Döviz ve faiz yılbaşına kadar hareketli

MERKEZ Bankası, önce ihale tutarlarını indirdi, daha sonra da alım ihalelerini tümüyle kaldıracağını açıkladı ama döviz fiyatlarındaki artış durmuyor.Bankacılar, dövizde hareketli bir döneme girildiği görüşünde birleşiyorlar. Döviz fiyatlarının artışı konusunda çok çeşitli görüşlerin öne sürüldüğünü hatırlatan bankacılar, fiyatlardaki artışta asıl nedenin, 'Piyasadaki döviz arzının kurutulması' olduğunu söylüyorlar.Merkez Bankası'nın geçen ay çok yüklü müdahaleler yapıp, ardından ihale miktarını artırarak piyasadaki döviz fazlasını emdiğini hatırlatan bankacılar, 'Şimdi küçük alım rakamları, Tüpraş, Botaş alımları olduğu haberleri bile döviz fiyatlarını hemen harekete geçiriyor' dediler.Dolayısıyla döviz piyasasındaki hacmin daraldığını ve fiyatların hareketli bir döneme girdiğini kaydeden bankacılar, yılbaşına kadar bu dönemin sürmesini bekliyorlar.Yaz aylarında döviz fiyatları düşerken, döviz arz ve talebinde mevsimsel etkilerin tartışıldığını hatırlatan bankacılar, bu dönemde de söylendiği gibi: Eylül ayı sonunda arz fazlasının sona ereceği, Ekim ayında belki başabaş noktaya gelineceği, Ekim'den sonra ise döviz talebinin artık döviz arzından daha yüksek olacağının zaten bilindiğini söylediler. Mevsimsel olarak ithalatın arttığı bir döneme girildiğini, turizmde döviz girişinin durduğunu kaydeden bankacılar, dolayısıyla zaten mevsimsel etkinin kaçınılmazı olduğunu kaydettiler.Bu arada yabancıların kağıt satıp döviz alarak geri döndükleri yolundaki haberler de piyasada tartışılıyor. Bazı bankacılar Londra'daki bankaların Ekim sonu, Kasım sonu gibi kendilerine özgü hesap kapatma dönemleri olduğunu belirterek, şimdi bunlardan bazılarının karlarını realize ederek, bilançolarını hazırlama dönemine denk geldiğini belirtiyorlar.Bazı bankacılar ise Londra'daki bankaların hesap kapatma dönemlerinin kesin dönemler olmadığını, fırsat olduğu takdirde bu dönemler göz önüne alınmadan alım satımların devam edeceğini söylediler. Bu yorumu yapan bir bankacı, şu anda yabancı satışı olduğunu ama bunun hesap kapatma dönemleri nedeniyle olmadığını, yeterince kár yaptıklarını gördükleri için çıktıklarını kaydetti.YABANCI DÖVİZE DÖNDÜ Son günlerde kağıt faizlerinin yükselmesi de yabancıların kağıt satıp dövize döndüklerinin bir kanıtı olarak gösteriliyor. Bazı bankacılar ise yabancı bankaların yaptıkları işlemlerin tümüyle yabancı yatırımcılara mal edilmemesi gerektiğini, yabancı bankaların içerideki yatırımcıların işlemlerine de aracılık ettiklerinin gözden kaçırılmaması gerektiğini hatırlatıyorlar.Bu arada bazı bankacılar, opsiyonlu alım satımların yani bankaların yaptıkları türev işlemlerin de bu harekette etkili olduğu görüşündeler. Kur ve faizlerin belli noktaları aşması halinde ek alımların gündeme geldiğini, dışarıdan kullanılan dövizlere verilen teminatların bu suretle artırılmak zorunda kalındığını bunun da yukarı hareketi hızlandırdığını söylüyorlar.Bir bankacı ise 'Bence bilançolarda gözükmüyor ama çoğu banka açıkta ve küçük hareketler bile açık kapama telaşını artırıyor. Bunun hareketleri hızlandırdığını sanıyorum' dedi.Öte yandan bir bankacı, fon yöneticilerinin tek tek ülkelere bakmadan toplu harekete girdiklerini hatırlatarak, Brezilya ve Rusya kağıtlarında bir tedirginlik görüldüğünü, diğer gelişmeke olan ülkelerde görülen bu hareketin özellikle eurobond'larda satış getirebileceğini hatırlattı. Döviz ve faizdeki hareketliliğe rağmen, 'bir kırılma noktası yaşanmadığı' konusunda hemen hemen tüm bankacılar hemfikir. Bu hareketin bir ölçüde normal olduğunu kaydeden bankacılar, büyük özel bankaların aşırı hareketlere göz yummayıp frenleyeceklerini tahmin ediyor. Buna karşılık bazı bankacılar bu frene güçlü hareket halinde fazlaca güvenmiyorlar.Burada önemli olanın 'iyi ve hassas yönetim' olduğunu kaydeden bankacıların büyük bölümü, önemli hatalar yapılmadığı ya da siyasi olarak büyük bir kargaşa çıkmaması halinde, bu hareketin normalleşeceğini, aşırı hareketlere yol açılmayacağı görüşündeler.Ancak enflasyon hedefi ve bütçenin tümüyle düşük kur ve faize bağlı olduğu da unutulmamalı.