Kıbrıs'taki İngiliz üsleri Brexit masasında
Güncelleme Tarihi:
AB'den ayrılma süreci işleyen İngiltere, Kıbrıs'la Brexit sonrası dönem için müzakerelere başladı. İngiltere, iki askeri üssü aracılığıyla Ada topraklarının yüzde 3'ünde egemenlik haklarına sahip.
Britanya'nın AB'den ayrılma süreci (Brexit) çerçevesinde İngiltere ile Kıbrıs Cumhuriyeti'ni temsilen Rum yönetimi arasında görüşmeler Çarşamba günü Brüksel'de başladı. Müzakerelerin başlıca konusu Ada'daki iki İngiliz üssünün durumu.
İngiltere üsleri yoluyla Kıbrıs'ta sadece garantör değil "egemen" devlet statüsünde. Toplamda Ada'nın yüzde 2.76'lık bölümünü oluşturan Ağrotur (Akrotiri) ve Dikelya'daki üsler, "egemen İngiliz üsleri" statüsüne sahip ve İngiliz hukukunun geçerli olduğu İngiliz toprağı sayılıyor. Yaklaşık 254 kilometrekarelik alana yayılan iki üste yaklaşık 3 bin İngiliz askerinin görev yaptığı tahmin ediliyor.
Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Soyalp Tamçelik, Kıbrıs'ın Britanya'nın Ortadoğu ve Uzakdoğu'daki üslerine geçiş güzergahı işlevi gördüğünü ve eskiden İmparatorluk Yolu olarak adlandırıldığını hatırlatarak "Bu iki üssün konumlandırması çok önemli. Biri Ortadoğu'nun tam karşısında, diğeri Mısır kanalının karşısında. Demek ki İngiliz aklı burada stratejik bir akılla idame ettirmiş. Nitekim 1960 hukukunda üsler konusundaki hakların devredilemeyeceği, hakların zaman dilimiyle sınırlandırılamayacağı ve ebedi müddette gideceği görüşünden hareket edilmiştir" diyor.
"BREXİT ÜSLERİ ETKİLEMEZ"
Kıbrıs'ın güneyinin Kıbrıs Cumhuriyeti'ni temsilen 2004 yılında AB üyesi olmasıyla Kıbrıs ve İngiltere arasında AB müktesebat hukukunu dışarıda bırakan ve İngiltere'nin üslerdeki egemenlik hakkını teyit eden yeni bir anlaşma yapıldığını belirten Tamçelik, bu nedenle Brexit'in İngiliz üslerinin statüsü konusunda bir değişikliğe yol açmasının beklenmediğine dikkat çekiyor.
AB, üsler konusunda Britanya ile ayrı görüşmeler yürütmesi için Kıbrıs yönetimine yeşil ışık yakmış ve Britanya ile Kıbrıs arasında varılacak anlaşmanın, Birlik ile İngiltere arasındaki Ayrılma Antlaşması'na dahil edileceğini bildirmişti. Ancak İngiltere'nin Ada'daki varlığının AB'yi ve Kıbrıs yönetimini aşan küresel bir boyutu da bulunuyor.