Fransız bakandan İran kararına sert tepki: Amerika’nın tebaası mıyız

ABD Başkanı Donald Trump’ın, 12 yıllık diplomatik çabanın ürünü olan İran nükleer anlaşmasından çekilme kararı almasına Avrupa’dan verilen tepkiler giderek sertleşmeye başladı. Temas trafiği ve karşı önlem arayışları da hızlandı. Bu çerçevede Fransa, ABD’nin yaptırımlarını etkisiz kılacağını düşündüğü bir dizi önlemi Avrupa Birliği Komisyonu’na önermeye hazırlanıyor. Karşı önlem önerileri üzerinde çalışıldığını Fransız Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire duyurdu. Fransa’nın, ilk adım olarak, 1996’da ABD’nin Küba’ya uyguladığı ve bu ülkeyle iş yapan üçüncü ülkeleri hedef alan yaptırımları etkisiz kılmak için hazırlanan düzenlemenin bugüne uyarlanmasını önermesi bekleniyor. Bu düzenleme Avrupalı şirketlerin yaptırımları görmezden gelmesine ve yabancı mahkemelerin yaptırımları temel alarak verdiği kararların Avrupa tarafından tanınmamasına olanak sağlıyordu. Le Maire, Fransız medyasına yaptığı açıklamada, Avrupa’nın ABD yönetiminin, ‘dünyanın ekonomi polisi’ rolü oynamasını kabul etmemesi gerektiğini belirtti. Le Maire, “ABD’nin kararlarına itaat eden, pantolonunun paçasına yapışan tebaa mı olmak istiyoruz yoksa ekonomik çıkarlarımız var, İran ile ticareti sürdüreceğiz mi demek istiyoruz” ifadelerini kullandı. Le Maire ay sonunda Alman ve İngiliz mevkidaşlarıyla bir araya gelerek atılabilecek ortak adımları ele alacaklarını söyledi.

MERKEL-PUTİN GÖRÜŞMESİ
Son dönemde ABD’ye yönelik tavrını net şekilde sertleştiren Almanya Başbakanı Angela Merkel ise anlaşmanın ne kadar süre hayatta tutulabileceğinin belirsiz olduğunu ifade etti. Merkel, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüştü. Görüşmenin ana gündem maddesini İran anlaşması ve Trump’ın tek taraflı çekilme kararı oluşturdu. Görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, iki liderin anlaşmada kalınmasının bölgesel ve uluslararası güvenlik açısından öneminin altını çizdikleri belirtildi. İran anlaşması, Merkel’in 18 Mayıs’ta Moskova’ya yapacağı ziyaretin de en önemli gündem maddeleri arasında yer alacak.

İRAN’A YENİ YAPTIRIMLAR
Trump’ın İran’la anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran yönetimine karşı yeni Amerikan yaptırımları devreye girdi. ABD, İran Devrim Muhafızları Ordusu’yla bağlantıları olduğu gerekçesiyle altı kişi ve üç kurumu yaptırım listesine ekledi. ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, yaptırımların hedefinde Devrim Muhafızları’na milyonlarca dolar aktaran ve grubun ‘zarar veren faaliyetlerine fon sağlayan’ kişileri olduğunu söyledi. ABD’nin kararıyla beraber Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de, yaptırım listesindeki İranlılarla ve şirketlerle iş yapılmasını yasakladı. Mnuchin, açıklamasında “İran rejimi ve Merkez Bankası, İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun, bölgedeki vekil gruplarını silahlandırmak, mali destek vermek dâhil, şer faaliyetlerini finanse etmek için BAE’deki kuruluşlara erişimi istismar etmiştir” ifadelerini kullandı.

KRİZ GÜNLÜĞÜ
İRAN: İSRAİL’E CESARET VERİYORLAR
İRAN’dan İsrail’in Suriye’de çarşambayı perşembeye bağlayan gece yaptığı hava saldırısıyla ilgili ilk resmi açıklama geldi. İran Dışişleri Sözcüsü Bahrem Kasımi, “İran, Suriye’ye yönelik saldırıları güçlü şekilde kınıyor. Uluslararası toplumun sessizliği İsrail’in saldırganlığını cesaretlendiriyor. Suriye kendisini savunmak için her hakka sahip” dedi. İranlı sözcü, İsrail’in Suriye’de uydurma nedenlerle saldırılar düzenlediğini de savundu. İranlı bakanın açıklamasında kendi tesislerinin vurulduğuna dair bir ifade olmadı. İsrail, Suriye’deki İran hedeflerinin vurulduğunu belirtmişti.

İRANLI İMAMDAN İSRAİL’E TEHDİT
TAHRAN cuma imamı Ayetullah Ahmed Hatemi, İsrail’in İran’a yönelik bir saldırıya kalkışması durumunda Tel Aviv ve Hayfa’nın yerle bir edileceğini söyledi. Hatemi, İran’ın nükleer silah üretme hedefi olmadığını ancak füze kapasitesini her gün daha da ileri seviyeye taşıdığını belirterek, “İsrail bir delilik yapmaya kalkarsa Tel Aviv ve Hayfa’yı yerle bir ederiz” tehdidinde bulundu.

LİEBERMAN’DAN ESAD’A: ‘İRANLILARI KOV’
İSRAİL’in aşırı sağcı savunma bakanı Avigdor Lieberman, dün İsrail ordusunun işgali altındaki Golan Tepeleri’ne giderek Suriye’ye tehdit içerikli mesajlar gönderdi. İsrail’in Suriye’deki İran askeri varlığından rahatsızlığını dile getiren Lieberman, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’a “İranlıları dışarı at” diye seslendi.

RUSYA, ŞAM’A S-300 GÖNDERMİYOR
Rusya Devlet Başkanı’nın dış ülkelerle askeri işbirliğinden sorumlu yardımcısı Vladimir Kojin, Suriye’ye S-300 hava savunma sistemleri sevkıyatı konusunun gündemde olmadığını açıkladı. Uluslararası basın, açıklamanın İsrail Başbakanı Netanyahu’nun hafta arası Moskova’da yaptığı görüşmeler sonrasına denk gelmesine işaret etti.