Ankara-Atina hattında yeni dönemin şifreleri
Güncelleme Tarihi:
Yorgo KIRBAKİ / ATİNA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 27, 2010 00:00
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın 30 Ekim tarihli mektubu ile ona yanıt veren Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu’nun yanıtı ikili ve bölgesel ilişkilerle ilgili önemli ipuçları veriyor.
Mektuplar yeni bir dönemi işaret ederken pek çok konunun masaya yatırılacağının gösteriyor. İşte karşılıklı mektuplardaki önemli noktalar:
- Ortak noktalar
* İki başbakan da anlaşmazlıkların çözümü için siyasi iradeye sahip olduklarını vurguladılar. Erdoğan “Dostça ortaklık istiyoruz”, Papandreu da “Yunanlılar ve Türkler işbirliği yaparsa istikrarlı bir güç olup dünyaya örnek teşkil edebiliriz” dedi.
* Erdoğan’ın, Türkiye’nin İtalya ve Suriye ile yaptığı gibi bir yol haritasının belirlenmesi amacıyla Yunanistan’a da “üst düzey işbirliği konseyi” oluşturulması önerisine Papandreu “önemli” dedi.
* Erdoğan’ın Papandreu ile görüşmeleri önerisine Yunanistan Başbakanı “Atina’ya davet” ile olumlu cevap verdi.
* İki Başbakan da Ege’de yeni güven artırıcı önlemler alınmasında mutabık.
* Karşılıklı mektuplarda karşılıklı övgüler dikkat çekti. Erdoğan, Papandreu’nun liderliğini övdü, Dışişleri Bakanı’yken Türk-Yunan ilişkilerine sağladığı katkıyı vurguladı. “Dostça ortaklık istiyoruz” dedi. Papandreu, iki ülkenin de çıkarına parlak bir gelecek hazırlayabileceklerini belirtti, “Yunanlılar ve Türkler işbirliği yaparsa istikrarlı bir güç haline gelebiliriz. Tüm dünyaya örnek teşkil edebiliriz” diye vurguladı.
* İki başbakan da yasadışı göçe karşı ortak mücadelede kararlı.
* Atina “şartlı” da olsa AB’de Türkiye’ye desteğini güçlendirecek.
* İki ülke Balkanlar, Ortadoğu, Kafkaslar’da işbirliğine gidecek.
- ‘Diyaloğa açık’ kısım
* Erdoğan, Ege anlaşmazlıklarından sıralama yapmadan bahsetti. Papandreu sadece Ege Kıta Sahanlığı sınırlarının belirlenmesi sürecinden söz etti. Sonuca ulaşmaması halinde Lahey Adalet Divanı’na birlikte gidilmesini önerdi. Türkiye’nin imzalamadığı Uluslararası Deniz hukuku Sözleşmesi ilkelerinin esas alınmasını istedi. Papandreu yine de diğer Ege anlaşmazlıkları için diyaloga kapıyı tamamen kapatmadı. “Çözümsüz tüm meselelerin halledilmesinden” söz etti.
* Erdoğan Türkiye ve Yunanistan’daki azınlıkların ihtiyaçları bulunduğunu, sorunların çözümünün kendileri için misyon oluşturmasını önerdi.
* Papandreu, Türkiye’nin Rum azınlık ve Fener patrikhanesine karşı yükümlülüklerini yerine getirmesine büyük önem verdiğini belirtti. Batı Trakya Türk azınlığı hakkında ise “dini, kültürel ve etnik köken farkı gözetmeksizin tüm Yunan vatandaşlarının insan haklarına saygı gösterilmesinin Yunan devleti ile bizzat kendi sorumluluğu olduğunu” vurguladı.
- Farklı noktalar
* Erdoğan Atina’dan şikayet etmezken Papandreu, Türkiye’nin Ege’de henüz sınırları belirlenmemiş bölgelerde araştırmalar yapmasının, TBMM’nin Yunanistan’ın karasularını genişletmesi halinde bunu savaş sebebi (casus belli) sayacağına ilişkin kararı ve savaş uçaklarının adalar üzerindeki alçak uçuşlarının “ilişkilerin gelişmesine hiç yardımcı olmadığını” belirtti.
* Erdoğan Kıbrıs konusunda çözüm için Türk tarafını teşvik ettiğini, Atina’dan Rum tarafını teşvik etmesini istedi.
- Ortak noktalar
* İki başbakan da anlaşmazlıkların çözümü için siyasi iradeye sahip olduklarını vurguladılar. Erdoğan “Dostça ortaklık istiyoruz”, Papandreu da “Yunanlılar ve Türkler işbirliği yaparsa istikrarlı bir güç olup dünyaya örnek teşkil edebiliriz” dedi.
* Erdoğan’ın, Türkiye’nin İtalya ve Suriye ile yaptığı gibi bir yol haritasının belirlenmesi amacıyla Yunanistan’a da “üst düzey işbirliği konseyi” oluşturulması önerisine Papandreu “önemli” dedi.
* Erdoğan’ın Papandreu ile görüşmeleri önerisine Yunanistan Başbakanı “Atina’ya davet” ile olumlu cevap verdi.
* İki Başbakan da Ege’de yeni güven artırıcı önlemler alınmasında mutabık.
* Karşılıklı mektuplarda karşılıklı övgüler dikkat çekti. Erdoğan, Papandreu’nun liderliğini övdü, Dışişleri Bakanı’yken Türk-Yunan ilişkilerine sağladığı katkıyı vurguladı. “Dostça ortaklık istiyoruz” dedi. Papandreu, iki ülkenin de çıkarına parlak bir gelecek hazırlayabileceklerini belirtti, “Yunanlılar ve Türkler işbirliği yaparsa istikrarlı bir güç haline gelebiliriz. Tüm dünyaya örnek teşkil edebiliriz” diye vurguladı.
* İki başbakan da yasadışı göçe karşı ortak mücadelede kararlı.
* Atina “şartlı” da olsa AB’de Türkiye’ye desteğini güçlendirecek.
* İki ülke Balkanlar, Ortadoğu, Kafkaslar’da işbirliğine gidecek.
- ‘Diyaloğa açık’ kısım
* Erdoğan, Ege anlaşmazlıklarından sıralama yapmadan bahsetti. Papandreu sadece Ege Kıta Sahanlığı sınırlarının belirlenmesi sürecinden söz etti. Sonuca ulaşmaması halinde Lahey Adalet Divanı’na birlikte gidilmesini önerdi. Türkiye’nin imzalamadığı Uluslararası Deniz hukuku Sözleşmesi ilkelerinin esas alınmasını istedi. Papandreu yine de diğer Ege anlaşmazlıkları için diyaloga kapıyı tamamen kapatmadı. “Çözümsüz tüm meselelerin halledilmesinden” söz etti.
* Erdoğan Türkiye ve Yunanistan’daki azınlıkların ihtiyaçları bulunduğunu, sorunların çözümünün kendileri için misyon oluşturmasını önerdi.
* Papandreu, Türkiye’nin Rum azınlık ve Fener patrikhanesine karşı yükümlülüklerini yerine getirmesine büyük önem verdiğini belirtti. Batı Trakya Türk azınlığı hakkında ise “dini, kültürel ve etnik köken farkı gözetmeksizin tüm Yunan vatandaşlarının insan haklarına saygı gösterilmesinin Yunan devleti ile bizzat kendi sorumluluğu olduğunu” vurguladı.
- Farklı noktalar
* Erdoğan Atina’dan şikayet etmezken Papandreu, Türkiye’nin Ege’de henüz sınırları belirlenmemiş bölgelerde araştırmalar yapmasının, TBMM’nin Yunanistan’ın karasularını genişletmesi halinde bunu savaş sebebi (casus belli) sayacağına ilişkin kararı ve savaş uçaklarının adalar üzerindeki alçak uçuşlarının “ilişkilerin gelişmesine hiç yardımcı olmadığını” belirtti.
* Erdoğan Kıbrıs konusunda çözüm için Türk tarafını teşvik ettiğini, Atina’dan Rum tarafını teşvik etmesini istedi.