Dene, öğren!
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 14, 2006 00:00
Bira mayası nefes alır mı?
Bu haftaki deneyimizle karbon dolaşımı içindeki mikroorganizmaların rolünü bira mayası, şeker ve suyla öğrenirken, organizmaların su ve bir beslenme zincirindeki enerji akışına nasıl bağlı olduğunu göreceğiz.
Gerekli malzemeler:
4 adat kilitli plastik poşet (buzdolabı poşeti)
4 paket kuru maya
Şeker
Tatlı kaşığı
6 neskafe fincanı ılık su
Büyük yayvan kase
Suya dayanıklı kalem
Termometre
Bir parça karton, cetvel, kurşun kalem
Her poşetin içine bir paket kuru maya boşalttıktan sonra birinci poşetin içine bir tatlı kaşığı şeker, ikinci poşetin içine yarım, üçüncü poşetin içineyse çeyrek tatlı kaşığı şeker koyup, poşetlerin üzerine yazın. Dördüncü poşetin içine hiç şeker koymayın. Kasenin üçte ikisini ılık suyla doldurun ve sıcaklığı ölçün. Suyun sıcaklığı 46 santigrat derece kadar olmalı. Her poşetin içine yarım bardaktan biraz az su koyun. Poşeti bastırarak içeriğinin karışmasını sağlayın. Maya topakları veya şeker tanecikleri kalmamalı. Tüm poşetlerdeki havayı boşaltın ve kapatın. Poşetleri sıcak suyun içine yerleştirin ve kaseyi sıcak kalacak bir yerde 30-40 dakika kadar bekletin. İlk önce şekersiz poşeti sudan çıkarıp kurulayın ve masanın üzerine koyun. Poşetin üzerine karton parçası koyarak cetvelle yüksekliğini ölçün ve not edin.
Aynı işlemleri diğer poşetlerle de yapın. Şimdi her poşetin içindeki karbondioksit miktarını ölçebilmek için poşetin uzunluğu (a), genişliği (b) ve masa ile karton parçası arasındaki mesafe yani poşetin içindeki mayanın kalınlığı (c) gerekli. Her poşet için a çarpı b çarpı c hesaplarsanız yani (a x b x c) = hacim bulacaksınız. Birçok bilim adamı biyosferdeki değerlendirme dolaşımını merak eder. Biyolojik olarak indirgenebilen maddeler mikroorganizmalar tarafından değerlendirilmekte. Bunlar, atıkları biyolojik olarak indirgeyen canlılardır ve etkinleşebilmek için belli oranda neme ihtiyaç duyarlar. Deneyimizde kullandığımız maya, atık maddeleri (şeker ve su) indirgeyerek karbondioksit üreten canlı organizmalardan oluşmakta.
Gerçi mikroorganizmalar sadece mikroskop altında görülebilmekte ama bu deneyimiz de maddenin değerlendirildiğini kanıtlamakta. Yani besini (şekeri) parçalayarak metabolizmaları için enerji kazanıyorlar vb. İlk poşette besin (şeker) bulunmadığı için maya karbondioksit üretmemiştir.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Afrika fil balığının (Gnathonemus petersii) ilginç bir özelliği var. Bu balık yönünü elektrikle buluyor. Kuyruğundaki kas lifleri saniyede 50 elektrik tepisi üretiyor. Balığın başında, karnında ve sırtında bulunan uzmanlaşmış duyu hücreleriyle bu şekilde üretilen elektrik alanını algılayabilmekte.
Bu haftaki deneyimizle karbon dolaşımı içindeki mikroorganizmaların rolünü bira mayası, şeker ve suyla öğrenirken, organizmaların su ve bir beslenme zincirindeki enerji akışına nasıl bağlı olduğunu göreceğiz.
Gerekli malzemeler:
4 adat kilitli plastik poşet (buzdolabı poşeti)
4 paket kuru maya
Şeker
Tatlı kaşığı
6 neskafe fincanı ılık su
Büyük yayvan kase
Suya dayanıklı kalem
Termometre
Bir parça karton, cetvel, kurşun kalem
Her poşetin içine bir paket kuru maya boşalttıktan sonra birinci poşetin içine bir tatlı kaşığı şeker, ikinci poşetin içine yarım, üçüncü poşetin içineyse çeyrek tatlı kaşığı şeker koyup, poşetlerin üzerine yazın. Dördüncü poşetin içine hiç şeker koymayın. Kasenin üçte ikisini ılık suyla doldurun ve sıcaklığı ölçün. Suyun sıcaklığı 46 santigrat derece kadar olmalı. Her poşetin içine yarım bardaktan biraz az su koyun. Poşeti bastırarak içeriğinin karışmasını sağlayın. Maya topakları veya şeker tanecikleri kalmamalı. Tüm poşetlerdeki havayı boşaltın ve kapatın. Poşetleri sıcak suyun içine yerleştirin ve kaseyi sıcak kalacak bir yerde 30-40 dakika kadar bekletin. İlk önce şekersiz poşeti sudan çıkarıp kurulayın ve masanın üzerine koyun. Poşetin üzerine karton parçası koyarak cetvelle yüksekliğini ölçün ve not edin.
Aynı işlemleri diğer poşetlerle de yapın. Şimdi her poşetin içindeki karbondioksit miktarını ölçebilmek için poşetin uzunluğu (a), genişliği (b) ve masa ile karton parçası arasındaki mesafe yani poşetin içindeki mayanın kalınlığı (c) gerekli. Her poşet için a çarpı b çarpı c hesaplarsanız yani (a x b x c) = hacim bulacaksınız. Birçok bilim adamı biyosferdeki değerlendirme dolaşımını merak eder. Biyolojik olarak indirgenebilen maddeler mikroorganizmalar tarafından değerlendirilmekte. Bunlar, atıkları biyolojik olarak indirgeyen canlılardır ve etkinleşebilmek için belli oranda neme ihtiyaç duyarlar. Deneyimizde kullandığımız maya, atık maddeleri (şeker ve su) indirgeyerek karbondioksit üreten canlı organizmalardan oluşmakta.
Gerçi mikroorganizmalar sadece mikroskop altında görülebilmekte ama bu deneyimiz de maddenin değerlendirildiğini kanıtlamakta. Yani besini (şekeri) parçalayarak metabolizmaları için enerji kazanıyorlar vb. İlk poşette besin (şeker) bulunmadığı için maya karbondioksit üretmemiştir.
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?
Afrika fil balığının (Gnathonemus petersii) ilginç bir özelliği var. Bu balık yönünü elektrikle buluyor. Kuyruğundaki kas lifleri saniyede 50 elektrik tepisi üretiyor. Balığın başında, karnında ve sırtında bulunan uzmanlaşmış duyu hücreleriyle bu şekilde üretilen elektrik alanını algılayabilmekte.