CIA iÅŸkence raporunu açıklıyor

2004'e kadarki uygulamaları da kapsayacağı belirtilen CIA raporuyla, eski BaÅŸkan George Bush döneminde yapılanlar yeniden tartışmaya açılacak. Â

İnsan hakları grupları, Bush'un "terörle savaş" adını verdiği politikası kapsamında, terör zanlısı olarak görülen çok sayıda kişinin CIA tarafından gizli gözaltı merkezlerine nakledildiğini ve bu kişilerin işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını belirtiyorlar.

Amerikan gazetelerine bakılırsa, bugün açıklanması beklenen rapora göre, gözaltına alınan kişileri korkutmak için tabanca kullanılarak tutukluya bir kişinin idam edildiği izlenimi veren sahte infazlara başvurulmuş; sorgu sırasında korkutmak amacıyla elektrikli matkap kullanılmış.

Oysa, George Bush yönetiminin, terörle mücadeleyi büyük tartışmalar yaratan şekilde yorumladığı sırada bile, zanlıları 'ölüme yakın olduğu' algısı ile korkutarak ağır psikolojik baskı ve acıya yol açılması yasadışı sayılıyordu.

Rapor başta karartılmıştı

CIA Baş Müfettişinin terör zanlılarının alıkonması ve sorguya çekilmesi sırasındaki uygulamaları inceleyen rapor 2004 yılında yazılmıştı.

Rapor ilk olarak geçen yıl kamuoyuna açıklanmış, ama bu son derece muğlak bir şekilde yapılmıştı.

Raporun çok büyük bölümü gizli tutulmuş, raporun içeriğini ortaya koyan sayfalar kısmen karartılmış, giriş ve sonuç bölümleri de kamuoyuna açıklanmamıştı.

Yine karartılmış bir sayfada, sadece "gelişmiş sorgulama teknikleri" ve "basınçlı suyla boğucu teknik" gibi ifadeler görülebiliyor.

Şimdi ise, Amerikan yönetimi, söz konusu raporun büyük bir kısmını kamuoyuna açıklayacak.

SoruÅŸturma tavsiyesi

Bu arada, New York Times gazetesinin haberine göre, ABD Adalet Bakanlığı çoğu Irak ve Afganistan'da gerçekleşen on kadar işkence vakasıyla ilgili soruşturmanın yeniden açılmasını tavsiye edecek.

Bu vakalar, CIA başmüfettişi tarafından Adalet Bakanlığı'na gönderilen, ancak daha sonra kapatılan vakaların yaklaşık yarısı.

New York Times'in açıklamalarına yer verdiği bir CIA Sözcüsü, Adalet Bakanlığı'nın soruşturmaların yeniden açılması tavsiyesinin henüz kendilerine ulaşmadığını söyledi.

Sözcü, "Dava açılıp açılmaması kararını Adalet Bakanlığı savcıları dikkatli bir incelemenin ardından aldı. Bu tür iddiaları Adalet Bakanlığı'nın dikkatine sunan da CIA'in kendisidir" diye konuştu.

Bush yönetiminin bu alandaki politikasını tersine çeviren soruşturmaların yeniden açılması tavsiyesi Adalet Bakanı Eric Holder'a gönderildi.

Holder'ın, CIA görevlilerinin, iddia edildiği gibi işkence yöntemlerine başvurup başvurmadığını incelemek üzere bir savcı atanması konusunu düşündüğü kaydediliyor.

Adalet Bakanı'nın soruşturmaların yeniden açılması yönünde karar vermesi bekleniyor.

Böyle bir karar CIA ve özel güvenlik şirketleri çalışanlarının yargılanmasına giden yolu açabilir.

Kararın aynı zamanda, Başkan Barack Obama'nın Bush yönetimi sırasında kullanılan sorgu yöntemleriyle ilgili sorunları geride bırakma arzusu açısından sorun yaratabileceği belirtiliyor.

Yeni sorgu ekibi

Öte yandan, Washington Post gazetesinin haberine göre Obama, önemli terör şüphelilerini sorgulamak üzere yeni bir birim kurulmasını onayladı.

Önemli Şüphelileri Sorgulama Birimi adı verilecek ekibin, istihbarat ve güvenlik uzmanlarından oluşması bekleniyor.

Birimin Federal Soruştuma Bürosu FBI'ın çatısı altında çalışması, ancak Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından denetleneceği belirtiliyor.

Bu şekilde, Beyaz Saray'ın da birimin yönetimini doğrudan gözetebileceği kaydediliyor.