Dış politikada kritik yıl

Türkiye'nin dış politikası açısından 2004, son derece kritik bir yıl olacak. AB ile üyelik müzakerelerini baÅŸlatmayı dış politikasında baÅŸlıca amaç ilan eden AKP hükümeti için en büyük riskin, AB hedefine ulaÅŸabilmek için Kıbrıs'ta bir uzlaşıyı saÄŸlarken AB'den tarih almamak olacağına dikkat çekiliyor. AB'den Aralık 2004'da müzakere tarihini alabilmek için 2003 yılında reform sürecine büyük hız veren AKP hükümeti, bir yandan gerçekleÅŸtirilen reformların uygulanmasını saÄŸlamak, diÄŸer yandan da, Aralık 2004'deki AB Zirvesi'nde olumlu bir kararın çıkmasını engelleyecek Kıbrıs'taki tıkanıklığı çözmek için kollarını sıvayacak.ANNAN'I Ä°KNA ETMEK AB'nin ÅŸart koÅŸtuÄŸu siyasi kriterlere uymak amacıyla yargı bağımsızlığı, toplantı, ifade ve din özgürlükleri ve kültürel haklar gibi konulara ağırlık vereceÄŸi belirtilen AKP hükümeti, tüm zorluklara karşın Türk tarafının Kıbrıs'a iliÅŸkin yeni bir pozisyonunu belirleyerek BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ı yeniden müzakereleri baÅŸlatmaya ikna etmeye çalışacak.  Annan'nın Türk tarafınca verilen güvenceler yeterli görüp müzakereleri yeniden baÅŸlatmaya yanaÅŸması halinde "Kıbrıs Cumhuriyeti"nin AB'ye resmen gireceÄŸi 1 Mayıs öncesi tam bir anlaÅŸma saÄŸlanmazsa bile, Türk tarafının "uzlaÅŸmaz, masadan kaçan" taraf imajını yıkmak için belirli bir mesafenin alınmak için çaba gösterilecek. TARÄ°H ALMAMA RÄ°SKÄ° Ancak Kıbrıs'ta ilerleme saÄŸlamak için verilmesi kaçınılmaz görünen tavizlere raÄŸmen Aralık'ta AB'den tarih alınmaması olasılığı, AKP hükümeti için ciddi bir risk oluÅŸturacak. AB diplomatları, Kıbrıs'taki çözümün Aralık'taki zirvede olumlu bir kararın alınmasını kolaylaÅŸtıracağını ancak bu konuda kesin bir güvencenin verilmesinin mümkün olmadığını savunuyor. AB'nin en ağırlıklı ülkelerden Almanya ve Fransa'da özellikle saÄŸ çevrelerde Türkiye'nin üyeliÄŸine giderek artan bir tepki gösterilmesi de AKP hükümetinin iÅŸinin ne kadar zor olduÄŸunu ortaya koyuyor.ABD Ä°LE Ä°LÄ°ÅžKÄ°LERÄ°N SEYRÄ° Kıbrıs konusunda gerek ABD, gerekse AB'den daha büyük baskılara hedef olması beklenen Türkiye ile ABD arasındaki iliÅŸkilerin 2004 yılında göstereceÄŸi seyir de büyük önem taşıyacak. 2003'te Irak nedeniyle ABD ile iliÅŸkilerde büyük deprem yaÅŸayan Türkiye, BaÅŸbakan Tayyip ErdoÄŸan'ın Ocak sonunda Washington'a yapacağı ziyaret sırasında krizin etkilerini silme çabalarını sürdürecek. IRAK'IN YAPISI SORUN YARATACAK 2003'de olduÄŸu gibi 2004'da da Irak, Türk-ABD gündeminde çok ağırlıklı bir konu olacak. Kuzey Irak'taki PKK/KADEK varlığını yok etmek için 2003 yılının ikinci yarasında Bush Yönetimiyle masaya oturan Türkiye'nin, gerek PKK sorunu, gerekse Iraklı Kürtlerin siyasi amaçlarının frenlenmesi konusunda Washington'dan tam istediÄŸi destek saÄŸlaması büyük önem taşıyacak. Iraklı Kürtlerin ABD'den etnik bir federasyonun çerçevesinde çok geniÅŸ bir özerkliÄŸi elde etme kararlılığının Ankara'da ciddi sıkıntı yaratacağına kesin gözüyle bakılırken, Türkiye'nin Irak'taki yeniden yapılandırılmasındaki rolüne iliÅŸkin soru iÅŸaretleri bir süre daha devam edebileceÄŸi düşünülüyor. TERÖRLE MÃœCADELE GÃœNDEME DAMGA VURACAK 2003 yılının son aylarında El Kaide ile baÄŸlantılı büyük terör eylemleriyle tanışan Türkiye'nin 2004 dış iliÅŸkileri gündeminde uluslararası terör ile mücadele baÅŸlıca bir yer iÅŸgal edecek. Bu çerçevede baÅŸta ABD ile olmak üzere, uluslararası terörün hedefi olan çeÅŸitli ülkelerle yakın iÅŸbirliÄŸi yapılacak. Terörle mücadelenin BaÅŸbakan ErdoÄŸan'ın Ocak sonundaki Washington ziyareti sırasında çok ağırlıklı bir gündem maddesini oluÅŸturacağı belirtiliyor.BORU HATTI BÄ°TECEK MÄ°? Bakü-Tiflis Ceyhan boru hattı yapımını tamamlamaya çalışılacağı 2004 yılında, son bir yılda Türk cumhuriyetleriyle iliÅŸkilerinde saÄŸlanamayan ilerlemeyi kaydetmek için özel bir çaba harcanıp harcanacağı merak konusu olacak.  OrtadoÄŸu'daki durum alarm verici boyutlara ulaşırken Filistinler ve Ä°srail ile olan iyi iliÅŸkilerin sayesinde geçmiÅŸte barış sürecinde "kolaylaÅŸtırıcı" bir rol oynayan Türkiye'nin 2004 yılında bulunduÄŸu pasif konumundan çıkabilmesine pek ihtimal verilmiyor.Â