Hatemi: Reform sözümü tutacağım

İran'da Mayıs'taki seçimleri ezici çoğunlukla kazanan ve önceki gün dini lider Ali Hamaney'nin onayı ile cumhurbaşkanlığı görevini Rafsancani'den resmen devralan "ılımlı" lider Muhammed Hatemi dün mecliste yemin ederek resmen göreve başladı. Hatemi mecliste yaptığı konuşmada halka ‘‘Verdiğim bütün sözleri tutacağım'' diye güvence verdi.

Reform mesajları veren Hatemi döneminin başlaması dolayısıyla dünyanın dikkati bir kere daha İran'a yöneldi. Avrupa'nın en ciddi gazetelerinden Le Monde'a göre, Hatemi ilk iş olarak İran'ın içinde bulunduğu yalnızlıktan çıkması için çaba gösterecek. Hatemi'nin öncelikleri arasında Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri'yle ilişkileri geliştirmek de var.

İran Meclisi önünde yemin ederek cumhurbaşkanlığı görevine başlayan Muhammed Hatemi İran halkına güvence verdi. Hatemi, dün Meclis'te yaptığı konuşmada ‘Seçim öncesi size verdiğim sözlerin hepsini tutacağım' dedi.

Hatemi'nin değişimden yana programına 21 milyon oy vererek cumhurbaşkanı seçen İran halkı şimdi ‘Hatemi'ye sözlerini tutturmazlar. O çok akıllı ama, muhafazakarlar onu çalıştırmaz' endişesini yaşıyor. Hatemi'nin halktan başka desteğinin olmadığını düşünen seçmenleri, sözlerini yerine getirirse iktidarının fazla süremeyeceği korkusunu taşıyorlar. Hatemi, dünkü yemin konuşmasında halkın bu endişelerini gidermeye çalıştı. İran'da muhafazakarlar ve değişimden yana olanlar arasındaki kutuplaşma ve gerginlik giderek artarken, Hatemi islam devriminin de anayasasını koruyacağına Kuran üzerine el basarak and içti. Klasik yeminden sonra 45 dakika süren cesur bir konuşma yaptı. Hatemi, muhafazakar cephenin en önemli kalesi olan meclise ‘Halk ne derse o olur' mesajını verdi.

Hatemi konuşmasında, halkın yönetimde söz sahibi olması gerektiğini; ancak maddi ve manevi huzuru olan bir toplumda dinin yayılabileceğini; düşüncelerin kısıtlanmasına, ayrımcılığa, yoksulluk ve adaletsizliğe karşı olduğunu; adalet olmadan ilerlemenin yoksulluk getireceğini; yargı, yürütme ve yönetimin halkın isteklerini yerine getirmesi gerektiğini ve dünyanın her yanındaki İranlıların haklarını koruyacağını söyledi.

2 hafta içinde yeni kabine listesini meclise sunması beklenen Hatemi'nin hükümetinde liberal kesime ağırlık vereceği söyleniyor. Kabinede ilk kez bir kadın cumhurbaşkanı yardımcısı olarak yer alacak. Eski başbakan Mir Hüseyin Musabi'nin eşi Zahra Rahnavar'ın bu görevi üstleneceğine kesin gözüyle bakılıyor. 13 yıldır dışişleri bakanlığını yapan Ali Ekber Velayeti'nin de değişeceği belirtiliyor. Seçimlerde Hatemi'ye destek vermeyen Velayeti'nin yerine İran'dan BM'deki temsilcisi Harrazi'nin gelmesi bekleniyor.

ÖNCELİK TÜRKİYE

Batı'nın en saygın yayın organlarından Fransız Le Monde gazetesi İran'ın yeni Cumhurbaşkanı Hatemi'nin dış politikada en büyük önceliği Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye vereceğini bildirdi. Hatemi'nin İran'da izleyeceği politikalar ve reformlar konusunu ele alan Le Monde ılımlı görüşleriyle tanınan yeni İran Cumhurbaşkanı'nın öncelikle Körfez ülkeleri ve Irak ile sorunları çözmek, Türkiye ve Orta Asya Cumhuriyetleri ile ilişkileri geliştirmek için çaba sarfedeceğini, daha sonra da yakın doğu ve Asya'ya yöneleceğini belirtti.

Yeni dönemde dışarıya açılması beklenen Hatemi'nin AB ülkeleriyle ilişkileri geliştirmesinin, öncelik vereceği dış politika konuları arasında 3'ncü sırada yer aldığını kaydeden gazete, bu sıralamada her zaman olduğu gibi ABD'nin en sonda yer aldığını bildirdi.

TAHRAN NOTLARI

Gençler coşkuyla kutladı

Hatemi döneminin ilk günü kendisine büyük destek veren gençler tarafından coşkuyla kutlandı. Akşam Tahran sokaklarına çıkan gençler yeni başlayan Hatemi dönemini şarkılarla ve pasta dağıtarak kutladı. Sanatçı ve aydınlar çeşitli toplantılar düzenledi.

Dün yayınlanan gazetelerde uzlaşma ve Hatemi'ye destek çağrıları yer aldı. Gazeteler meclisin sorumlu davranarak kabineyi onaylaması gerektiğini belirttiler. Kayhan gazetesi ‘‘Gün uzlaşma günü. Hatemi'nin işi kolay değil. İnşallah başarır'' yorumunu yaptı. Tehran Times gazetesi, ‘‘Halkın Hatemi'ye açtığı kredi işlemeye başladı. İlk hedef yoksullukla mücadele'' başlığını kullandı. Iran News ise, ‘‘Halkın gözü Hatemi'de. Uygar bir yaşantı istemek herkesin hakkı'' dedi. Hatemi'nin yemin töreninde İran'daki dini azınlıkları temsilen Ermeni, Yahudi ve Hıristiyan din adamları da gösterişli giysileriyle meclis sıralarında yer aldı. Dev bir kristal avize, işlemeli tavanlar, mavi zemin üzerine bordo halılar ve koltuklarla Şah döneminin ihtişamını taşıyan meclis salonunun her köşesi rengarenk çiçeklerle bezendi.