BM’den Türkiye'ye 278 tavsiye

BİRLEŞMİŞ Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi Evrensel Periyodik İnceleme Mekanizması (EPİM) Çalışma Grubu’nun Ocak ayında gerçekleştirilen 21. Oturumu’na ilişkin yayınlanan taslak raporuna göre Türkiye; ikinci tur incelemesinde kendisine yöneltilen 278 tavsiye ve eleştirinin 153’ünü kabul ettiğini bildirdi, 46’sını zaten hayata geçirmiş olduğunu belirtti, 27’sini reddetti, 52’si hakkında ise hâlâ pozisyon belirtmedi.

Basın özgürlüğü vurgusu

278 tavsiyenin tamamının yer aldığı raporda Türkiye’ye en çok eleştirinin ifade ve basın özgürlüğü alanlarında geldiği görülüyor, Türkiye’nin pozisyonunu açıklaması beklenen tavsiyeler arasındaysa “internet yasasının ifade özgürlüğünü garanti altına alacak şekilde değiştirilmesi, anti-terör yasasının değiştirilmesi” gibi tavsiyeler ön plana çıkıyor.

Yanıtlar haziran’a kadar

Türkiye’nin BM İnsan Hakları Konseyi’nde Haziran ayında kabul edilecek rapor için Haziran ayına kadar tüm cevaplarını bildirmesi gerekiyor. BM’ye üye 193 ülkenin insan hakları karnesinin tek tek ele alındığı EPİM sürecinde, 28 Ocak 2015’te Cenevre’deki Türkiye oturumu sırasında 116 ülke söz alarak Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’a sorularını ve eleştirilerini yöneltmişti.

Türkiye’nin pozisyonunu açıklamadığı tavsiyeler

Türkiye’nin pozisyonunu açıklaması beklenen tavsiyeler arasında “internet yasasının ifade özgürlüğünü garanti altına alacak şekilde uluslararası ve Avrupa standartlarına uygun şekilde değiştirilmesi” ve anti-terör yasasının gazetecilerin hapis cezası almasına neden olacak şekilde kullanılmaması yönünde tavsiyelerin çokluğu dikkat çekiyor. Türkiye’nin Haziran ayına kadar pozisyonunu açıklaması gereken 52 tavsiye arasında; terörle mücadele yasasında reform yapılması, Aleviler için zorunlu din dersinin bitirilmesi gibi tavsiyeler de ön plana çıkıyor.

Güney Kıbrıs ve Suriye’nin tavsiyelerini reddettik

Türkiye’nin reddettiği öneriler arasında ise en fazla Türkiye’nin tanımadığı Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nden gelen tavsiyeler yer aldı. Yunanistan’ın “Ekümenik patrikliğe uygun bir yasal kişilik temin edin” tavsiyesiyle Suriye’nin “Uluslararası organize suç grupları dahil olmak üzere terörist grupların hareketini önlemek için sınırlarınızı etkili bir şekilde kontrol edin” tavsiyeleri de Türkiye’nin reddettiği öneriler arasında dikkat çekti.

İnsan kaçakçılığı ve kadına şiddetle ilgililere kabul

Türkiye’nin desteklediği ve kabul ettiği 153 öneri arasında insan kaçakçılığı ve kadına karşı şiddetle mücadeleye ilişkin öneriler dikkat çekti. Türkiye’nin desteklediği tavsiyeler arasında “İnsan kaçakçılığıyla mücadele ve kurbanların korunması konusunda yasa tasarısının sonlandırılması sürecini hızlandırmak”, “Kadına karşı şiddet ve özellikle aile içi şiddet suçu işleyenlerin yargılanması ve cezalandırılması konusunda mevcut kanunlardaki değişikliklerin planlanmasını teşvik etmek” gibi maddeler ön plana çıkıyor.

İpek YEZDANİ