, ancak savaş uçaklarını hedefe yönlendirmek gibi muharip misyonlar üstlenmiyor. NATO zirvesinde AWACS'ların uçuş sürelerinin uzatılması ve uçuş trafiğinin koordinasyonunda kullanılmaları yönündeki planlar masaya yatırılacak.

SAVUNMA HARCAMALARI

NATO ülkeleri 2014 yılında düzenlenen zirvede, on yıl içinde savunma harcamalarının GSYİH'nın yüzde 2'si düzeyine yükseltilmesi kararı almıştı. Ancak başta Almanya olmak üzere pek çok üye ülke bu hedefin uzağında. Almanya'nın savunma harcamaları yıllardır GSYİH'nın yüzde 1,2'sinde seyrediyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın NATO'yu 'demode bir ittifak' olarak tanımlayıp ABD'nin müttefiklerin güvenliğini finanse etmeye devam etmeyeceği mesajı vermesinin ardından Avrupalı müttefikler üzerindeki baskı arttı. Amerikan yönetimi NATO zirvesi öncesi yaptığı açıklamada, müttefik ülkelerden yüzde 2 hedefine somut olarak nasıl ulaşacaklarına dair ulusal harcama planı hazırlamalarını istedi. Ancak bu planların oluşturulma sürecinde ortak kriterler getirilmemiş olması, ülkelerin hareket alanını genişletiyor. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, kaynağın İttifak'ın gerçekten ihtiyaç duyduğu askeri teçhizata harcanmasını ve ülkelerin NATO misyonlarına gerçek anlamda katılmasını sağlamak istiyor. Stoltenberg, üye ülkelerin planlarını yıl sonuna kadar hazırlamalarını talep etti.

TERÖRLE MÜCADELE

Trump yönetimi, NATO'nun terör ve DEAŞ'a karşı mücadelede çok daha fazla rol oynaması gerektiği görüşünde. Suriye ve Irak'ta DEAŞ'le mücadele için oluşturulan uluslararası koalisyona 28 NATO üyesi ayrı ayrı dahil olmasına rağmen, NATO İttifak olarak koalisyonda yer almıyor. ABD öncülüğünde 2014 yılında oluşturulan DEAŞ karşıtı koalisyona toplam 68 ülke dahil. ABD, NATO'nun koalisyona resmen dahil olmasını isterken, bazı NATO ülkeleri Arap ülkelerinin olumsuz tepki göstermesi endişesiyle çekimser davranıyor. Zirve öncesinde bu konuda karar hala çıkmış değil. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg zirve öncesinde yaptığı açıklamada, "pek çok" üyenin NATO'nun koalisyona katılmasına sıcak baktığını, ancak çekinceleri olan ülkeler nedeniyle tartışmaların devam ettiğini belirtti. Bu konuda çekinceleri bulunan ülkelerin başını Fransa ve İtalya'nın çektiği belirtiliyor. NATO, AWACS keşif uçakları ve Iraklı askerlerin eğitimi misyonlarıyla IŞİD'e karşı savaşa dolaylı yollardan destek veriyor.