Doğan Hızlan: Yallah Mozart

Doğan HIZLAN

Sevgili Şermin Sarıbaş gazetedeki odama girdi, benden müsaade istedi, müzik setime yaklaştı, bir CD koydu.

Mozart'ın 40.Senfoni'sinin bildik melodileri yankılandı...

Arkasından sanki bir başka parça karışmış gibi Arapça bir şarkı.

CD'nin kapağını görünce biraz şaşkınlık geçirdim:

Mozart Mısır'da.

Mısır Kralı Thamos diye bir operası vardı, ona bir saygı nişanesi miydi?

Mozart Mısır'da'yı dinledikçe, iyimser tahminlerim iflas etti.

Saraydan Kız Kaçırma ile başlıyor, sonra bir başka ülkenin müziği ile devam ediyordu.

Sihirli Flüt'ün ünlü tipi Papageno'nun aryasına ünlü bir Mısır şarkısı karışıyor, dünya ses kardeşliği içinde -bana zaman zaman zoraki bir dostluk gibi geldi - ikisi de sesini duyuruyor.

Bazı parçalar bana birer nazire gibi geldi. Avusturyalı bir dehaya başka bir ülkeden cevap geliyordu.

Mozart'ın başına ilk kez gelmiyor bu.

Yıllar önce Hurşit Yenigün Grubu da 40.Senfoni'yi Mozart Karşılaması adıyla bize dinletmişlerdi. Ses belleğim beni yanıltmıyorsa, bu senfoninin bir kaç mezürü kanunla çalınmıştı.

Bach'ın besteleri üzerine geleneksel Gabon müziğinin melodileri karıştırılmıştı.

***

MOZART'ın müziğinin herkese açık olduğunu savunurum. Öylesine bozulmayan bir mayası vardır ki, değişiklikler onun yüceliğini artırır. Mozart Mısır'da, iki açıdan bakıp değerlendirebileceğim bir CD.

İyimser gözlüğümü takınca, Mozart böyle de olabilir kararına varıyorum. Mısırlılar Mozart'ı dinleyince esin perileri onlara bunları getiriyor diyebilirim.

İyimserliğimi Polyanna'cılıktan Mankafa Poldi derecesine yükselterek -ya da alçaltarak- bütün müzikleri, ses renklerine açık Mozart, Mısır müziğini dinleseydi belki de böyle besteler yapabilirdi yargısı bile bana pek rahatsız edici gelmiyor.

Sert, tutucu bir dinleyici kimliğime bürünüp, Mozart kaftanımı giyince - alaturkayı bilen bir besteciydi - doğrusu taviz veremem.

Sihirli Flüt'ü, Requiem'i bu haliyle dinlemeyi ona olan sevgim ve saygım önler, içim götürmez.

Klasik müziğin kurallarına meydan okuyan bu küstahlığa isyan edebilirim.

İkisi de bir tahtevaralli gibi gidip geliyor, hassas terazinin kefeleri bunu kabul etmiyor.

Mozart Mısır'da CD'si fikrini ortaya atan iki sivri akıllının adlarını vereyim:

Hughes de Courson ve Ahmed el Magrıbi. CD'nin şirketi de Virgin Classics.

Adları verdim ki, moda alışkanlıkla, belki tanderlerinizi veya takdirlerinizi bildirirsiniz diye.

***

SİZ siz olun Mozart Mısır'da'yı dinlemeden, yüce dehaya ihanet yüzünden bunu yapanları lanetlemeyin, bütün yüzyılların en büyük dehasının müziğinde Arabın yalellisinin ne işi var demeyin.

Çünkü sevgili Mozart, bağışlayıcıdır. Üstelik buna kıs kıs gülerek saraylarda da çalmaya başlayabilirdi.