Doğan Hızlan: Sanatın işlevi insan haklarıdır

Doğan HIZLAN

Birleşmiş Milletler, 10 Aralık'ı Dünya İnsan Hakları günü olarak kabul etti.

Türkiye'de de SODEV önderliğinde 60 kadar sivil örgüt, İnsan Hakları 2000 haftası düzenledi.

Yedi gün sürecek etkinliklerin merkezi Tepebaşı'ndaki TÜYAP salonu.

İşlenecek, tartışılacak konuların başında ‘‘İnsan Hakları Bağlamında Kültürel Haklar, İnsan Hakları Eğitiminde Sanatın İşlevi’’ yer alıyor.

SODEV'in (Sosyal Demokrasi Vakfı) koordinasyon görevini üstlendiği projenin Düzenleme Kurulu'nda Aydın Cıngı, Ercan Karakaş, Zafer Kıraç, Erol Kızılelma, Beral Madra, Özdem Petek yer alıyor.

Proje koordinatörü Vecdi Sayar.

Hafta dolayısıyla, fotoğraf, karikatür sergileri açılacak, değişik sahnelerde oyunlar oynanacak, sempozyumlarda sanat ve insan hakları ilişkisi enine boyuna tartışılacak.

Haftanın en ilgi çekici etkinliği bence, Beral Madra'nın küratörü olduğu 'Bir Labirent Sergisi'.

Serginin sloganı şu:

Veritas Omnia Vincit (Hakikat Herşeyin Üstesinden Gelir).

Yirmi dört sanatçının katıldığı serginin amacı şöyle özetleniyor:

‘‘Projemiz insan hakları temasını işleyen sanat yapıtlarının üretilmesini özendirmeyi ve bu üründen geniş kitlelere ulaştırılmasını hedeflemektedir.’’

* * *

İNSAN Hakları.

Gazetelerde, dergilerde sık sık gündeme gelen, çoğumuz için de ancak sıcak olaylarda tartıştığımız, düşündüğümüz bir kavram.

Oysa çağdaş kültürün en önemli unsuru.

Sanatın da bu hakları yaygınlaştırması açısından en önemli işlevi üstlenmesi olağan ve üstleniyor da.

Karikatürler, oyunlar, sergiler bazen bildiğinizin çağrışımını yapacak sizde.

Onun ötesinde, insan hakları kavramına bir derinlik kazandıracaklar.

Sanat her kavrama boyut kazandırır. Özellikle insan hakları gibi, insan olma onurunu topluma öğreten de sanattır.

Üstelik sanat, edebiyat tarihi, sanatçıların, yazarların bunu kazanabilmek için verdiği mücadelelerin örnekleriyle doludur.

Bir roman kahramanı, küçük bir hikayedeki bir tip, bir dize, sayfalarca yazılmış insan hakları bilgisinden daha etkileyici ve bellekte kalıcıdır.

Hiç kuşkusuz bu hafta boyunca, hepimiz bu konuyu yeniden hayatımızın gündemine sokmalıyız.

Sanat eserinde onun izlerini aramalıyız.

Okuduklarımızı, okuyacaklarımızı bir de bu kavram açısından değerlendirmeliyiz.

* * *

İNSAN HAKLARI haftası, sanat aracılığı ile bu kavramı tekrar sorgulamanızı sağlayacak.