Güncelleme Tarihi:
İran'ın güneyindeki sahada 22, 23 ve 24'üncü fazlarda TPAO'ya gaz çıkarma yetkisini "ihale yapmaksızın" veren mutabakat zaptı çerçevesinde, gazın çıkarılıp satılmasına ilişkin süreçte İran'ın "buyback" ihale yöntemi uygulanacak.utabakat zaptında yer aldığı şekliyle, "TPAO ve diğer şirketler", sözkonusu alanda gaz çıkaracak. Ancak çıkardıktan sonra gazı İran'a satacak. İran alış rakamı olarak "makul" bir kar payı verecek. TPAO, bu gazı Türkiye'ye getirmek ya da başka bir ülkeye satmak isterse önce İran'dan geri satın alacak. Böylece TPAO'nun maliyeti yükselecek. Dolayısıyla Türkiye, sunulduğu gibi büyük indirimle İran gazını alamayacak.
TÜRKMENİSTAN TARAF DEĞİL
TPAO'nun gaz çıkarması, İran gazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya aktarılması ve Türkmen gazının getirilişinin yer aldığı mutabakat zaptında, "detaylarda çalışılacaktır" ibaresinin yer aldığı öğrenildi. Ayrıca, görüşmelerde Türkmenistan'ın taraf olarak yer almadığı bildirildi. Türkmenistan taraf olarak bu niyet beyanına katılmadığı için, mutabakat zaptında önemli bir zayıf taraf meydana geldiği kaydedildi. Rusya'nın bölgedeki etkinliği ve son dönemde Türkiye'nin dahil olduğu projelere etkisi göz önüne alınınca, mutabakat zaptındaki zayıf halkanın sorun yaratacağı yorumları yapıldı. Mutabakat zaptının Türkmenistan'a ilişkin bölümünün başarısını, İran ile bu ülke arasında yürütülecek görüşmeler belirleyecek.
İRAN MEVCUT GAZA İNDİRİMİ YİNE KONUŞMADI
Mutabakat zaptı imzalanması ile son bulan görüşmelerde İran tarafına, halen yürüyen tahkim süreci ve Türkiye'nin indirim talebi de soruldu. Ancak İran tarafının, yine konuyu görüşmeden kapattığı öğrenildi. Buna karşın Türkiye, tahkim-fiyat pazarlığı sürecindeki en önemli kozu olan Avrupa'ya transit geçiş konusunu, yeni pazarlık masasına dahil etti. Böylece Türkiye, miktar ve kalite sorunu yaşadığı İran doğalgazında, mevcut sözleşmede en önemli kozunun etkisini zayıflattı.