Gergin bekleyiş
Güncelleme Tarihi:
Papa ve Avrupa Parlamentosu’nun Ermeni soykırımından bahseden açıklamalarının ardından Washington’da gergin bir bekleyiş başladı. Obama’nın 24 Nisan açıklamasından önce Beyaz Saray ilk kez bu kadar sessiz. Erivan’daki törene gidecek Amerikan delegasyonunun da Çavuşoğlu’nun temaslarından önce açıklanması bekleniyor.
TÜRKİYE ve ABD arasındaki ikili ilişkilerde uzun süredir devam eden derin farklılıkların üzerine, şimdi 1915 olaylarının 100’üncü yıldönümü sayılan 24 Nisan’da ABD Başkanı Barack Obama’nın yayınlayacağı başkanlık bildirisinde ‘soykırım’ deyip demeyeceği baskısı eklendi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun pazartesi başlayacağı Washington’daki kritik resmi temaslarından önce haftaya cuma Erivan’da gerçekleşecek anma törenlerinde ABD’yi temsil edecek delegasyonunun kimlerden oluşacağı sorusu, meseleyi Türk tarafı için gergin bir bekleyişe dönüştürdü.
Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç, Papa’nın 12 Nisan’daki pazar ayininden beri bu yüzden günde 18 saat mesai yapıyor. Kongre ve Yönetim nezdinde görüşmeler yürütüyor. Türk tarafı, Kongre’de daha rahat. Ancak diplomatik kaynakların ifadesiyle yönetim tam bir karakutu. Önceki yıllarda Başkan Obama’nın 24 Nisan bildirisinde ‘soykırım’ ifadesini kullanıp kullanmayacağı konusunda daha öngörülebilir olan durum, bu sene yerini umut kırıcı bir belirsizliğe bıraktı.
obama gider mi
Bir de 1915 olaylarının yıldönümü dolayısıyla Erivan’da yapılacak anma törenleri için Beyaz Saray’ın belirleyeceği delegasyon konusu var ki, Türk tarafı bildiri ve delegasyonu bir paket olarak görüyor. Ankara, o gün Gelibolu’da düzenlenecek Çanakkale törenleri konusundaki beklentilerini ise aşağı çekmiş durumda. Erivan’daki ABD temsilinin Gelibolu’dakinden daha yüksek olacağı Türk tarafınca kabullenildi. Hesaplar, Gelibolu’da ABD’yi temsilen sadece Büyükelçi John Bass’in bulunacağı üzerine kuruldu. Yine de, Erivan’a da Amerikan-Ermenistan ilişkilerinde yaşanan çalkantılar, bölgenin Rusya’nın güdümünde olması gibi sebeplerden ABD Başkanı, Başkan Yardımcısı ya da Dışişleri Bakanı’nın gitmeyeceği yönünde bir görüş oluştu. Ermeni iddiaları konusunda akademik çalışmaları da bulunan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power’ın gideceği tahmini öne çıktı.
‘Soykırım’ derse
Ankara, şu sırada ABD Başkanlığı’nın 24 Nisan’da yayınlayacağı bildirinin dilini Erivan’a kimin gideceğinden daha çok önemsiyor. Çünkü bu durum hukuki sonuçlar doğurabilir. Ankara için “mükemmel senaryo” Obama’nın bu sene de ‘soykırım’ demekten kaçınması. Peki derse? O zaman da bu kelimeyi hangi bağlamda geçireceği önem kazanıyor. Olayları doğrudan ‘soykırım’ olarak nitelendirmesi en istenmeyen. Papa Françesko gibi “yaygın görüşe göre soykırım” demesi de aynı ölçüde Türk-Amerikan ilişkilerini krize sokacak bir ifade olarak görülüyor. Ancak Papa’nın formülünü uygularsa, o cümlenin başına “Bizim bu konuda resmi bir pozisyonumuz yok ama…” diye bir ifade eklemesinin ise kaygıları giderebileceği belirtiliyor.