Avrupa Birliği’nde Türkiye ikilemi
Güncelleme Tarihi:
CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan’ın hafta başı Brüksel’de Avrupa Birliği yetkilileriyle yaptığı görüşmeler alınan sonuçlardan çok yarattığı algıyla tartışılıyor. Bir AB yetkilisinin ziyaret için “Hem çok iyi hem de çok kötü zamana denk geldi” demesi durumu özetleyen bir niteliğe sahip.
Mülteci sorununu çözmek için tartışmasız bir şekilde Türkiye’nin işbirliğine ihtiyaç duyan AB’nin ‘acil karar beklentisi’ dikkate alındığında bu ziyaretin zamanlamasının iyi olduğunu söylemek mümkün. Ziyaretin Türkiye’de başta basın özgürlüğü olmak üzere gerileme yaşandığının tüm AB yetkilileri tarafından dile getirildiği bir ortamda yapılması ise Brüksel’i zorda bıraktı. Türkiye ile olası bir mülteci anlaşmasının ‘ölü doğmasına’ neden olmamak için AB kurumlarının tepe yönetimi ziyaretin odağına basın özgürlüğü gibi ‘sorunlu’ unsurları yerleştirmekten kaçındı.
İŞBİRLİĞİ İHTİYACI: 9 Eylül’de ziyaret ettiği Ankara’da basın özgürlüğü ve Hürriyet’e saldırı gibi konularda eleştirel tavır takınan Brüksel’de ise sessiz kalan AB Konseyi Donald Tusk, Türkiye konusunda yaşanan durumu “dramatik bir ikilem” olarak niteledi. “Türkiye’ye ihtiyacın açık olduğu” vurgusunu güçlü şekilde yapan AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker’in Erdoğan’a verdiği mesajlar konusunda da net yorum yapmaktan kaçınan yetkililer, “AB’nin tutumunu yansıtan gerekli mesajlar iletildi” diyor. Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmesinde “basın ve ifade özgürlüğü söz konusu olduğunda başında bulunduğu kurumu frenlemesinin mümkün olmadığı” mesajıyla, “Endişeleri dikkate alın” telkinini iletti.
POZİSYONLARDA DEĞİŞİKLİK YOK: Bir AB yetkilisi bu kilit isimlerin sergilediği yaklaşımın, ‘ihlallere ve kötüye gidişe göz yumulduğu’ şeklinde algılanmaması gerektiğini belirterek, “Aday ülkeler için ilkeler ve kurallar bellidir ve bunların duruma göre değişmesi söz konusu değildir” dedi. Bir başka yetkili de “Ankara’ya yönelik mesajlar daha önceki temaslarda ve açıklamalarda net şekilde iletildi. Pozisyonumuzda herhangi bir değişiklik yok” ifadelerini kullandı.
RAPORA DİKKAT ÇEKİCİ ERTELEME
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretiyle bağlantılı olarak dikkat çeken bir başka unsuru da Türkiye’nin yıllık AB karnesi olarak görülen ve 14 Ekim’de yayımlanması öngörülen İlerleme Raporu’nun 21 Ekim’e ertelenmesi oluşturuyor. AB Komisyonu’nun ertelemenin, “belgenin 15-16 Ekim’de yapılacak mülteci krizi odaklı zirvenin gölgesinde kalmasının engellenmesi” amaçlı olduğunu belirtiyor. AB Zirvesi’nde, Brüksel’de Erdoğan’a sunulan eylem planı konusunda karar alınmak istenmesi ve sert içerikli bir raporla “kaza yaşanmasına” neden olunmasından çekinilmesinin ertelemeyi getirdiği kulislerde yoğun şekilde dile getiriliyor.