Devlet 30 milyon TL destek verdi 12 şirket fazla sütü ’toz’ yapacak

TARIM ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, süt fiyatlarındaki düşüşün önlenmesi amacıyla, piyasadaki fazla sütün çekilerek devlet desteğiyle süt tozu ürettirilmesi uygulamasının başladığını açıklandı. Bu amaçla süt tozu üzeren 15 firmadan 12’siyle anlaşma sağlandı. Buna göre, bu firmalara ürettirilen süt tozu Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında süt tozu ithal etmek isteyen firmalara satılacak. Aradaki fiyat farkını da devlet karşılayacak.

30 milyon TL kaynak

Süt üretiminin artmasına karşın talebin düşmesi nedeniyle litrede 40 kuruşa kadar gerileyen süt fiyatlarının, besicinin üretime devamını sağlayacak şekilde dengelenmesi için, devlet ilk kez kaynak ayırarak müdahale etme kararı aldı. Bu amaçla 30 milyon lira kaynak ayrıldığını hatırlatan Eker, devletin ilk kez süt sektöründe fiyat hareketlerine müdahale etmek, besiciyi korumak için bu yöntemi kullandığını vurguladı.

Kararname 14 Nisan’da çıktı

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 14 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlanan Hayvancılığın Desteklenmesi Kararnamesi’nde süt fiyatlarının dengelenmesini sağlamak amacıyla yapılacak müdahalelerde kullanılmak üzere, kaynak ayrılması öngörüldü. Kaynağın kullanılması esaslarını düzenleyen uygulama tebliği, 30 Nisan’da Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanırken, bu amaçla 30 milyon liralık ödeneğin kullanılması planlanıyor.

Uzun süredir bekliyorduk

Sütaş Genel Müdürü Muharrem Yılmaz, dünyanın bütün ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de süt gibi bir konuda piyasayı düzenlemek gerektiğini belirterek, "Bu destek, uzun yıllardır mücadelesini sürdürdüğümüz bir konuydu" dedi. Yılmaz, şöyle konuştu: "Türkiye’de fiyat istikrarını sağlayacak araçlar olmadığı için çok büyük problemler yaşadık. Hem üretici, hem sanayici çok acı çekti. Nihayet böyle bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu fark edildi. Süt tozu yurtdışında bizden ucuzsa, bu, o ülkelerde fiyat istikrarını sağlamak için uyguladıkları sübvansiyonlardan kaynaklanıyor. Türkiye’ye Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında süt tozu ithal etme izni bulunan çikolata, puding, bisküvi üreticileri 17-18 bin ton ithalat yapıyor. Bunun 10 bin tonunu iç piyasaya çevirmek için 30 milyon lira kaynak gerekiyordu. Artık bu firmalar ihtiyaçları olan süt tozlarını içerden alacaklar."

17 bin ton süt tozu ithal ediliyor

TARIM ve Köyişleri Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 200 bin ton süt tozu üretimi kapasitesine karşın, yılda ortalama 30 bin ton üretim yapılıyor. 17 bin ton da ithal ediliyor. Yurtdışında süt ve süt tozu fiyatlarının düşüklüğü nedeniyle, firmalar, süt fiyatlarının litrede 40 kuruşa kadar düşmesine karşın süt tozu üretimini tercih etmiyor. Yetkililer, özellikle Japonya’nın Ukrayna’dan süt tozu ithalatına tedbir koymasından sonra Avrupa’da süt tozunun ton fiyatının 5 bin dolardan 1750 dolara kadar gerilediğini belirterek, "10 litre sütten 1 kilogram süt tozu üretiliyor. Şu anda sütün kilosu 50 kuruş. AB’den 1750 dolara süt tozu ithal etme imkanı varken, sanayici neden 5 bin dolara süt tozu üretsin" yorumunu yapıyor.

’Hayvanları kesime göndermeyin’ çağrısı

TÜRKİYE Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği (TDSYMB) Yönetim Kurulu Başkanı Halil Tokoğlu, buzağının tekrar destekleme kapsamına alınmasından ve süt fiyatlarının düşmemesi için devletin kaynak ayırıp müdahalede bulunmasından memnuniyet duyduklarını söyledi. Tokoğlu, şöyle konuştu: "Kış aylarında süt 40 kuruşa kadar düştü. İlkbaharda daha da düşmesini beklerken, düşmedi, hatta müdahaleden sonra 20-30 kuruşluk artışlar oldu. Halen 50-51 kuruş. Kışın 120 bin hayvan kesime gönderilirken, süt fiyatlarının aşırı düşmesi yem fiyatlarının artması nedeniyle bu yıl 150 bin hayvan kesime gönderildi. Artık üreticinin biraz sabretmesi gerekiyor. Hayvanlarını kesime göndermesin, gelecek için umutluyuz. Yaz aylarında dondurma ve diğer sütlü mamul tüketiminin artması nedeniyle talepte canlanma var. Süt tozu müdahalesinin başlaması da fiyatlar üzerinde oldukça etkili oldu."

Sanayiciye fark ödenecek

DEVLETİN çıkardığı destek kararnamesi kapsamında, sanayici ürettiği süt tozunu, Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında süt tozu ithal etme izni bulunan çikolata, puding, bisküvi üreticilerine satacak. DİR kapsamında ithalatı yapılabilecek süt tozuyla yurt içinden satın alınan süt tozunun fiyatı arasındaki fark da devlet tarafından sanayiciye, Ziraat Bankası aracılığıyla ödenecek. Örneğin, DİR kapsamında ithal edilen süt tozunun fiyatı 2 bin dolar, yurtiçi üretim maliyeti 5 bin dolar ise aradaki 3 bin dolarlık fark sanayiciye ödenecek.