Ankara'da Boğaz seferberliği

Boğazlardan geçişler yeniden düzenleniyor. Boğazlarla ilgili yeni Önlemler Paketine göre, bilgisayar kontrollü radar tesisi en kısa sürede kurulacak, yetersiz kalan itfaiye etkili hale getirilecek, çekici romörk sayısı arttırılacak.

Ankara, petrol tankerlerinin geçiş yolu olacak Boğazlar üzerinde giderek artan uluslararası baskıyı göğüsleyebilmek için Dışişleri Bakanlığı ve Denizcilik Müsteşarlığı'nın katılımıyla, geniş kapsamlı bir çalışma başlattı.

Kafkas ve Ortaasya petrollerinin dünya piyasalarına çıkması için şu anda ‘‘tek geçiş yolu olma'' niteliğini taşıyan Boğazlardan geçişler yeniden düzenleniyor. Eylül ayının ilk haftalarında kamuoyuna ilan edilecek bu çalışmanın başlıca unsurları şunlar: Uluslararası kamuoyunun tepkilerinden kaçınmak için, öncelik ‘‘Boğazlarda güvenliğin tam olarak sağlanmasına'' verilecek. Bu amaçla geçen yıl hazırlıklarına başlanan ancak, ANAYOL iktidarının sona ermesiyle yarıda kalan yeni Önlemler Paketi tekrar gündeme geldi. Paket, Boğazlar Tüzüğü'nde öngörülen teknik altyapının tamamlanmasını öngörüyor. Buna göre, bilgisayar kontrollü radar tesisi en kısa sürede kurulacak, zaman zaman yetersiz kalan itfaiye etkili hale getirilecek, çekici romörk sayısı arttırılacak.

700 MİLYON SİGORTA

Önlemler Paketi çerçevesinde, Boğaz güvenliği için gelişmiş ülkelerde bulunan benzer bölgelerdeki uygulamaları benimsenmesi de öngörülüyor. İlk adım olarak iki yasa üzerinde çalışılıyor. Koruma ve Tazmin Sigortası Yasası, Boğazlardan geçen gemilerin üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlarının karşılanması için, yeterli ve geçerli bir mali sorumluluk güvencesi verilmesi şeklinde açıklanıyor.

Boğazlarda bir gemi battığı takdirde, yarattığı kirliliğin temizlenmesi için bu kaynaktan yararlanılacak. Türk gemilerinin ABD'ye gidebilmesi için 700 milyon dolarlık sigortası olması gerekiyor. Acil Önlem Planı Yasası ise Boğazlardan geçen gemilerin tehlike anında Boğazlar İdaresi'ni yetkili kılan bir belge vermesini öngörüyor. Böylece İdare, çarpışma halinde itfaiye ya da kurtarıcı çağırmak gibi önlemleri alabilecek. Maliyet Koruma ve Tazmin sigortasından karşılanaca

Türkiye'nin 1994'de yürürlüğe koyduğu Boğazlar Tüzüğü'nün uygulamada aksayan bazı teknik yönleri değiştirilecek. Yetkililer bu değişikliklerin tüzüğün değişmesi yolunda yapılan uluslararası baskıyla ilgisi olmadığını belirttiler.

ANKARA'DAN UYARI

Ankara, bir süre önce Boğazlar Tüzüğü'nün Türk tezlerine aykırı bir şekilde değiştirilmesini öngören bir rapor hazırlayan Uluslararası Denizcilik Örgütü IMO'ya, siyasi tavır takınamayacağı yolunda uyarıda bulundu. Raporda, tüzüğün daha büyük tonajlı tankerlerin geçişlerine hiç bekletilmeden ve tanker kaptanı tek yetkili kılınarak izin verilmesi yönünde düzeltilmesi istenmişti. Ankara, IMO raporunu destekleyerek, ilk kez Boğazlar konusunda Türkiye karşısında tutum olan Washington'u da uyardı. Amerikalı yetkililerle yapılan görüşmelerde, ‘‘Sizin kendi karasularınızda seyrü sefer ve çevre güvenliği için aldığınız önlemleri bizim Boğazlarda almamamızı istemeniz büyük bir çelişkidir'' dendi. Boğazlardan petrol geçirmek isteyen dev Amerikan şirketlerinin lobi faaliyetlerinin, ABD'nin tutum değiştirmesinde büyük etkisi olduğu öğrenildi.

Ankara'da yapılan çalışmalarda Boğazlar konusunda sorunu olan tüm ülkelerle görüşülmesi ve ‘‘Boğazlardan petrol geçirtmem'' gibi radikal tutum ve söylemlere itibar edilmemesine karar verildi. Hürriyet'e bilgi veren bir yetkili ‘‘Hiçbir ülkenin ticari menfaatini engellemek gibi bir politikamız yok. Herkes ile konuşuruz, sorunlarını tartışırız ve çözmeye çalışırız'' dedi.